Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

2004

Investeringen in economie én milieu nodig voor meer duurzame EU 20 september 2004

Het Europese milieubeleid van de afgelopen decennia heeft geleid tot investeringen in de economie waardoor ook de gezondheid van mensen en de natuur verbeterd zijn. Toch blijft het milieu in Europa om aandacht vragen. Dit geldt in het bijzonder voor de klimaatsverandering, het verlies aan natuur en de luchtvervuiling in stedelijke gebieden. Dit blijkt uit het rapport Outstanding Environmental Issues van het Milieu- en Natuurplanbureau.

Implementatie en handhaving van bestaand EU-beleid in de lidstaten kan nog veel milieu- en natuurwinst opleveren. Om de Europese milieudoelen te halen, zal nieuw beleid zich moeten richten op de stimulering van schone en energiezuinige technieken. Daarnaast is een betere afstemming van de Europese financiering voor landbouwproductie en natuurbeheer nodig. De belangrijkste uitdaging voor het Europese milieubeleid blijft het opnemen van milieu- en natuurbescherming in de prijzen van producten.

Investeringen in schone technologie vragen beter Europees marktperspectief
Het klimaatbeleid van de EU en lidstaten is effectief voor de gebieden duurzame energie, niet-CO2 broeikasgassen en energiezuinige gebouwen. Zonder beleid zouden de broeikasgasemissies van de 15 oude EU-lidstaten 5% hoger zijn. De totale broeikasgasemmissies van de EU, inclusief de 10 nieuwe lidstaten, zijn nu enkele procenten lager dan in 1990. Wil de EU echter voldoen aan haar milieudoelstellingen, dan is een emissiereductie van 25-40 % in de komende twintig jaar nodig. De investeringen in Europas productie- en transportsectoren bieden een groot potentieel voor de afname van uitstoot van CO2 . Hiervoor is een verbeterd marktperspectief voor schone technologie nodig.

Gezonde leefomgeving vraagt om schonere autos
Het milieubeleid van de EU heeft in West-Europa geleid tot een relatief schone en gezonde leefomgeving. Toch veroorzaakt een ongezond milieu nog steeds 2 tot 8 % van het gezondheidsverlies van Europeanen. Het verkeer, dat zorgt voor een slechte luchtkwaliteit en geluidsoverlast in stedelijke gebieden, is een belangrijke factor in dat gezondheidsverlies. De luchtvervuiling door autos is wel afgenomen, ondanks de sterk toegenomen verkeersdrukte. Dat komt door de Europese emissie-eisen voor autos die heel effectief werken.

Beter gerichte financiering nodig om het verlies aan natuur in Europa te stoppen
Door het steeds intensievere gebruik van land en water neemt de kwaliteit van de natuur in de EU af. Omdat de druk op de natuur blijft, is het onwaarschijnlijk dat het Europese beleidsdoel om verder verlies van natuur in 2010 te stoppen, wordt gehaald.

De recente hervorming van het Europese landbouwbeleid verbetert de mogelijkheden voor een milieu- en natuurvriendelijke landbouw in de EU. Lidstaten moeten die mogelijkheden benutten. Dan zal het ook eenvoudiger worden om aan Europese richtlijnen zoals de Nitraatrichtlijn, en de Kaderrichtlijn Water te voldoen.

De landbouwhervormingen bieden onvoldoende garantie voor het behoud van grote gebieden in de EU met extensieve landbouw en een hoge natuurwaarde. Meer en beter gerichte financiering om deze gebieden te beschermen kan een belangrijke bijdrage leveren aan het natuurbehoud in de EU.

Wordt ruimte in Europa schaars?
Bescherming van de natuur in Europa vraagt ruimte. Maar dat geldt ook voor de toenemende voedselconsumptie, de productie van energiegewassen, infrastructuur, en aanpassing in de inrichting van gebieden aan het veranderend klimaat. Een verkennende studie is nodig om na te gaan in hoeverre de verschillende ruimte claims van Europa
-binnen en buiten zijn grenzen- samengaan en dus op de lange termijn duurzaam zijn.

Het rapport Outstanding Environmental Issues evalueert de toestand van het Europese milieu en de effectiviteit van het Europese milieubeleid. Het rapport is gemaakt door het Milieu- en Natuurplanbureau van het RIVM, in samenwerking met het Europese Milieu Agentschap in opdracht van het ministerie van VROM-DGM, in het kader van het Nederlandse voorzitterschap van de EU.

meer informatie

Postbus 1, 3720 BA Bilthoven, T:030-2749111, F:030-2742971 Home Agenda Contact