Gemeente Den Helder

16-09-2004
Burgerjaarverslag : een verantwoording aan u!

2003: In alle helderheid: Den Helder veiliger

Er gebeurt nogal wat in Den Helder: er worden huizen gebouwd en soms ook gesloopt, straten opnieuw ingericht en de gemeente maakt plannen over allerlei onderwerpen. Zo wordt er beleid gemaakt dat zich richt op sport, zorg, groen, onderwijs, de herinrichting van de binnenstad, noem maar op. Over allerlei zaken kunt u meepraten als u dat wilt, tenminste.
Dat is belangrijk, want alles wat de gemeente doet of bedenkt heeft gevolgen voor bewoners, organisaties of bedrijven. Wij vinden het dan ook zinvol dat alles mede te kunnen baseren op de ideeën van onze inwoners. De gemeente geeft u hiervoor dan ook ruimschoots de gelegenheid, op verschillende momenten en op diverse manieren.

Verantwoording
De burgemeester moet jaarlijks verantwoording afleggen over hoe de gemeente burgers betrekt bij het beleid van de gemeente. Maar ook hoe de gemeente klachten afhandelt en hoe het is gesteld met de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening. Die verantwoording gebeurt sinds vorig jaar in de vorm van een burgerjaarverslag. Het is vooral bedoeld voor u, maar ook voor andere partijen in de Helderse samenleving, zoals bedrijven, verenigingen en gemeenteraad.
Vorige week presenteerde burgemeester Staatsen zijn tweede burgerjaarverslag, dat over het jaar 2003. Het verslag kreeg dit jaar een thema mee: Den Helder veiliger. Op het gebied van veiligheid heeft de gemeente vorig jaar namelijk veel stappen in de goede richting gezet. Net als u vinden wij ook dat veilig wonen in een prettige omgeving belangrijk is. In het burgerjaarverslag over 2003 kunt u lezen over een aantal voorbeelden waarin de veiligheid van bewoners centraal staat en voorbeelden van hoe we met elkaar proberen deze veiligheid te verbeteren.

Suggesties?
Het burgerjaarverslag is een nog vrij nieuw fenomeen en daarom nog ieder jaar voor verbetering vatbaar. Het lezen en het praten erover zal eraan bijdragen dat het verslag steeds beter wordt. De burgemeester staat dan ook open voor suggesties en is benieuwd naar uw reactie. U kunt een burgerjaarverslag opvragen bij bureau Communicatie, telefoon 678194 of ophalen bij het Centraal Informatiepunt in de hal van het stadhuis aan de Drs. F. Bijlweg 20. Het ligt onder meer ter inzage bij alle filialen van de openbare bibliotheek.
Op deze pagina leest u in een korte samenvatting meer over de dienstverlening van de gemeente, de klachtenafhandeling en de burgerparticipatie in 2003.

Voorbeelden van burgerparticipatie 2003

Of het nu gaat om inspraak- of informatiebijeenkomsten, platforms, taakgroepen of wijkbezoeken, er was in 2003 veel ruimte voor burgerparticipatie. De gemeente is er van overtuigd dat dat het uiteindelijke beleid ten goede komt. In dit artikel geven we een aantal voorbeelden van zulke bijeenkomsten. Daarbij kozen we ervoor het accent te leggen op die gelegenheden waarbij het onderwerp veiligheid een belangrijke rol speelde.

Horecaconvenant
De gemeente hecht veel waarde aan een veiliger, plezieriger uitgaanscentrum, met een kwalitatief goed en gevarieerd horeca-aanbod. Om dat te bereiken ondertekenden de gemeente, de horeca, de politie en het Openbaar Ministerie in november 2003 het horecaconvenant. Hiermee sloten deze partijen een jaar van intensieve samenwerking en nauw overleg af. Omdat er sprake was van verschillende belangen stonden de standpunten soms haaks op elkaar, maar uiteindelijk is er toch een convenant gekomen waarin iedere partij zich kon vinden. Met het ondertekenen van een convenant houdt het overleg en de samenwerking natuurlijk niet ineens op. Ook in 2004 is er regelmatig overleg over de afspraken die zijn gemaakt. De gemeente heeft onlangs de nieuwe sluitingstijden geëvalueerd. De overige effecten van het horecaconvenant staan na december 2004 op de agenda.

