Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
2509 LV Den Haag
der Staten-Generaal Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1a Telefoon (070) 333 44 44
Telefax (070) 333 40 33
2513 AA Den Haag
Uw brief Ons kenmerk
DCE/04/57344
Onderwerp Datum
Genderbewust personeelsbeleid bij de 9 september 2004
overheid
~ Hierbij bied ik u het onderzoeksrapport `Genderbewust personeelsbeleid bij de overheid'
aan. Dit onderzoek is in 2003 uitgevoerd door het bureau VanDoorneHuiskes en partners in
opdracht van de Directie Coördinatie Emancipatiebeleid van het ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid.
Aanleiding voor het onderzoek was het relatief lage aandeel vrouwen in de hogere functies
bij de overheid. In het Meerjarenbeleidsplan Emancipatie (2000) zijn kwantitatieve doelen
gesteld voor de doorstroom van vrouwen naar hogere functies. Op dat moment bestond
slechts 7% van de ambtelijke top en 9% van de hogere functies op departementen uit
vrouwen. Voor de lagere overheden gelden vergelijkbare cijfers. De overheid scoort
daarmee iets hoger dan het bedrijfsleven, maar (veel) lager dan de non-profitsector. In 2010
zou volgens de streefcijfers in het Meerjarenbeleidsplan Emancipatie (2000) het aandeel
vrouwen in de ambtelijke top moeten zijn toegenomen tot 25%, in de hogere functies tot
30%.
Het onderzoek bestond uit interviews met directeuren personeelszaken en
emancipatiedeskundigen van alle departementen, 3 provincies en 5 gemeenten. Daarnaast is
een expertmeeting gehouden met deskundigen op het terrein van personeelsbeleid bij de
overheid.
Conclusies
Op grond van het onderzoek zijn de volgende conclusies te trekken:
· Getalsmatig is er vooruitgang te zien in het aandeel vrouwen in hogere functies bij
de overheid. Het aandeel vrouwen in de ambtelijke top en de hogere functies is nu
gemiddeld 14% (11% in de ambtelijke top en 17% in de hogere functie). De laatste
jaren is het tempo van de vooruitgang gestegen van 1 procentpunt per jaar naar bijna
2 procentpunt per jaar. Deze gegevens zijn recent ook gepubliceerd in het Sociale
Jaarverslag van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties. In dit
2
tempo kunnen de kwantitatieve doelen voor de doorstroom van vrouwen naar hogere
functies bij de overheid uit het Meerjarenbeleidsplan gehaald gaan worden; hierbij
zijn echter wel verschillen tussen departementen. De gegevens over de
departementen staan ook op de site www.minszw.nl.
· De helft van de departementen en lagere overheden besteedt expliciet aandacht aan
de doorstroom van vrouwen in de organisatie. De aandacht voor de positie van
vrouwen maakt echter geen integraal onderdeel uit van het personeelsbeleid bij de
overheid. De onderzoekers noemen als voorwaarden voor een dergelijk
genderbewust personeelsbeleid: aandacht van de top (politiek, bewindspersonen,
SG's), kennis bij afdelingen personeelszaken over hoe genderbewust
personeelsbeleid concreet aangepakt kan worden en het monitoren van de voortgang.
Beleid
Het onderzoek geeft aan dat een extra inspanning nodig is. Om de bewustwording te
vergroten, zullen de resultaten van het onderzoek worden gepresenteerd aan de ambtelijke
top en directeuren Personeel en Organisatie, samen met andere recente publicaties op dit
terrein, zoals de resultaten van het Ambassadeursnetwerk Glazen Plafond, de benchmark
Vrouwen in Hogere Functies en de MIXED-publicatie Sleutels tot Succes.
Ten aanzien van de rol van het Rijk als voorbeeldwerkgever ontwikkelt het Ministerie van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties op dit moment in samenspraak met andere
departementen plannen voor de concretisering van diversiteitmanagement bij de overheid.
De bevindingen van dit onderzoek zullen worden betrokken bij de uitwerking van deze
plannen.
Om de voortgang van het beleid te monitoren wordt een benchmark glazen plafond
ontwikkeld voor de overheid (gekoppeld aan de benchmark op www.glazenplafondindex.nl)
waarmee overheidsinstellingen onderling kunnen worden vergeleken, zowel cijfermatig als
wat betreft hun beleid. De inzet is deze benchmark op termijn te integreren in de rijksbrede
benchmark overheidsbeleid.
Tenslotte is het relevant te melden dat zeven overheidsorganisaties (Ministerie van
Defensie, Ministerie van Buitenlandse Zaken, gemeente Rotterdam, gemeente Amsterdam,
gemeente Arnhem, de Belastingdienst en het Korps Landelijke Politiediensten) deelnemen
aan het Equalproject MIXED (`naar een betere m/v balans op het werk') waarbij de Directie
Coördinatie Emancipatiebeleid van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
als projectleider fungeert.
De Minister van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(mr. A.J. de Geus)
3
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid