Universiteit Maastricht

Universiteit Maastricht

Persbericht

7 september 2004

Manager moet investeren in vertrouwen en macht

Oorzaak inefficiëntie op de werkvloer ligt bij management

Apathie, frustratie, angst, wantrouwen op de werkvloer en medewerkers die zich onverantwoordelijk gedragen, komen dikwijls voor in high-tech fabrieken. Deze problemen komen de effectiviteit en efficiëntie van een bedrijf niet ten goede. Waardoor ze ontstaan en hoe ze opgelost kunnen worden zodat medewerkers verantwoordelijk gaan handelen, zijn vragen die dr. Maarten Verkerk beantwoordt in zijn proefschrift Trust and Power on the Shop Floor. Op dit onderzoek promoveert Verkerk op donderdag 16 september 2004 aan de Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde van de Universiteit Maastricht. Verkerk, zelf jarenlang manager, analyseerde processen op de werkvloer vanuit filosofisch en organisatiekundig oogpunt. Hij lette vooral op de rol die de manager speelt. Uit die analyses blijkt dat de manager problemen vaak zelf veroorzaakt, omdat hij verkeerd omgaat met vertrouwen en macht. Verkerk ontwikkelde een nieuwe verantwoordelijkheidsethiek die managers kan helpen anders om te gaan met medewerkers, macht en vertrouwen en zo een efficiënt, effectief, verantwoordelijk en gezond bedrijf op te bouwen. Deze ethiek heeft duidelijk een christelijke inslag. "Centraal staat het nemen van eigen verantwoordelijkheid en een normatieve visie op de mens, arbeid en organisatie. De manager moet eerst zijn eigen gedrag onder de loep nemen: geen torenhoge bonussen meer en zelf verantwoordelijkheid nemen."

Verkerk laat zien dat de effectiviteit van organisaties afneemt doordat managers dikwijls een low-trust cultuur en een low-power dynamiek creëren. "Een cruciale fout die managers maken is dat ze onterecht de verantwoordelijkheid voor het falen van een bedrijf bij de medewerkers leggen." Managers vertrouwen hun medewerkers niet en proberen ze daarom van bovenaf te controleren. Medewerkers zullen zich hieraan proberen te onttrekken om hun eigen belangen veilig te stellen. Het management interpreteert deze reactie als bewijs dat 'ze' toch niet te vertrouwen zijn en kondigt daarom extra hiërarchische maatregelen af om het gedrag van medewerkers toch te kunnen beheersen. De medewerkers interpreteren deze extra maatregelen als het zoveelste bewijs dat het management niet vertrouwd kan worden en proberen nieuwe maatregelen te ontduiken. De uiteindelijke macht van het management en de medewerkers neemt hierdoor af. Op deze manier ontstaat er een low-trust-low-power spiraal. Het gevolg van deze spiraal is dat problemen in de fabriek niet opgelost worden. Daardoor daalt de efficiëntie, neemt de klanttevredenheid af en worden werknemers ontevreden.

Verandering van zo'n situatie kan alleen de manager te weeg brengen. Hij dient daartoe vertrouwen in zijn medewerkers te stellen en ze macht over en invloed op belangrijke aspecten van hun eigen werk geven. Op die manier kan er een high-trust-high-power spiraal ontstaan. De medewerkers gebruiken hun kennis en ervaring om problemen op de werkvloer op te lossen. Als deze problemen inderdaad opgelost worden, neemt het vertrouwen van het management in de medewerkers toe met als gevolg dat het management meer macht en invloed delegeert. De medewerkers interpreteren deze reactie van het management als bewijs van vertrouwen en zullen er van hun kant positief op reageren. Bijvoorbeeld door het management goede informatie te geven, en problemen op te lossen. Hierdoor neemt de effectiviteit van de organisatie toe, gedragen medewerkers zich verantwoordelijk en wordt apathie, frustratie en angst vermeden.

Noot voor de pers
Het doctoraat van dr. Maarten Verkerk aan de UM betreft een tweede doctoraat. Verkerk promoveerde in 1982 ook al in de Technische Wetenschappen. Per 1 september 2004 zal hij bovendien benoemd worden tot bijzonder hoogleraar reformatorische wijsbegeerte aan de Technische Universiteit Eindhoven (filosofie van de techniek en filosofie van management en organisatie). Van het proefschrift "Trust and Power on the Shop Floor. An Ethnographical, Ethical, and Philosophical Study on Responsible Behaviour in Industrial Organisations" is een handelseditie verschenen bij uitgeverij Eburon Academic Publishers, ISBN 90 5972 0334

Voor meer informatie over de inhoud van dit persbericht kunt u terecht bij dr. Maarten Verkerk, tel. 043-3685406 (tijdens kantooruren) of 045-5228268 (na kantooruren), e-mail m.verkerk@vijverdal.nl De afdeling communicatie van de UM is bereikbaar via 043-3882044, e-mail pers@bu.unimaas.nl Voor urgente zaken buiten kantooruren: 06 4602 4992,

De persberichten van de Universiteit Maastricht staan op internet: http://www.pers.unimaas.nl/