Stadshart
De ontwikkeling van het Stadshart is in 2003/2004 in een nieuw stadium beland, de structuurplanfase. In een dergelijk project op het gebied van stedelijke vernieuwing is goed overleg tussen verschillende partijen pure noodzaak. Het betekent immers veel voor ondernemers, bewoners, mogelijke investeerders en zorgverleners. Daarom wilden we in een vroeg stadium allerlei partijen betrekken bij de plannen. De gemeente startte snel met het bekend maken van de plannen, onder meer via de 'Stadshartpagina' in het Helders Weekblad en via de site www.stadshartdenhelder.nl. We zijn verrast door de vele reacties. Als gevolg van al die publicaties weten nu vele inwoners van de plannen, wordt er veel over gesproken en blijkt het draagvlak groot.

Platforms
Bij de totstandkoming van het voorontwerp structuurplan Stadshart heeft de gemeente gewerkt met een overleg via platforms. In totaal zijn drie verschillende platforms opgezet: een bewonersplatform, een maatschappelijk cultureel platform en een economisch platform. Zo waren zoveel mogelijk partijen met verschillende invalshoeken in een vroeg stadium betrokken bij de plannen voor het Stadshart. Doel was uiteindelijk de (ruimtelijke) plannen een kwaliteitsimpuls te geven, begrip te kweken voor de problematiek in het Stadshart en de verschillende oplossingsmogelijkheden. Door te werken met platforms hoopte we ook draagvlak te krijgen voor de gekozen ingrepen en veranderingen.

Nieuw Den Helder
Nieuw Den Helder is toe aan een grondige opknapbeurt en daarom flink in beweging. Ook op het gebied van sociale veiligheid is er heel wat werk aan de winkel. De gemeente koos voor een grondige aanpak en zette in op de samenwerking met de wijkbewoners. Dat is een bewuste keuze omdat we geen oplossingen willen bedenken die niet kunnen rekenen op steun van de bewoners. Om dat proces samen met hen vorm te geven zijn in 2003 zestien verschillende taakgroepen ingesteld. Die hielden zich bezig met onderwerpen als woonprogramma's, de winkelcentra, beheer van het openbaar gebied en tuinen, spelen, sport en recreatie en het migrantengezin in de wijk .

wijkveiligheid
Een van die taakgroepen hield zich specifiek bezig met de veiligheid in de wijk. Voorafgaand aan de activiteiten van deze taakgroep is er een wijkveiligheidsanalyse verricht. In het kader hiervan onderzocht de gemeente waardoor burgers zich vooral onveilig voelen. Geluidsoverlast, drugsoverlast, groepen (hang)jongeren, gebruik van alcohol op straat, scheldpartijen en bedreigingen, agressief verkeersgedrag, gebruik van kelders voor criminele activiteiten en woekeraars bleken gevoelens van onveiligheid te veroorzaken. Verder versterken volgens het onderzoek bijvoorbeeld grote leegstand van de flats, vernielingen, vervuiling van de omgeving (zwerfvuil) en gebrekkige verlichting gevoelens van onveiligheid. Het was duidelijk waarmee de taakgroep aan de slag kon.

projectwinkel
Eind maart 2003 gingen de deuren open van de Projectwinkel Nieuw Den Helder aan de Marsdiepstraat. Bewoners en andere geïnteresseerden kunnen hier binnenlopen om de ideeën te bekijken die er zijn voor de wijk en vooral om te vertellen wat zij daarvan vinden.

Van Galenbuurt
In 2000 is de gemeente begonnen met de verbetering van de Van Galenbuurt. Door allerlei oorzaken is de leefbaarheid hier achteruit gegaan. Bewoners, woningcorporaties en gemeente trekken samen op om de Van Galenbuurt te veranderen in een beter leefbare buurt. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om het aanpakken van de parkeerproblematiek, de woningverbetering en de woonomgeving. Maar ook de veiligheid en de zelfredzaamheid van de buurt zijn onderwerpen in het Plan van Aanpak dat inmiddels voor de buurt is gemaakt

