13 september 2004 04R476064 Overzicht Postbus 51-campagnes 2005
Hierbij zend ik u het overzicht van voorgenomen massamediale
voorlichtingscampagnes die in 2005 gebruik maken van Postbus 51-middelen.
De lijst telt 25 campagnes.
Als zendgemachtigde beschikt de rijksoverheid over een vaste hoeveelheid radio-
en televisiezendtijd bij de publieke zenders. Daarnaast wordt zendtijd voor
Postbus 51 ingekocht bij de commerciële stations. Voor de volledigheid treft u in
de bijlage achtergrondinformatie aan over de definitie van massamediale
campagnes, de toetsingsprocedure en de selectiecriteria die gelden voor het
inzetten van Postbus 51.
De resultaten van het effectonderzoek naar de Postbus 51-campagnes worden
jaarlijks aan u toegestuurd. Op 17 juni 2004 heeft u de evaluatie van de campagnes
in 2003 ontvangen.
Via deze brief deel ik u verder mee dat de verspreiding van Postbus 51-folders via
decentrale distributiekanalen door een veelheid aan redenen sterk is afgenomen.
Omdat de afgelopen jaren diverse andere, meer effectieve kanalen zijn ontwikkeld
voor de verspreiding van publieksinformatie, worden Postbus 51-folders per
1 januari 2005 niet meer via postkantoor en bibliotheek gedistribueerd.
De Postbus 51 Informatiedienst blijft uiteraard folderdistributie op maat
verzorgen, telefonische, schriftelijke en e-mailvragen beantwoorden en uitgebreide
informatie bieden via www.postbus51.nl.
Daarnaast wordt in het kader van het Actieprogramma Overheidscommunicatie
onderzocht op welke wijze informatieverspreiding naar specifieke doelgroepen
(zoals ouderen, allochtonen en ondernemers in het MKB) verder kan worden
verbeterd.
DE MINISTER-PRESIDENT,
Minister van Algemene Zaken,
mr.dr. J.P. Balkenende
Pagina
2/8
SZW Van WAO naar WIA
De wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) moet uitval van arbeid
door ziekte en arbeidsongeschiktheid terugdringen. De WIA bestaat uit een
regeling voor gedeeltelijk arbeidsgeschikten en één voor volledig duurzaam
arbeidsongeschikten. Met de leidraad 'het gaat niet om wat je niet meer kan, maar
om wat je nog wel kan' informeert deze campagne werkgevers, werknemers,
huidige WAO'ers en intermediairs over de nieuwe maatregelen. De campagne was
ook voor 2004 aangemeld. Omdat het besluitvormingsproces is vertraagd, is de
campagne uitgesteld tot 2005. De Postbus 51-campagne wordt pas gevoerd als de
Eerste Kamer akkoord is met het wetsvoorstel.
Justitie/BZK Nederland veilig
De campagne 'Nederland veilig' laat zien wat de overheid doet om Nederland
veiliger te maken en wijst burgers op het belang om hieraan een eigen bijdrage te
leveren. Deze Postbus 51-campagne maakt deel uit van een meerjarenstrategie
waarbij koepelcampagne en deelcampagnes worden gecombineerd. Deze
koepelcampagne agendeert het belang van het creëren van een veiliger Nederland,
zowel door de overheid als door de samenleving. Daarnaast worden in
deelcampagnes concrete handelingsperspectieven aangereikt zodat burgers weten
hoe zij zelf een bijdrage kunnen leveren aan een veiliger samenleving. Voor 2004
waren dat 'Meld misdaad anoniem','Geweld op straat' en 'Identificatieplicht'.
Welke deelcampagnes volgend jaar worden gevoerd, wordt eind dit jaar besloten.
BZK Voorlichting bij rampen
In deze campagne wordt aandacht besteed aan drie onderwerpen. Allereerst het
zogenaamde basisscenario `Wat te doen als de sirene gaat'. De campagne kondigt
verder het maandelijkse luide proefalarm aan (op de eerste maandag van de
maand) en informeert de burger over rampentypen en mogelijke
handelingsperspectieven in het geval zich een ramp voordoet. Wie meer
informatie wil, wordt naar de gemeente verwezen.
