Persbericht
Meer geld voor veiligheid
21 september 2004
Justitiebegroting 2005
In 2005 is er voor de Justitieketen ruim 83 miljoen euro extra
beschikbaar. Dit geld is afkomstig uit de zogeheten
Veiligheidsenveloppe van het kabinet. Het grootste deel wordt gebruikt
om de detentiecapaciteit uit te breiden. Het gevangeniswezen krijgt er
720 plaatsen bij, de jeugdinrichtingen en tbs-klinieken
respectievelijk 80 en 25 plaatsen. Ook komt er extra geld voor een
structurele uitbreiding van de capaciteit voor vreemdelingenbewaring.
Dat schrijft minister Donner in de toelichting op de justitiebegroting
voor 2005.
Voor de verwerking van het toenemend aantal zaken dat de politie
vanaf 2005 aanlevert, krijgen zowel het openbaar ministerie (3
miljoen euro) als de zittende magistratuur (4,5 miljoen euro) extra
middelen. Meer zaken leiden ook tot meer behoefte aan gefinancierde
rechtsbijstand, daarom wordt aan die begrotingspost ruim 16 miljoen
euro extra toegevoegd. In verband met de autonome groei van de
rechtspraak (civiel, bestuur en kanton) is een structureel bedrag
uitgetrokken van 11 miljoen euro. De groeiende stroom zaken leidt ook
tot meer inkomsten uit griffierechten (gemiddeld 13 miljoen euro in de
komende jaren). Deze extra middelen zullen worden besteed aan de
benodigde capaciteitsuitbreiding bij de rechtspraak. Met de Raad voor
de Rechtspraak zijn afspraken gemaakt in het kader van een nieuwe
bekostigingssystematiek die vanaf 2005 wordt ingevoerd. Het gaat dan
om de hoeveelheid zaken die de gerechten moeten behandelen en op basis
waarvan de middelen over de verschillende gerechten worden verdeeld.
De uitvoering van het Veiligheidsprogramma ligt op schema. Momenteel
wordt onderzocht in hoeverre maatregelen uit het programma
aangescherpt kunnen worden en of er aanvullende maatregelen
noodzakelijk zijn. Bijvoorbeeld ten aanzien van de georganiseerde
misdaad en de grensoverschrijdende samenwerking. Dit najaar zal het
kabinet daarover besluiten.
Geweld
Volgend jaar komt er bijzondere aandacht voor het terugdringen en
voorkomen van geweld in onze samenleving, variërend van huiselijk
geweld tot geweld in de publieke ruimte. Minister Donner komt begin
volgend jaar met een 'Beleidsverkenning geweld' waarin hij onder meer
duidelijkheid wil verschaffen hoe en wanneer burgers in bepaalde
situaties elkaar kunnen corrigeren op ongewenst gedrag. Daarnaast
zal een wettelijke maatregel van kracht worden waarbij plegers van
huiselijk geweld een tijdelijk huisverbod opgelegd kunnen krijgen.
Wetgeving
Het wetgevingsprogramma voor 2005 staat vooral in het teken van
Europese
regelgeving, terrorismebestrijding, vernieuwing van het wetboek van
strafvordering en de modernisering van het bestuursrecht en het
ondernemingsrecht. Op korte termijn wordt een wetsvoorstel bij de
Tweede Kamer ingediend, waarmee officieren van justitie de bevoegdheid
krijgen zelfstandig geldboetes, taakstraffen of korte rijontzeggingen
op te leggen (OM-afdoening). De maatregel beoogt vooral de werklast
van de rechterlijke macht te verminderen. Het is de bedoeling dat het
wetsvoorstel, dat voortvloeit uit het Veiligheidsprogramma, volgend
jaar in werking treedt. Dit geldt ook voor enkele andere
wetsvoorstellen uit het Veiligheidsprogramma die onlangs door de
Tweede Kamer zijn aanvaard en de procedures in het strafproces
vereenvoudigen. Zo is onder meer de bewijsvoering verkort in het geval
van een bekennende verdachte en krijgt de rechter-commissaris de
mogelijkheid om buiten het gerechtelijk vooronderzoek woningen te
doorzoeken.