Bewonersplatform
Het is zeer belangrijk bewoners betrokken te krijgen en te houden bij hun buurt. Destijds is een werkgroep in het leven geroepen om dit te begeleiden. Eén van de manieren om de bewoners te informeren is het 'Van Galenbulletin', een nieuwsbrief die speciaal voor deze buurt wordt gemaakt en regelmatig verschijnt. De werkgroep zocht via dit bulletin naar mensen die actief willen meepraten over en meewerken aan de verdere ontwikkeling van de leefbaarheid van hun buurt. Het resultaat is het 'bewonersplatform Van Galenbuurt' met zes actieve leden en de gemeentelijke projectleider als voorzitter. Dit platform is een erg belangrijk klankbord voor de gemeente. Via de website http://vangalenbuurt.tk kunnen de inwoners van Den Helder - en vooral die van de Van Galenbuurt - alle ontwikkelingen bijhouden.

Betaald parkeren
De gemeente heeft naar aanleiding van klachten uit de buurt over parkeeroverlast een bewonersonderzoek gehouden. De resultaten van dit onderzoek zijn tijdens een bijeenkomst met de bewoners besproken. De onderzoekers en de bewoners waren het er over eens dat er (parkeer)maatregelen nodig waren. Daarom voerde de gemeente in de Van Galenbuurt betaald parkeren in, met vergunningen voor belanghebbenden.

Keurmerk Veilig Ondernemen
Een optimale samenwerking tussen bewoners, belangengroeperingen, gemeente, politie en justitie op het gebied van openbare orde en veiligheid kan tot goede resultaten leiden. Het project Keurmerk Veilig Ondernemen Kroonpassage bewijst dit. De goede samenwerking leidde tot een reeks van maatregelen die zijn gericht op het verhogen van de veiligheid in en rond het winkelcentrum en het tegengaan van overlast, vandalisme en winkeldiefstal. Een paar voorbeelden van acties:
beter toezicht op de bezoekers van de Kroonpassage; een ontzeggingsbeleid voor mensen die zich regelmatig schuldig hebben gemaakt aan overlast of winkeldiefstal;
trainingen voor het winkelpersoneel: hoe om te gaan met vervelende klanten.
Het Nationaal Platform voor Preventie vond deze aanpak zo goed dat het de Kroonpassage als eerste winkelcentrum in Noord-Holland de eerste ster van het Keurmerk Veilig Ondernemen toekende. Het project zal als voorbeeld voor andere winkelcentra in onze gemeente dienen.

Openbare orde en veiligheid

Veilig wonen in een prettige omgeving. Dat vinden de burgers van de gemeente Den Helder én de gemeente zelf een uitermate belangrijk onderwerp. Daarom besteden we in dit burgerjaarverslag extra aandacht aan de activiteiten die de gemeente in 2003 op het gebied van openbare orde en veiligheid heeft ondernomen. Daarbij gaat het vooral om projecten die de veiligheidsbeleving van burgers vergroten en om projecten op het gebied van preventie.

Veiligheidsbeleid
Het is belangrijk dat de gemeente een goed beleid (uit)voert op het gebied van openbare orde en veiligheid. Dat kunnen we echter niet alleen. Een goede samenwerking met politie, justitie en het Openbaar Ministerie is daarvoor nodig. In 2003 is een overleg gestart tussen deze partijen, met als doel de (ontwikkeling van de) verschillende beleidsplannen beter op elkaar af te stemmen. Ook bespreken de partijen in dit verband de problematiek van veelplegers en de veiligheid in Nieuw Den Helder.

Den Helder als Antillengemeente
Den Helder is een gemeente waar veel inwoners van Antilliaanse afkomst wonen: 1436 stonden er in het bevolkingsregister ingeschreven. Daarnaast zijn er zon tweehonderd Antillianen die hier wel wonen, maar die niet zijn ingeschreven. Zij bewegen zich makkelijk tussen de verschillende Antillengemeenten. Veel Antillianen gaan weg van de Antillen, omdat daar weinig perspectief is. Gelukkig gaat het met veel Antillianen prima in Nederland. Maar sommigen van hen komen naar ons land met taalproblemen, een tekort aan opleiding en vaak onderschatten ze de cultuurverschillen. Een klein deel van de Antilliaanse gemeenschap zorgt voor grote problemen op het gebied van de openbare orde. De gemeente hecht veel waarde aan goede contacten met de Antilliaanse gemeenschap en ontwikkelt speciale projecten voor deze bevolkingsgroep. Den Helder is bovendien een van de achttien Antillengemeenten in Nederland. In dat kader is er regelmatig bestuurlijk en ambtelijk overleg om een landelijk sluitende en uniforme aanpak van de Antillianenproblematiek te realiseren. De coördinatie van de diverse werkvelden speelt daarbij een heel grote rol. De gemeente heeft op dit gebied de regie, op basis van het Integraal Veiligheidsbeleid. Om het contact met de Antilliaanse gemeenschap te verbeteren trof de gemeente in 2003 voorbereidingen voor het opzetten van een Antilliaans Beraad. We hopen hiermee een goede gesprekspartner in de Antilliaanse gemeenschap te hebben. Na enkele ernstige incidenten in 2003 overlegden we ook intensiever met de politie en de reclassering.