BZK Nationale ombudsman
Iedereen kan met klachten over de overheid bij de Nationale Ombudsman terecht.
Deze biedt burgers rechtsbescherming en draagt anderzijds bij aan de kwaliteit van
de uitvoering van overheidstaken. Veel mensen kennen de Nationale Ombudsman
niet of weten niet waarvoor ze er precies terecht kunnen. Deze campagne moet de
kennis daarover verbeteren.
OCW Je groeit in het onderwijs
Deze campagne maakt deel uit van een meerjarenstrategie met als doel de
beroepen in het onderwijs positief te beïnvloeden. Daarbij gaat het zowel om het
primair en voortgezet onderwijs als de beroeps- en volwasseneneducatie. Ondanks
de huidige daling van het aantal openstaande vacatures zijn er op dit moment
tekorten voor bepaalde vakken en schooltypen en is er een tekort aan directeuren
in het primair onderwijs. Verder blijft het risico op een tekort groot in de vier
grote steden en randgemeenten. Daarnaast zal in de periode 2007-2011 de
verwachte uitstroom door de vergrijzing in het hele land zorgen voor tekorten.
Pagina
3/8
V&W Van A naar Beter: spitsstroken
De komende jaren worden op steeds meer knelpunten spitsstroken geopend. Deze
stroken zijn weliswaar geen nieuw verschijnsel in Nederland, maar de inrichting
van de bestaande stroken wordt aangepast en vanaf december 2004 krijgt de
weggebruiker te maken met nieuwe verkeersborden en -regels, andere
wegsignalering en een ander wegbeeld. Voor de verkeersveiligheid en de
doorstroming is het van belang dat alle weggebruikers hiervan op de hoogte zijn.
Deze Postbus 51-campagne is één van de manieren waarop weggebruikers worden
geïnformeerd.
V&W Hulpdiensten middendoor
Het is van levensbelang dat hulpdiensten als ambulance, politie en brandweer snel
en veilig door kunnen rijden. Het komt steeds vaker voor dat de vluchtstrook bij
calamiteiten niet gebruikt kan worden, bijvoorbeeld door wegwerkzaamheden,
pechgevallen op de vluchtstrook, spitsstroken, bij viaducten etc. Daarom wordt nu
overwogen de hulpdiensten middendoor te laten rijden bij file(vorming). Deze
campagne introduceert de nieuwe maatregel bij het algemeen publiek.
Weggebruikers worden ook via andere kanalen geïnformeerd.
V&W Autogordels achterin
Doel van deze campagne is het vergroten van de kennis over het verplichte
gebruik van autogordels achter in de auto zodat het aantal slachtoffers daalt. Het
dragen van de gordel moet een gewoonte worden, zowel voor- als achter in de
auto. Om dat te bereiken, worden voorlichting en (intensiever) politietoezicht in
samenhang ingezet. Het ministerie werkt dan ook samen met politie, Openbaar
Ministerie, decentrale overheden en maatschappelijke organisaties. De campagne is
bedoeld voor alle automobilisten en passagiers, maar richt zich vooral op kinderen
van vier tot twaalf jaar en hun ouders. Om kinderen ook zelf te leren aan de gordel
te denken, is Goochem het gordeldier ontwikkeld. Goochem is een
speelgoedbeest dat aan de autogordel kan worden bevestigd.
V&W Bob, Alcohol in het verkeer
Het gebruik van alcohol in het verkeer leidt nog steeds tot doden, gewonden en
tot andere schade. Bij 1 op de 5 dodelijke verkeersslachtoffers is alcohol in het
spel. De 'Bobcampagne' is een campagne die wordt gestimuleerd door de
Europese Unie. De kern van de campagne is het maken van afspraken over wie
nuchter naar huis rijdt na een avond uit. Die persoon heet voor de gelegenheid
Bob. `Bob' is eind 2001 gestart als een meerjarige campagne waarin wordt
samengewerkt met partijen als de horeca- en alcoholbranche, politie en regionale
en lokale overheden.
