Gemeente Brielle


afbeelding: Persberichten

Open Monumentendag (31-08-2004)

Programma Open Monumentendag
Op zaterdag 11 september is het Open Monumentendag. Het programma voor Brielle vindt u hieronder.

Centraal informatiepunt VVV-kantoor Markt 1

Klokken luiden
Luiders van het Briels Klokkenluidersgilde luiden klokken van de Catharijnetoren als start van de Open Monumentendag van 10.00 tot 10.10 uur. In de Catharijnetoren zijn luiders van het Briels Klokkenluidersgilde aanwezig. Ze geven op enkele tijdstippen luidinstructies voor belangstellenden. Rondleiding
Gratis rondleiding over de stadswallen door gidsen van de Gidsengroep Brielle. Vertrek vanaf het VVV-kantoor aan de Markt om 11.00 en 14.00 uur. Wandelroute "Burcht-Baken-Bastion".
Deze route is uitgezet door de Stichting Te Voet en start vanaf het VVV-kantoor in Oostvoorne. De route voert langs de Burcht van Oostvoorne, via de Stenen Baak naar de Brielse Vestingwallen. Gratis routebeschrijving bij VVV Oostvoorne. Geopende panden gratis toegankelijk van 10.00 tot 16.00 uur *)
*) tenzij anders aangegeven.

1. Stadhuis/Historisch Museum Den Briel/Stadsgalerie Brielle, Markt 1.
In de gevel de wapenspreuk "Libertatis Primitiae" (eersteling der vrijheid). Het stadhuis staat op een fundering die zeker dateert uit de 14e eeuw, maar heeft in de loop der tijden vele veranderingen ondergaan. De huidige gevel werd gebouwd in 1791, naar het plan van de architect Johannes van Westerhout, die ook de hoofdwacht (tegenover het stadhuis) had gebouwd in Lodewijk XIV-stijl.
In het stadhuis vergadert de gemeenteraad, vinden officiële ontvangsten plaats en worden huwelijken voltrokken. Tevens zijn erin gevestigd het kantoor Brielle van de VVV Voorne en een kunstgalerie. Het stadhuis vormt ook de toegang tot het Historisch Museum Den Briel. Dit museum is ondergebracht in de vroegere stadsgevangenis annex Waag. Het museumgebouw dateert uit 1623. Op de gevelsteen aan de buiten-voorzijde staat een Latijns vers, waarin wordt gezinspeeld dat beneden de Waag en boven de stadsgevangenis was; werd beneden de gerechtigheid gehandhaafd, boven zuchtten zij die ertegen gezondigd hadden. Het gebouw werd in 1912 als museum in gebruik genomen. In het Historisch Museum Den Briel is de tentoonstelling "Vis voor een prikkie" over de visserij in Brielle en Zwartewaal. Naast de vaste collectie zijn er ook enkele schilderijen te zien van onder meer de Stenen Baak en van Menno van Coehoorn.


---

2. Catharijnekerk (Catharijnehof)
In 1417 werd de eerste steen gelegd van de Sint Catharijnetoren. Het streven was een machtige kruisbasiliek te bouwen. Toren en kerk zouden echter nooit de omvang krijgen waarnaar was gestreefd. Onder het grasveld liggen de resterende funderingen, bovenop de toren een zeshoekige aanzet voor een kleinere toren. Helaas, het ontbrak aan geldmiddelen om deze af te bouwen. De toren is onlangs geheel gerestaureerd. De beiaard in de kerk bestaat uit 50 klokken.
Gratis inloopconcerten
In de Catharijnetoren zijn luiders van het Briels Klokkenluidersgilde aanwezig. Ze geven op enkele tijdstippen luidinstructies voor belangstellenden. Beiaardbespeling door Aart van der Gronden om 11.00 en 13.30 uur.
3. Merulaweeshuis, Catharijnehof 8
Angelus Merula was een Heenvlietse pastoor, die om zijn reformatorische gezindheid, als ketter in 1557 op de brandstapel werd gebracht. In zijn testament beschrijft hij dat hij zijn grote huis aan de voet van de Catharijnetoren, na zijn overlijden aan de stad schenkt, en dat de bestemming van dit huis "weeshuis" dient te worden. Het testament is meteen na de dood van Merula in werking getreden. Het pand is tot 1947 in gebruik geweest als weeshuis. Nu is het kantoor van de Intergemeentelijke Sociale Dienst er gehuisvest.
4. De Hoofdwacht, Markt 7
Gebouwd in 1789 door Johannes van Westenhout (een leerling van de architekt die het gebouw van de Tweede Kamer op het Binnenhof te Den Haag heeft gebouwd). Vanuit dit gebouw werden de wachten bij de diverse stadspoorten geregeld. In 1965 werd de Koninklijke marechaussee er in ondergebracht. Sinds de restauratie in 1993/1994 is er een Grand-Café gevestigd.

