Vereniging Nederlandse Gemeenten

VNG: UITSTEL MAXIMERING OZB IS NIET VOLDOENDE

Het kabinet is van mening met het uitstel van maximering van de OZB tot 2006 tegemoet te komen aan de kritiek van gemeenten. De VNG is het hier niet mee eens.
Pas als de voorgenomen afschaffing van de OZB voor bewoners en de daaraan gekoppelde maximering van het overige deel van de OZB van de baan is, komt het kabinet enigszins tegemoet aan de kritiek van gemeenten. De VNG pleit immers voor behoud én vergroting van het gemeentelijke belastinggebied, tegen een gelijktijdige vermindering van de rijksbelastingen. Dat is nodig om gemeenten, als belangrijke overheidslaag, niet te veel afhankelijk te laten zijn van het rijk. Zij moeten, ook financieel, de mogelijkheid hebben om eigen afwegingen te maken ten behoeve van hun inwoners. De OZB is daarvoor één van de meest voor de hand liggende lokale belastingen. Het rapport Belasten op niveau: Meer fiscale armslag voor gemeenten van de commissie Boorsma, De Kam en Van Leeuwen geeft dit ook aan.

Het blijkt moeilijk om met het kabinet argumenten uit te wisselen. Desondanks blijft de VNG blijft zich, op basis van de volgende argumenten, tegen de OZB-plannen van het kabinet verzetten:
1. Het kabinet voert compensatie van de effecten van de herziening van het ziektekostenstelsel als reden voor de afschaffing van de OZB voor bewoners aan. 850.000 huishoudens profiteren in het geheel niet van de afschaffing. Tot deze categorie behoren gezinnen met een inkomen op minimum niveau, bewoners van verzorgingshuizen en gezinnen die op een boerderij wonen.
2. Gemeenten worden financieel afhankelijk van het rijk. Hierdoor wordt gemeenten de ruimte afgenomen om het eigen voorzieningenniveau te bepalen.

3. Van lastenverlichting voor bewoners is geen sprake. Op zijn best kan gesproken worden over een lastenverschuiving. Het rijk dient gemeenten immers te compenseren.

4. Compensatie gaat gepaard met herverdeeleffecten. Een deel van de gemeenten wordt geconfronteerd met aanzienlijke inkomstenderving.
5. Afschaffing van de OZB voor woningen zonder een volwaardig alternatief te verschaffen is in strijd met het door Nederland bekrachtigde Europese Handvest inzake Lokale Autonomie.
6. Nederlandse gemeenten hebben in vergelijking met Europese landen al een klein eigen belastinggebied. Verdere inperking maakt het voor gemeenten onmogelijk om tegenslagen en onverwachte gebeurtenissen op te vangen.

7. Afschaffing van de OZB draagt niet bij aan het voorkomen van de armoedeval. Personen met een laag inkomen aan wie kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen is verleend, hebben bij de afschaffing van de OZB geen baat. Dit terwijl personen met een tweede huis dubbel van de afschaffing van de OZB profiteren.

geactualiseerd op: 20 september 2004