Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

persbericht

Nummer:
65

Directie:
voorlichting

21-09-2004

Status:
informatie

OCW: VAN WOORDEN NAAR DADEN

Uitvoeren! Dat is de opdracht die de bewindslieden van OCW zich in de begroting voor 2005 stellen. In 2004 legden zij hiervoor met veel plannen een stevig fundament. In 2005 is het motto: van woorden naar daden. De bewindslieden van OCW dragen bij aan de kabinetsbrede bezuinigingen en maken daarnaast extra geld vrij voor de aanpak van een aantal weerbarstige problemen.
De bewindslieden presenteerden in 2004 een grote hoeveelheid plannen. Rode draad is dat het ministerie van OCW ervoor zorgt dat leerlingen, docenten, studenten, kunstenaars, bestuurders goed kunnen functioneren. Nog sterker dan voorheen wordt ingezet op een goed en sluitend systeem van sturen, beheersen, toezicht houden en verantwoorden in onderwijs en wetenschap (good governance; cultuur heeft dit traject al goeddeels achter de rug). Dat vraagt ook om een ministerie, dat taken, processen en competenties vernieuwt. Dat veranderingsproces loopt.

MEEDOEN, DE BASIS VOOR SUCCES
Minister Van der Hoeven wil in 2006 het aantal voortijdig schoolverlaters met 30% verminderen ten opzichte van het jaar 2002. Om schooluitval nu en in de toekomst te voorkomen werkt zij samen met alle betrokkenen aan themas als veiligheid, integratie, bestrijding onderwijsachterstanden en vernieuwing van de basisvorming.

Het geld voor het wegwerken van achterstanden (o.a. de gewichtenregeling) in het basisonderwijs wordt straks anders ingezet: nadrukkelijker bestemd voor het jonge kind, meer rekening houdend met feitelijke achterstanden en meer aandacht voor autochtone achterstandsleerlingen. En in het voortgezet onderwijs wordt de regeling Culturele minderheden (cumi) vervangen door een LeerPlusArrangement dat zich nadrukkelijker richt op scholen waar de problemen zich ophopen: vmbo-scholen in de grote steden. De minister investeert verder (in 2005 bijna 50 miljoen) in het verbeteren van de veiligheid op school. Want een veilige school zorgt voor een goed klimaat, bevordert kwaliteit en helpt schooluitval voorkomen. Ook dit extra geld komt vooral ten goede aan het vmbo-onderwijs.

STERK EN EXCELLENT ONDERZOEK
De EU moet de meest concurrerende kenniseconomie ter wereld worden en daarbinnen moet Nederland een toppositie innemen. Het wetenschapsbeleid concentreert zich daarom op sterk en excellent onderzoek dat tot de wereldtop behoort. Dit onderzoek wordt gestimuleerd met onder andere de zogenaamde smart-mixgelden (structureel 50 miljoen euro vanaf 2007). De tekorten aan bètas en technici en aan personeel in research & development worden zoveel mogelijk tegengegaan. Het Deltaplan bèta en techniek bevat maatregelen voor het basisonderwijs tot en met de arbeidsmarkt. Dit moet de komende jaren leiden tot 15% meer in- en uitstroom van bètas en technici in het hoger onderwijs (14 miljoen in 2005). Verder zijn ICT (15 miljoen euro tot en met 2006), nanotechnologie en genomics (189 miljoen euro) aangewezen als prioriteiten voor de wetenschappelijk-technologische ontwikkeling.

STUDIETIJD GOED BENUTTEN
Staatssecretaris Rutte wil dat studenten hun studietijd goed benutten. Daarom maakt hij het mogelijk dat studenten het collegegeld pas na de studie hoeven terug te betalen. Hun financiële ruimte tijdens de studie wordt daardoor groter; de noodzaak om veel naast de studie te werken kleiner. Door het beter benutten van de studietijd kan het rendement ervan groeien. Niet alleen halen studenten dan meer uit hun studie, ze kunnen ook eerder afstuderen. Door studenten leerrechten te geven, waaraan de bekostiging voor instellingen gekoppeld is, wordt vraagsturing in het hoger onderwijs geïntroduceerd. Ook instellingen worden zo gestimuleerd studenten efficiënt te laten studeren. De leerrechten en bekostiging gelden voor de periode van de cursusduur plus één jaar. Na die tijd mogen instellingen zelf het collegegeld vaststellen, waarbij Rutte het instellen van een maximum overweegt. Verder wordt het collegegeld met 100 euro verhoogd en vervalt de vanzelfsprekende bekostiging van studenten die niet uit de EU komen. In plaats daarvan komt er voor deze groep een beurzenstelsel.