Uitgaan en veiligheidsrisicogebieden
Veilig en aantrekkelijk uitgaan is belangrijk voor burgers van Den Helder. Om dat te realiseren stelde de gemeente in 2003 samen met Koninklijk Horeca Nederland en de politie een Horecaconvenant op. In november ondertekenden alle partijen dat convenant. Een belangrijk onderdeel daarvan is de nieuwe regeling voor sluitingstijden van de horeca. Deze regeling trad op 2 januari 2004 in werking. Daarnaast is het uitgaansgebied voor een langere periode aangewezen als een veiligheidsrisicogebied waar de politie preventief mag fouilleren. In 2003 nam de gemeente ook de centrumpleinen in het veiligheidsrisicogebied op, omdat er een verschuiving van de gewelddelicten plaatsvond. Daarnaast is ook de Falgabuurt in Nieuw Den Helder aangewezen als veiligheidsrisicogebied.

dienstverlening: burgers centraal
De gemeente streeft er naar dat haar dienstverlening klantgericht, effectief en efficiënt is. De vraag van de burgers staat daarbij centraal. In 2003 heeft de gemeente hard gewerkt aan een nieuw dienstverleningsconcept waarin deze visie is uitgewerkt. Daarnaast leidde de ambtelijke reorganisatie in 2003 tot de inrichting van een centrale ruimte voor publiekszaken. De gemeente ontvangt haar klanten nu in de Plaza, waar inmiddels alle publieksdiensten (burgerzaken, belastingen, huursubsidie en vergunningen) zijn samengebracht. Alle lokethandelingen vinden daar centraal plaats, zodat u niet meer het gebouw door hoeft op zoek naar het juiste loket.

Digitale dienstverlening
Voor een goede toegankelijkheid van de diensten van de gemeente, is het nodig dat de gemeente haar klanten ook digitaal goed bedient. U heeft dan ook diverse websites tot uw beschikking. De algemene website van de gemeente kent sinds 2003 interactieve mogelijkheden als een poll (Geef uw mening) en een forum. Voor de activiteiten rondom het Stadshart opende we een speciale website (www.stadshartdenhelder.nl). Hier kunt u plannen en studies (zoals de voorstudie of de bestuursopdracht) downloaden of aanvragen. Verder is het mogelijk via het forum mee te praten of te denken. Op eigen initiatief van de buurt is er een website voor de Van Galenbuurt gekomen (http://vangalenbuurt.tk).

Doelstellingen voor 2004
We hebben de doelstellingen voor 2004 op het gebied van dienstverlening heel concreet geformuleerd:

* 90% van de klanten is tevreden of neutraal over de dienstverlening aan het loket;

* Aan het snelloket is de maximale afhandeltijd 5 minuten;
* Aan het snelloket is de gemiddelde afhandeltijd 2 minuut 30.

De worsteling met dualisme

Het woord duaal klinkt u vast niet meer nieuw in de oren: de gemeenteraad, het college en de burgemeester hebben sinds de invoering van de Wet Dualisering Gemeentebestuur andere taken en verantwoordelijkheden gekregen. De bedoeling van al die veranderingen is dat de gemeentelijke politiek en de besluitvorming interessanter voor u wordt.
De raad, als volksvertegenwoordigend orgaan, stelt de kaders (ook financieel) voor burgemeester en wethouders en controleert of binnen deze kaders met de beschikbare middelen de gewenste doelen zijn bereikt. Het college voert de wettelijke regels of de regels die de raad heeft gesteld uit en vormt daarmee het dagelijkse bestuur van de stad.

