Sociaal-Economische Raad

briefadvies in PDF-formaat Brief over Koers BVE: Mooie plannen beroepsonderwijs missen uitwerking

9 september 2004 -

Nederland heeft zich in Europa aan hoge ambities verbonden bij het bestrijden van het voortijdig schoolverlaten. Dat geldt ook voor het vergroten van het aantal mensen dat een geschikt diploma heeft om de arbeidsmarkt duurzaam te betreden en voor het vergroten van het aantal mensen dat zich via scholing blijft bekwamen tijdens hun beroepsloopbaan. Om het middelbaar beroepsonderwijs daarin zijn taak te laten vervullen is meer nodig dan de plannen in de nota Koers BVE, het regionale netwerk aan zet , die 27 september in de Tweede Kamer besproken wordt. De SER-commissie Arbeidsmarkt- en Onderwijsvraagstukken geeft in een brief aan staatssecretaris Rutte van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een eerste, kritische reactie op het ontbreken van een concrete uitwerking en vreest dat de gewenste resultaten uitblijven.

De SER-commissie stemt in met de plannen van het kabinet, maar zij meent dat hiermee niet volstaan kan worden. De commissie wenst een inhoudelijk betrokken overheid die hoge prestaties eist en de onderwijsinstellingen aanspreekt als zij in gebreke blijven. Duidelijk moet zijn waarvoor de overheid verantwoordelijkheid neemt en wanneer de instellingen naar eigen inzicht mogen handelen. Instellingen krijgen terecht meer ruimte om in te spelen op de onderwijsvraag in hun verzorgingsgebied. De rijksoverheid moet dan wel de randvoorwaarden vervullen die daarvoor nodig zijn. Belangrijk is ook dat het bedrijfsleven tijdig bij de plannen betrokken raakt, om te voorkomen dat het wordt overvraagd met wensen van verschillende instanties.

Grootste uitdaging voor het beroepsonderwijs in de komende jaren is de overgang naar de nieuwe op competenties gerichte beroepsopleidingen. De SER-commissie vraagt het kabinet de planning van de invoering strak te volgen en waar nodig steun te verlenen. Het realiseren van doorlopende leerwegen tussen vmbo, mbo en hbo is een tweede belangrijke uitdaging voor het onderwijs. Daarvoor is nodig dat de onderwijsprogrammas goed aansluiten bij het vervolgonderwijs. In het nieuwe onderwijs staat de leerling centraal. Meer maatwerk draagt bij aan de bestrijding van voortijdige schooluitval en sluit beter aan bij de groeiende behoefte aan een leven lang leren. Om dit van ambitie tot realiteit te maken zijn meer investeringen nodig in bijvoorbeeld individuele leerloopbanen.

In Koers BVE spelen benchmarks een rol bij de beoordeling van het onderwijs. Via een benchmark kan men prestaties van een school vergelijken met het landelijk gemiddelde. Daarvoor zijn gegevens nodig die echter nauwelijks beschikbaar blijken te zijn. De SER-commissie meent dat de invoering van het onderwijsnummer nu snel moet plaatsvinden, omdat dit de basis vormt voor betrouwbare management- en beleidsinformatie. Zonder die informatie valt niet te beoordelen of de hoge ambities van het kabinet gerealiseerd worden.

Met deze brief geeft de Commissie Arbeidsmarkt- en Onderwijsvraagstukken van de SER een eerste reactie op de adviesaanvraag over de nota Koers BVE met het oog op het overleg in de Tweede Kamer. Naar verwachting zal de raad nog voor de jaarwisseling het definitieve advies uitbrengen.