Pagina
4/8
V&W Fietsverlichting
De gelijktijdige inzet van massamediale voorlichting (landelijk én regionaal) en
gericht politietoezicht moet het gebruik van fietsverlichting verder bevorderen met
als doel het aantal fietsongevallen te reduceren. Er wordt een mix van
instrumenten ingezet waarbij communicatie en handhaving nadrukkelijk
gekoppeld zijn.
V&W Afstand houden
Agressief gedrag in het verkeer of als zodanig opgevat gedrag, blijkt de grootste
ergernis van weggebruikers en is waarschijnlijk ook een belangrijke factor bij het
ontstaan van ongevallen. Regelgeving alleen is onvoldoende om een gewenst
verkeersgedrag te bewerkstelligen. Een combinatie van communicatie en
handhaving moet hier wel aan bijdragen. Het ministerie werkt bij deze campagne
samen met het Korps Landelijke Politiediensten en het Bureau
Verkeershandhaving van het Openbaar Ministerie. De campagne spitst zich toe op
de onderwerpen afstand houden (Houd 2 seconden afstand) en het inhaalgedrag
op 80 km wegen.
V&W Nederland leeft met water
Deze vijfjarencampagne maakt de bevolking bekend met de gevolgen van het
nieuwe waterbeleid. De campagne heeft al laten zien wat de overheid doet om de
problemen aan te pakken. Hierdoor is de kennis van burgers over en het begrip
voor gemaakte keuzes vergroot. In 2005 gaat de campagne een nieuwe fase in. Nu
wordt duidelijk gemaakt hoe iedereen zelf in het dagelijks leven te maken kan
krijgen met de getroffen en geplande maatregelen. Ook wordt een beroep op de
burger gedaan om zelf een bijdrage te leveren om wateroverlast te voorkomen.
Deze massamediale campagne dient als kapstok voor communicatieactiviteiten
van provincies, gemeenten en waterschappen.
VROM Stad en land
Het rijksbeleid voor ruimtelijke ontwikkeling geeft gemeenten en provincies
ruimte om zelf meer aan de intekening van stad, land of dorp te doen. Het is de
bedoeling dat hierbij inwoners en omwonenden worden betrokken. De campagne
laat zien hoe zij invloed kunnen uitoefenen op de inrichting van hun directe
leefomgeving. Het ministerie werkt samen met diverse gemeenten, VNG, IPO en
met de ministeries: LNV, EZ en VenW. De campagne wordt pas gevoerd als
behandeling van de Nota Ruimte door Eerste en Tweede Kamer positief is
afgerond.
VROM Ventileren
Steeds meer mensen die in een goed geïsoleerd huis wonen, vergeten te ventileren
en leven in vervuilde lucht. Dit brengt verschillende risico's met zich mee zoals
vocht, allergenen, radon en gassen. Deze campagne wil burgers bewust maken van
die risico's en geeft hen praktische tips voor een gezond binnenmilieu. Hierdoor
valt veel gezondheidswinst te behalen op het gebied van longkanker, astma en
diverse allergieën.
Pagina
5/8
VROM Afvalscheiding
Van alle huishoudelijk afval in Nederland moet 55% gescheiden worden
ingezameld. Dit wordt echter niet gehaald. Vooral grotere steden blijven achter.
Dit is nadelig voor het milieu, maar ook voor de portemonnee. Om de
teruglopende motivatie van burgers positief om te buigen, maakt deze campagne
nut en noodzaak van afvalscheiding (weer) duidelijk.
VROM Huursubsidie
Huurders met een laag inkomen kunnen in aanmerking komen voor Huursubsidie.