Worsteling?
Ook in 2003 worstelde de gemeente met deze nieuwe manier van werken. Dit leidde soms tot pittige discussies in de gemeenteraad. Om de raad en de raadscommissies te helpen bij het uitoefenen van hun taken is begin 2003 de g riffieaandeslaggegaan.Degriffiervervult ook de functie van secretaris tijdens de raadsvergaderingen. Verder stelde de gemeente een informatieprotocol op waarin staat wanneer en hoe het college de raad informeert. Het afgelopen jaar heeft het college de commissieleden al eerder bij de besluitvorming betrokken. Ook zijn we begonnen met het versturen van zogenaamde raadsinformatiebrieven.
Net als in 2002 maar gelukkig al wel minder - herhaalden in zich 2003 in de raad regelmatig discussies die zich eerder in raadscommissies afspeelden, waardoor de raadsvergaderingen langer duurden dan was afgesproken. Dit jaar hebben we overigens een spreektijdenregeling ingevoerd.

insprekers
De gemeenteraad vergaderde vorig jaar 14 keer, in 22 bijeenkomsten. 13 Burgers (soms als vertegenwoordiger van een belangenorganisatie) maakten gebruik van hun recht om in te spreken, zes meer dan het jaar ervoor. Bij commissievergaderingen spraken 34 mensen in. Burgers kunnen ook gebruik maken van het middel burgerinitiatief: dat geeft hen het recht zelf onderwerpen op de agenda van de raad of commissie te plaatsen. Daarnaast is er de mogelijkheid een referendum aan te vragen over een besluit van de gemeente. In 2003 is geen gebruik gemaakt van het burgerinitiatief of van het referendum.

Klachten en bezwaren

Op allerlei momenten heeft u in uw dagelijks leven contact met de gemeente. Daarin gaat ook wel eens een keer wat fout. Immers, overal waar mensen werken, worden fouten gemaakt. De medewerkers van de gemeente Den Helder streven er vanzelfsprekend naar geen fouten te maken en burgers correct te behandelen. Als dat niet gebeurt, is er de mogelijkheid kritiek te leveren via een klachtenregeling. Daarbij mag u uitgaan van een zorgvuldige afhandeling. De afgelopen jaren zijn we er als gemeente in geslaagd het aantal klachten te verminderen, maar we moeten alert blijven. We beschouwen een klacht als een kans om het nog beter te doen. Een kans om te werken aan een goede relatie met de burgers en andere partijen. Dat betekent dat we sneller willen reageren, eerder met een 'tussenbericht' willen komen en de kwaliteit van onze reactie willen verbeteren.

Klachtafhandeling
Bij de gemeente kennen we een 'Klachtenman'. Dat is een persoon die klachten behandelt over het gedrag of de handelswijze van onze medewerkers. Het zijn bijvoorbeeld klachten over te late beantwoording van brieven of incorrecte behandeling. Hij behandelt geen klachten die te maken hebben met een juridisch geschil of klachten die bij de politie thuis horen. Binnen zes weken na ontvangst van een klacht moet er een antwoord zijn. Lukt het niet binnen die termijn, dan volgt hierop zo spoedig mogelijk bericht. De Klachtenman behandelt klachten anoniem.
Als burgers het niet eens zijn met het antwoord op een klacht, kunnen ze terecht bij de Klachtencommissie. Die zal in zo'n geval het een en ander nog eens helemaal napluizen. Wanneer burgers het niet eens zijn met de klachtenprocedure bij de Klachtenman, of met de uitkomst van het advies van de Klachtencommissie, dan is er nog de Nationale Ombudsman. Die is speciaal in het leven geroepen om problemen tussen burgers en de overheid te behandelen. De Ombudsman bekijkt of de gemeente de klacht juist behandelde.

