Socialistische Partij
Socialisme - What's left?
Cultuur: de ziel van de samenleving als sluitpost
22-09-2004 * De cultuurnota van Balkenende II maakt de conclusie
onvermijdelijk dat we geregeerd worden door cultuurbarbaren. Er wordt
opnieuw minder uitgegeven aan Kunst en Cultuur. Op prinsjesdag werden
de uiteindelijke beleidskeuzes en subsidieverdelingen bekendgemaakt
door staatssecretaris Medy van der Laan (D66). Niet lang geleden was
het streven 1% van het Bruto Binnenlands Product te spenderen aan
cultuur. Verder dan 0,25% komt men echter niet. De SP zet acties op
draait in haar tegenbegroting de bezuinigingen terug, en stelt de rol
van de Raad voor Cultuur ter discussie.
Bij cultuurwoordvoerder Fenna Vergeer van de SP liggen er honderden
brieven uit binnen- en buitenland op haar bureau. Brieven, waarin
kunstenaars en instellingen van naam en faam hun zorg uitspreken over
de `culturele' weg die het kabinet inslaat en het feit dat die keuzes
veel kapot zullen maken van wat ons lief is. Vergeer: "Bedragen die
een druppel zijn in de zee van bezuinigingen, zijn van levensbelang
voor sommige instellingen. Jaren van investeringen en kennis overboord
worden gegooid, het doet de regering blijkbaar niets dat zo ook
menselijk kapitaal wordt vernietigd."
Bureau Berenschot heeft berekend dat het in 2005 om EUR 59 miljoen
euro gaat. Dat betekent een verlies van 6000 banen, onder meer ten
gevolge van kortingen door gemeenten, verlies van gesubsidieerde banen
en achterblijven van prijscompensaties. Door de rijksbezuinigingen
wordt de filmstimuleringsregeling wegens succes beëindigd, een
internationaal vermaard orkest wordt opgedoekt en straatmuziekgroepen
worden zodanig gekort dat voor hun voortbestaan vrijwel onmogelijk
wordt gemaakt. Maar ook het onderhoud van zowel grote als
archeologische monumenten versloft. Voor mensen buiten de randstad zal
er helemaal weinig overblijven. De korting op orkesten en dans
bedreigt bovendien de toekomst van studenten van conservatoria en
dansscholen.
In haar tegenbegroting draait de SP deze bezuinigingen terug en stelt
extra geld beschikbaar voor onder meer de Popsector en ons cultureel
erfgoed.
De SP vindt ook dat het tijd wordt om het subsidiesysteem onder de
loep te nemen en de rol van de Raad voor Cultuur ter discussie te
stellen. In meer dan 100 gevallen wijkt de Staatssecretaris af van het
advies van de Raad voor Cultuur. Al eerder passeerde de
staatssecretaris de Raad door bureau Berenschot om advies te vragen
over de mate van mogelijke bezuinigingen op de ondersteunende sector.
De Raad voor Cultuur leek zich in eerste instantie volgzaam neer te
leggen bij het budget van de Staatssecretaris en gaf een paar weken
later plots aan dat er toch EUR 20 miljoen bij moest om de bestaande
kwaliteit te waarborgen. De volgzaamheid blijkt ook uit het
verschijnsel dat in elk geval 17 instellingen een positief advies
krijgen, maar geen subsidie krijgen toebedeeld.
"De staatssecretaris raast met haar kaasschaaf door het culturele
landschap, met desastreuze gevolgen. Al met al wordt het tijd voor
acties uit de sector, die zeker op onze steun kunnen rekenen," aldus
Vergeer.