De campagne is erop gericht de potentiële aanvragers te wijzen op hun rechten en
hen te vertellen hoe en wanneer ze subsidie kunnen aanvragen, waar ze informatie
kunnen vinden en wie hen kan helpen bij de aanvraag. De Belastingdienst doet
vanaf 2006 de uitvoering van de huursubsidieregeling en zal daar in de loop van
2005 over communiceren.
VWS Tabakswet: rookvrij de sociale norm
De Tabakswet geeft mensen in openbare ruimtes, in het openbaar vervoer en op
de werkplek het recht op een rookvrije omgeving. Na invoering van de wet in
2004 moet nu het ontmoedigingsbeleid worden gehandhaafd: niet-roken moet als
sociale norm worden versterkt. Dit maakt preventie van roken bij onder meer de
jeugd effectiever en verhoogt de intentie van rokers om te stoppen. Het ministerie
werkt bij deze campagne samen met de Stichting Volksgezondheid en Roken
(STIVORO).
VWS Tabaksontmoediging
Ouders kunnen in belangrijke mate voorkomen dat hun kinderen gaan roken
en/of aan tabaksrook worden blootgesteld. Ze zijn zich daar vaak niet
(voldoende) van bewust. Deze campagne laat zien wat ze kunnen doen om hun
kinderen te vrijwaren van de schadelijke effecten van roken en meeroken. De
campagne omvat ook projecten om de omgeving van kinderen rookvrij te maken,
o.m. op scholen en sportverenigingen. Niet-roken moet ook in de jeugdcultuur de
sociale norm worden. Het ministerie werkt samen met de Stichting
Volksgezondheid en Roken (STIVORO).
VWS Vrij veilig
Het aantal seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) - waaronder HIV - is de
afgelopen drie jaar gestegen. SOA zijn infectieziekten en kunnen ernstige
gezondheidsschade aanrichten. Het risico bestaat dat bij onvoldoende
inspanningen om SOA te bestrijden, de verspreiding steeds verder gaat, onder
meer door een toename van resistente virussen en bacteriën.
De Vrij Veilig-campagne, die onderdeel uitmaakt van een meerjarenplan, levert
een bijdrage aan het terugdringen van het aantal nieuwe SOA-infecties in
Nederland door het bevorderen van veilig vrijgedrag. Hierbij ligt de nadruk op
condoomgebruik. Het ministerie werkt bij deze campagne samen met de Soa Aids
Nederland. De campagne richt zich vooral op jongeren.
Pagina
6/8
VWS Zorgverzekeringswet en zorgtoeslag
Met het invoeren van de basisverzekering komt het verschil tussen de particuliere
ziektekosten- en de ziekenfondsverzekering te vervallen. De invoering van de
Zorgverzekeringswet en de Wet op de zorgtoeslag leiden tot belangrijke
veranderingen voor de burger. Deze zal zich bij een verzekeraar moeten
aanmelden. Het voornemen is dat iedere volwassene een nominale premie betaalt.
Men kan bij de Belastingdienst een beroep doen op de zorgtoeslag als de hoge
premielasten zich niet verhouden tot het gezinsinkomen.
VWS FLASH: actieve leefstijl
Dagelijks bewegen heeft een positief effect op het voorkomen van verschillende
ziekten, zoals chronische aandoeningen, hart- en vaatziekten en diabetes. Meer
dan de helft van de Nederlandse bevolking beweegt echter onvoldoende. Onder
de naam FLASH! (Bewegen, Lopen, Actiemomenten, Sporten, Huishoudelijke
activiteiten) stimuleert deze campagne gezond gedrag en laat zien hoe een half uur
per dag bewegen op natuurlijke wijze in het dagelijkse leven is in te passen. Het
ministerie werkt bij deze campagne samen met het NISB (Nederlands Instituut
voor Sport en Bewegen) en zet hiermee de campagne van 2004 voort.