Minder officiële klachten
In 2003 registreerde de gemeente in totaal 25 officiële, schriftelijke klachten, 17 minder dan het jaar ervoor. Zeventien klachten richtten zich tegen de dienstverlening van de Sociale Dienst en bejegeningen door de consulenten. Eén klacht was gericht tegen de afdeling Financiën (sectie Belastingen) en handelde over een naheffingsaanslag naar aanleiding van een parkeerboete. Eén klacht betrof de afdeling Personeel, Informatie en Organisatie in verband met problemen rondom een uitkeringssituatie en de overige twee klachten waren gericht tegen de Bestuursdienst (afdeling Burgerzaken) en handelden over de bejegening. De vier klachten gericht aan de dienst Stadsontwikkeling en Beheer gingen over het onaangekondigd openbreken van een straat, de uitvoeringsvoorschriften van een IPP kaart, de aanleg van een verkeersdrempel en de onveilige spoorwegovergang aan de Kortevliet.

Brieven
Het aantal zogenaamde klachtgevoelige brieven (dat zijn brieven met kritische opmerkingen, maar zonder formele opmerkingen) daalde met 120. Van de nog resterende 272 brieven verloopt de vervaldatum van 38 daarvan na 1 januari 2004. Van 234 brieven is echter de afhandelingstermijn van zes weken verlopen, zonder dat een tussenbericht is verzonden. De gemeente is verplicht binnen zes weken te reageren, maar haalt dit niet altijd. We hebben ons voorgenomen vaker tussenberichten te versturen over het verloop van de afhandeling van de klachten.

Goede klachtenafhandeling
Het afgelopen jaar kwamen in totaal 386 telefonische klachtmeldingen bij de Klachtenman binnen binnen en 93 personen hadden een persoonlijk gesprek met de burgemeester. De ambtenaar die de klacht aanneemt aan de telefoon, handelt normaal gesproken meldingen rechtstreeks af. Het gaat namelijk vaak om uitvoerende zaken. De meeste klachtmeldingen (279) hadden betrekking op het functioneren van de Sociale Dienst. De afhandeling van deze meldingen gebeurt in een zeer acceptabele tijd. De resterende meldingen betroffen de openbare ruimte, zoals het openbaar groen, het niet leeghalen van de afvalemmers/cocons, grofvuil, straatverlichting en dergelijke.

Bezwaren
De gemeente neemt elk jaar tal van besluiten met gevolgen voor burgers en/of bedrijven. Voorbeelden hiervan zijn bouwvergunningen, kapvergunningen, verkeersbesluiten of vrijstellingen van bestemmingsplannen. Tegen de meeste besluiten kunnen belanghebbenden een bezwaarschrift indienen. Burgers kunnen ook bezwaar indienen tegen bijvoorbeeld besluiten op grond van de Algemene Bijstandswet en de Wet Voorziening Gehandicapten. Wie het niet eens is met de beslissing op een bezwaar, kan beroep aantekenen bij de rechter.

Zicht op 2004: aanbevelingen

In het burgerjaarverslag stonden we stil bij de feitelijke situatie in 2003. Daarbij zit er in alle hoofdstukken een duidelijke intentie om verder te verbeteren en te intensiveren in 2004. Hieronder vindt u onze voornemens op een rijtje.

Op het gebied van participatie vinden we het vooral in 2004 belangrijk meer eenduidigheid en duidelijkheid te bereiken over de spelregels die gelden voor burgerparticipatie. Ook de kwaliteit kan nog beter. Daarmee moet voor iedereen duidelijk worden wat de gemeente op dit gebied te bieden heeft en wat er van de gemeente mag worden verwacht.

Op het gebied van dienstverlening hebben we de doelstellingen voor 2004 heel concreet geformuleerd. Daar kunnen we dus in ons volgende burgerjaarverslag ook feitelijk op terug komen. We willen graag dat:
* 90% van de klanten tevreden of neutraal is over de dienstverlening aan het loket

* de maximale afhandeltijd aan het snelloket 5 minuten is
* de gemiddelde afhandeltijd aan het snelloket 2 minuut 30 is
* we voldoen volledig aan de GBA-kwalificaties.

Waar het gaat om afhandeling van klachten en bezwaren valt er nog wel wat te verbeteren. De procedures zijn helder en worden goed gecommuniceerd, maar de reactietijd op klachten en bezwaren moet korter. De kwaliteit van de reacties moet ook omhoog.

Tenslotte is ook veiligheid is een blijvend aandachtspunt voor onze gemeente. Ook in 2004 zullen we in al onze plannen en op al onze beleidsterreinen speciale aandacht voor dit onderwerp behouden.