In 2005 zal ook verder worden gewerkt aan de vernieuwing van het
wetboek van strafvordering: wetsvoorstellen zijn in voorbereiding over
de versterking van de positie van het slachtoffer, een efficiënter
verloop van het hoger beroep en de verbetering van de
betekeningsvoorschriften. Europese regelgeving zal het komende jaar
veel aandacht krijgen. Kaderbesluiten die in Brussel worden gemaakt,
vergen inbreng vanuit Nederland. Van belang zijn het Europees
bewijsverkrijgingsbevel en het besluit over de bewaring van
verkeersgegevens.
Het kabinet geeft voorrang aan de bestrijding van terrorisme. De
weerbaarheid van de samenleving en het vermogen van de overheid om
aanslagen te voorkomen en te bestrijden moeten verder worden
versterkt. Daarvoor is nieuwe wetgeving nodig, gericht op verruiming
van bevoegdheden. Zo zullen bijzondere opsporingsmethoden sneller
inzetbaar zijn, kan de officier van justitie in een aangewezen gebied
iedereen laten fouilleren en verpakkingen en vervoermiddelen laten
doorzoeken. Ook wordt het eenvoudiger om een verdachte van
terroristische misdrijven na inverzekeringstelling in bewaring te
houden. Minister Donner heeft inmiddels een wetsvoorstel naar de
Tweede Kamer gestuurd over het gebruik van aivd-informatie in het
strafproces.
Eén van de speerpunten in het beleid van Justitie is de modernisering
van het ondernemingsrecht zodat Nederland aantrekkelijker wordt voor
de vestiging van buitenlandse bedrijven. De regels worden flexibeler
en meer op maat toegesneden. In 2005 gaat er een voorstel naar de
Tweede Kamer voor een nieuwe BV-recht. Ook treedt in 2005 een
wetswijziging in werking waardoor het voor beursgenoteerde
ondernemingen verplicht wordt hun jaarrekening volgens internationaal
vastgestelde voorschriften op te stellen.
De aanpassing van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) is in volle
gang. De inzet is het bestuur in Nederland slagvaardiger te maken en
procedures te vereenvoudigen. Onlangs is de zogeheten vierde tranche
Awb naar de Tweede Kamer gestuurd. Daarin staan onder meer regels over
bestuursrechtelijke geldschulden en bestuurlijke boeten. Begin volgend
jaar treedt de openbare voorbereidingsprocedure in werking.
De burger is dan van veel overbodige procedureregels verlost. Verder
is het de bedoeling dat voorstellen naar de Tweede Kamer gaan over de
verbetering van het bestuursprocesrecht. In 2005 wordt de evaluatie
van de nieuwe Politiewet afgerond en verschijnt de tussenevaluatie van
de met de politie gemaakte prestatieafspraken. Beide evaluaties moeten
leiden tot voorstellen voor de verbetering van de politieorganisatie
in Nederland.
Minder regels
Het plan van het kabinet om het aantal regels te verminderen ligt op
koers. Alle departementen zijn begonnen met het schrappen van
ministeriële regels die niet meer van belang zijn of waarvan de
termijn verstreken is. Minister Donner rapporteert binnen enkele weken
over de vermindering van de totale hoeveelheid ministeriële regels en
de bevordering van de kwaliteit van wetgeving. Ook gaat er nog dit
jaar een onderzoeksrapport naar de Tweede Kamer met een overzicht van
het totale aantal nationale regels. Dit is de opmaat naar een meer
permanente monitor die inzicht verschaft over de ontwikkeling van de
hoeveelheid regels in Nederland. In 2005 opent minister Donner de
website Meldpunt Regeldruk waar burgers, bedrijven en bestuur
overbodige en omslachtige regels kunnen melden.
Jeugd
Volgend jaar worden ook knelpunten in het jeugdsantiestelsel
aangepakt. Er komt een pakket bestaande uit verschillende modules
waardoor sancties en maatregelen selectiever toepasbaar zijn en beter
worden afgestemd op de individuele jongere. Het aantal plaatsen in
justitiële jeugdinrichtingen stijgt in 2005 tot 2750, dat is bijna
twintig procent meer dan in 2003. Samen met het ministerie van VWS
worden alternatieven ontwikkeld voor jongeren zonder criminele
antecedenten die nu bij een crisisplaatsing noodgedwongen in een
justitiële jeugdinrichting terecht komen.
Ministerie van Justitie