Novib

Veroordeeld WTO noemt Europese en Amerikaanse landbouwsubsidies illegaal

Novib en haar zusterorganisaties binnen Oxfam verwelkomen de uitspraak van de Wereld Handels Organisatie WTO die het grootste deel van de subsidies die Europa en de Verenigde Staten aan hun suiker- en katoenboeren geven als illegaal bestempelt.

In twee aparte rechtszaken bij de WTO geschillencommissie, aangebracht door Brazilië en andere ontwikkelingslanden, zijn de Europese Unie en de Verenigde Staten schuldig bevonden aan het betalen van subsidies die overproductie aanmoedigen en die dumping van overschotten van landbouwproducten op de wereldmarkt toestaan. Hierdoor wordt het levensonderhoud van miljoenen arme boeren in ontwikkelingslanden ondermijnd.

"Deze uitspraken zijn een triomf voor ontwikkelingslanden en een waarschuwing voor rijke landen die steeds weer de regels van de WTO aan hun laars lappen. Door de westerse oneerlijke subsidiesystemen blijven miljoenen mensen in armoede leven", aldus Adrie Papma, Novib directeur handelscampagne.

Het katoenpanel stelt dat de Amerikaanse 3,2 miljard dollar aan directe katoen subsidies en 1,6 miljard dollar aan export kredieten (voor katoen en andere producten) niet in overeenstemming met de WTO regels zijn. Dit betreft bijna alle katoensubsidies en ongeveer 50 % van alle exportkredieten van de Verenigde Staten in 2002.

Het suikerpanel stelt dat de Europese Unie meer dan vier keer de door de WTO toegestane hoeveelheid gesubsidieerde suiker naar de wereldmarkt exporteert. Onder de WTO Uruguay ronde heeft de Europese Unie afgesproken dat ze maximaal een miljoen ton per jaar aan gesubsidieerde suiker zou exporteren, maar in de praktijk is dat vijf miljoen ton door een systeem van indirecte subsidies. Dit veroordeelt de WTO.

Adrie Papma: "De Europese Unie en de Verenigde Staten zijn in het ongelijk gesteld. Ze moeten nu de aanbevelingen van de panels opvolgen en onmiddellijke stappen ondernemen om hun oneerlijke regelingen te hervormen. Als ze dat niet doen, zullen zij een organisatie ondermijnen die ze zelf gecreëerd en nodig hebben. De Europese Unie en de Verenigde Staten hebben het mechanisme voor schikking van geschillen bij de WTO zelf vaker gebruikt dan enig ander land. Ze zijn niet alleen moreel verplicht om deze uitspraken te implementeren, maar het is ook in hun eigen belang."

"De suikeruitspraak gaat over de Europese Unie die zich niet aan de regels houdt en gesubsidieerde suiker op de wereldmarkt dumpt. De WTO uitspraak zegt niets over de regelingen met betrekking tot voorkeurstoegang voor ontwikkelingslanden. De Europese Unie moet zich aan haar internationale toezeggingen houden om arme producenten toe te staan hun suiker aan Europa te verkopen."

In ieder geval zullen alle partijen de mogelijkheid hebben om de uitspraken aan te vechten voor de implementatie deadline van juli volgend jaar. Novib/Oxfam roept hen op om niet in beroep te gaan maar de uitspraken snel door te voeren.

Novib/Oxfam laat de gevolgen van deze landbouwsubsidies van de rijke westerse landen zien binnen haar handelscampagne âMake Trade Fairâ. Handel kan een mogelijkheid zijn om mensen uit de armoede te halen, maar dan moet het wel volgens eerlijke regels gebeuren.

Novib/Oxfam schat dat de Amerikaanse katoendumping tussen 2001 en 2002 Afrika meer dan 300 miljoen dollar kostte. Landen als Mozambique, Malawi en Ethiopië verloren sinds 2001 samen meer dan 238 miljoen dollar als gevolg van beperkte toegang voor hun suiker tot Europaâs markten.

Mozambique is het derde armste land in de wereld, meer dan driekwart van de bevolking leeft van minder dan twee dollar per dag. Handel in suiker is voor Mozambique een belangrijke kans om armoede te verminderen en de levensstandaard van vele inwoners te verbeteren.

De suikerindustrie in Mozambique is een van de meest efficiënte in de wereld, die suiker produceert voor ongeveer 280 dollar per ton. Dat is veel minder dan de gemiddelde productiekosten in Europa, waar suiker wordt geproduceerd voor driemaal de wereldmarktprijs. Maar Mozambique wordt belemmerd om haar suikerproductie uit te breiden als gevolg van beperkte markttoegang tot Europese markten en oneerlijke concurrentie van gedumpte Europese suiker in Afrika. Gezien haar capaciteit had Mozambique alleen dit jaar al 38 miljoen dollar kunnen verdienen aan suikerexporten.

Voor tien miljoen mensen in West Afrika is katoen hun eerste bron van inkomsten, voor velen van hen is het verbouwen van katoen de enigste bron van inkomsten. Een West Afrikaanse boer verdient ongeveer 500 dollar per jaar aan de katoenoogst. Als gevolg van gedumpt Amerikaans katoen (in Amerika krijgen 25.000 boeren jaarlijks 4 miljard dollar subsidie) wordt de wereldprijs voor katoen gedrukt. Als gevolg daarvan kunnen katoenboeren in Mali hun kinderen niet meer naar school sturen en hebben katoenboeren in Benin geen geld meer voor medicijnen.

Oxfam International is een confederatie van twaalf ontwikkelingsorganisaties die in 120 landen werken. De confederatie bestaat uit: Oxfam America, Oxfam-in-Belgium, Oxfam Canada, Oxfam Community Aid Abroad (Australië), Oxfam Germany, Oxfam Great Britain, Oxfam Hong Kong, Intermon Oxfam (Spanje), Oxfam Ireland, Novib/Oxfam Netherlands, Oxfam New Zealand and Oxfam Quebec. Bron: Novib, 8 september 2004
Auteur: Novib