CULTUREEL BEWUSTZIJN VERSTERKEN
Leerlingen moeten kennis kunnen opdoen over kunst en erfgoed. Daarom wordt er in 2005 10 miljoen extra geïnvesteerd in Cultuur en School. Het Actieplan Cultuurbereik wordt buiten de bezuinigingen gehouden om de gemeenten en provincies blijvend te stimuleren. De begroting voor Cultuur staat dit jaar sterk in het teken van de Cultuurnota, waarin de rijkssubsidies voor de komende vier jaar worden verdeeld. De bezuiniging van 19 miljoen die in het Regeerakkoord is afgesproken wordt ingevuld door relatief meer te bezuinigen op ondersteuning, zodat er meer ruimte blijft voor het maken van cultuur. 14 miljoen daarvan drukt op de Cultuurnota.

INVESTEREN EN BEZUINIGEN
De totale begroting van OCW voor 2005 bedraagt 26,6 miljard euro. Ten opzichte van 2004 is de begroting met 900 miljoen euro toegenomen. Als rekening wordt gehouden met de prijsstijging blijft circa 700 miljoen euro aan reële stijging over. Een deel daarvan (130 miljoen) komt door de bekostiging van de grotere onderwijsdeelname. Ten opzichte van 2001 is de begroting van OCW met 26% gegroeid (in constante prijzen, dus gecorrigeerd voor inflatie, is dat bijna 18%). Hieronder een selectie van in het oog springende investeringen en bezuinigingen.

Investeringen
veiligheid voor veiligheid op school is in 2005 bijna 50 miljoen beschikbaar, oplopend tot bijna 90 miljoen in 2007 werken in het onderwijs voor het aantrekkelijk maken van werken in het onderwijs is in 2005 100 miljoen extra beschikbaar, oplopend tot 241 miljoen in 2007
kennis voor stimuleren van excellent onderzoek is vanaf 2007 50 miljoen structureel beschikbaar; voor het Deltaplan bèta en techniek 14 miljoen in 2005; voor nanotechnologie en genomics 189 miljoen; voor ICT 15 miljoen tot en met 2006
invoering lumpsum voor de invoering van lumpsumfinanciering in het primair onderwijs is in 2005 57 miljoen extra beschikbaar, oplopend tot 98 miljoen in 2007
digitalisering in 2005 is 8 miljoen extra beschikbaar voor ICT en innovatie, 2 miljoen extra voor digitalisering van erfgoed en 5 miljoen extra voor bibliotheken
cultuur en school in 2005 is 10 miljoen extra beschikbaar voor cultuur en school

Bezuinigingen
collegegeldverhoging - met ingang van september 2005 is het collegegeld 100 euro hoger dan nu; dat levert een besparing op van 14,6 miljoen in 2005, oplopend tot 44,8 miljoen in 2006. leeftijdsgrens 30+ - met ingang van september 2005 krijgen hogescholen en universiteiten geen overheidsbekostiging meer voor studenten die beginnen na hun 30e verjaardag; dat levert een besparing op van 23,9 miljoen in 2006, oplopend tot 47,9 miljoen in 2007. niet-EU studenten hogescholen en universiteiten krijgen geen vanzelfsprekende overheidsbekostiging meer voor studenten van buiten de EU. Dat levert in 2005 10 miljoen op en vanaf 2006 20 miljoen. Hiervoor in de plaats wordt een beurzenstelsel ingericht efficiency voor de sector Rijk geldt een additionele efficiencytaakstelling voor 2005 tot en met 2007. Het OCW-aandeel hierin is 4,3 miljoen vanaf 2005 oplopend tot 7 miljoen in 2007


Zie ook:
dossier begroting 2005 externe link

Ministerie van OCW
Rijnstraat 50
Postbus 16375
2500 BJ Den Haag
T: 070 412 34 56
F: 070 412 34 50
E: info@minocw.nl