5. De Wildeman, Nobelstraat 7-9
Dit pand bestond oorspronkelijk uit twee huizen. Het rechtse werd met "Wildeman" aangeduid. In 1760 werd het aangrenzende huis er bij gekocht en omgetoverd tot een klein paleisje, thans een schitterend winkelpand.

6. RK Kerk van de HH Martelaren van Gorcum, Nobelstraat 24 (geopend tot 15.00 uur) Een neoklassicistische zaalkerk uit 1830/31, ontworpen door P. Plukhooy, stadsarchitect van Dordrecht.
Orgelconcerten op het gerestaureerde Maarschalkerweerdorgel
7. Joodse Synagoge, Turfkade 16
Gebouwd in 1871. Bestond uit een grote zaal voor de wekelijkse samenkomsten en een ruimte voor het ritueel bad. Er werd ook Joods godsdienstonderwijs gegeven


8. Het Arsenaal, bibliotheek, Rozemarijnstraat 46 Volgens de overlevering gebouwd in 1708. Het gebouw heeft voornamelijk gediend als opslagplaats voor kanonnen en geweren. Na restauratie is het in gebruik genomen als bibliotheek


---


9. Molen 't Vliegend Hert, Molenstraat
Deze driezolder standerdmolen werd nieuw gebouwd na de restauratie van de Vestingwallen. Hij is eigendom van de Brielse Molenstichting 't Vliegend Hert. De molenaar geeft u een toelichting over het werk op deze bijzondere molen. Om 14.00 uur vindt de presentatie plaats van een boekje over de molen met recepten voor producten van deze molen.

10. Kruithuis op het Kruithuisbolwerk aan de oostzijde van de Vesting. Dit voormalige kruithuis, dat op een eilandje staat in de vesting, dient thans als huisvesting van een scoutinggroep.

11. Zakkendragershuisje op de hoek van de Nieuwstraat en het Maarland ZZ Leden van het Gilde van Zakkerdragers laten u zien wat de betekenis van dit huisje was voor de handel in Brielle.

12. Havenbatterij op camping "de Meeuw" aan de Rochus Meeuwiszweg Deze voormalige havenbatterij maakt thans deel uit van een recreatiebedrijf. De gebouwen kunnen aan de buitenzijde worden bekeken.
13. Bedevaartskerk aan De Rik
Op 9 juli 1572 werden in de Kloosterschuur op deze plaats 19 Roomse geestelijken opgehangen. Het klooster werd verwoest.
Dankzij de offervaardigheid van de parochianen werd, na de heiligverklaring van de martelaren, eind 19e eeuw, een houten bedevaartskerk gebouwd. Brielle was daarmee een bedevaartsplaats geworden en werd jaarlijks bezocht door tienduizenden bedevaartgangers. In 1912 werd de houten kerk vervangen door de stenen kerk. Gidsen zijn in de kerk aanwezig om u uitleg te geven.
14. Fort Penserdijk aan de Penserdijk
Dit fort is aangelegd ter verdediging van Voorne. Het bezit een zogenaamd bomvrij wachthuis, waarin een remise, gang, kruitmagazijn, bergplaats, telegraaf, kantoor, wachtkamer en een officiersvertrek waren ondergebracht. Tijdens de laatste Duitse bezetting werd het gebruikt voor luchtdoelartillerie. Bovendien heeft men toen voor het wachthuis een zware muur gebouwd, waarin schietgaten voor mitrailleurbediening. In 1960 werd het fort aangekocht door de Stichting "Het Zuidhollands Landschap". Thans maakt een zeeverkennersgroep gebruik van het fort.
15. Stenen Baak aan de Kattenweg/Brielse Maas
Dit is een oude vuurtoren uit 1630, waarin een dependence van het Historisch Museum Den Briel is ondergebracht. Bezoekers kunnen genieten van een verrassende audiovisuele presentatie. Tevens zijn er enkele objecten tentoongesteld. In verband met de officiële opening is de Stenen Baak voor het publiek geopend vanaf 12.00 uur.
Versie 30 augustus 2004

4