FIN Toeslagen
Voor een aanvraag voor of informatie over huursubsidie en de zorgtoeslag kunnen
mensen met ingang van 1 januari 2006 bij de Belastingdienst terecht. Dat is anders
dan ze gewend zijn. Bovendien wordt de huursubsidie op een andere manier
berekend dan tot nu toe het geval is en is de zorgtoeslag geheel nieuw (zie ook de
campagne van VWS: Zorgverzekeringswet en zorgtoeslag).
FIN Automatische Voorlopige Teruggaaf
In 2004 heeft de Belastingdienst de automatische Voorlopige Teruggaaf (VT)
ingevoerd. Belastingplichtigen hoeven niet meer zelf hun VT-formulier in te
vullen, maar alleen nog maar de ingevulde gegevens door de Belastingdienst te
controleren. De campagne start in 2004 en wordt in 2005 eenmaal herhaald.
DEF Veteranendag
Op 29 juni 2005 vindt de eerste Nederlandse Veteranendag plaats. Dit is een
jaarlijks terugkerend maatschappelijk initiatief, dat bij de bevolking erkenning en
begrip voor het werk van zowel oude als jonge veteranen wil genereren. Om dat te
bereiken wordt onder meer een publiekscampagne gevoerd, waarvan deze Postbus
51-campagne deel uitmaakt.
AZ 4 en 5 mei
Ieder jaar wordt aandacht besteed aan de (doden)herdenking op 4 mei en de
viering van de bevrijding op 5 mei in relatie tot het thema `vrijheid' en het behoud
daarvan. Deze massamediale campagne is de `drager' van verschillende (lokale en
regionale) communicatieactiviteiten, die door derden worden ingevuld. De 4 en 5
mei activiteiten, waar de Postbus 51 campagne deel van uitmaakt, worden in
nauwe samenwerking met het Nationaal Comité 4 en 5 mei en een aantal
ministeries uitgevoerd.
Pagina
7/8
Achtergrondinformatie
Onder een massamediale voorlichtingscampagne wordt verstaan: een
communicatieproject, dat gebruik maakt van massamedia (tv, radio en/of een
combinatie van middelen met landelijk bereik), dat (mede) namens de
rijksoverheid wordt gevoerd of (gedeeltelijk) wordt gefinancierd door de
rijksoverheid. Er is een onderscheid te maken tussen campagnes die gebruik
maken van Postbus 51-zendtijd en -middelen en de campagnes die hier géén
gebruik van maken.
Vanwege mijn verantwoordelijkheid als zendgemachtigde van de rijksoverheid
voor Postbus 51, worden alleen de campagnes die Postbus 51-middelen inzetten
aangemeld via deze brief. Campagnes die geen gebruik maken van Postbus 51
dienen door de ministeries rechtstreeks via begrotingsstukken of beleidsnota's aan
de Tweede Kamer te worden gemeld.
De Rijksvoorlichtingsdienst heeft de Postbus 51-aanmeldingen voor 2005 getoetst
in overleg met de interdepartementale commissie Publiekscommunicatie en
Informatie. Dit is gebeurd aan de hand van de volgende criteria:
- is het onderwerp van de campagne onderdeel van kabinetsbeleid of
regeerakkoord?
- dient de campagne een algemeen maatschappelijk belang of is er een
maatschappelijk risico als de campagne niet wordt gevoerd?
- gaat de campagne over beleid dat op het moment dat de campagne start
door het parlement is aanvaard?
- werving mag geen doel zijn van de campagne.
- imagoverbetering van een institutie/organisatie (corporate communicatie) mag
niet het primaire doel van de campagne zijn.
- is de informatie relevant voor de burger?
- is het algemeen Nederlands publiek de doelgroep?
- biedt de campagne een handelingsperspectief?
Tot slot wordt een eindafweging gemaakt en de beschikbare zendtijd verdeeld. De
prioritering gebeurt op basis van de criteria:
- Is het campagneonderwerp een prioriteit van het kabinetsbeleid en/of
regeerakkoord?
- Is er een evenwichtige `weergave' van het regeringsbeleid (spreiding
campagneonderwerpen)?