Gemeente Utrecht

INVESTEREN EN SANEREN IN 2005

Het college van burgemeester en wethouders stelt in de programmabegroting 2005 voor extra uitgaven te doen die voortvloeien uit de herijking van het collegeprogramma. Tegelijk is het noodzakelijk te saneren om de begroting de komende jaren financieel gezond te houden. Ondanks de economische tegenwind gaat het college door met het uitvoeren van de afspraken die aan het begin van de collegeperiode zijn gemaakt.

Dit is de hoofdlijn van de programmabegroting 2005 die het college heeft gepresenteerd aan het presidium van de gemeenteraad. In de begroting 2005 staan kosten (lasten) en opbrengen (baten) van de gemeente Utrecht voor een bedrag van ¬ 1,3 miljard.

Het college trekt in 2005 zowel incidenteel als structureel extra geld uit voor een aantal maatregelen. Incidenteel is (extra) geld beschikbaar voor het opknappen van schoolgebouwen, de aanleg van sportvoorzieningen, de inpassing van de nieuwe Randstadspoorstations, het nieuwe Dick Brunahuis, uitbreiding van het aantal 'voorscholen' (voor kinderen van 2,5 tot 4 jaar), het werkgelegenheidsoffensief, opwaardering van de Noordelijke Randweg en andere voorstellen die in het kader van de herijking zijn gedaan. De mogelijkheid voor deze eenmalige uitgaven bestaat, omdat de gemeente in 2004 geld heeft ontvangen uit de afwikkeling van de risico's rond de verkoop van het energiebedrijf UNA.

Ook voor de langere termijn biedt de begroting 2005 ruimte voor extra investeringen. Vanaf 2005 komen er extra toezichthouders op straat, is er meer geld voor de aanpak van jeugdcriminaliteit, de exploitatie van de extra voorscholen, de aanpak van woonfraude en meer straatreiniging. Om deze uitgaven te dekken worden een aantal maatregelen genomen. De afvalstoffenheffing wordt meer kostendekkend gemaakt, de gemeente moet goedkoper gemeentelijke werken en opdrachten aanbesteden en het voorstel is te besparen op de ambtelijke organisatie.

Daarnaast noopt de economische tegenwind Utrecht tot besparingen, onder andere door de verwachting dat de uitkering uit het gemeentefonds in de komende jaren lager zal zijn dan waar in de voorjaarsnota 2004 rekening mee was gehouden.

Totaal is in 2005 ¬ 10,3 miljoen aan besparingen nodig, oplopend tot ¬ 11,6 miljoen in 2008, om de begroting sluitend te houden. Vanaf 2006 verwacht het college deze besparingen te kunnen realiseren door een fundamentele heroriëntatie op de gemeentelijke organisatie. Voor een sluitende begroting 2005 is het nodig een beroep te doen op de reservering die in het voorjaar 2004 is gevormd ter versterking van het weerstandsvermogen met het oog op de bezuinigingen bij het rijk. Daarnaast stelt het college voor de structurele uitgaven die samenhangen met de herijkingmaatregelen gefaseerd in te voeren.

Belangrijke thema's
Uitgangspunt voor de begrotingsvoorstellen is nog steeds het collegeprogramma "Utrecht in Uitvoering" (2001-2006) en de aanvullingen hierop halverwege de collegeperiode, de herijking. Zo doet het college de tien beloften aan de stad, die aan het begin van de collegeperiode zijn gedaan, gestand. Ook heeft het college de herijkingvoorstellen in de begroting 2005 overgenomen. De prestaties die de gemeente daarvoor gaat leveren, zijn samengevat in zes kernthema's.

1. bereikbaarheid: een goed bereikbare stad zijn en blijven, zonder overmatige verkeershinder en verkeersoverlast;
2. stedelijke vernieuwing en uitbreiding: (nieuwe) hoogwaardige ruimte creëren om te wonen, te werken en te recreëren en ruimte bieden voor economisch succes;

3. openbare ruimte: samen met de gebruiker zorgen voor een schone, hele en veilige stad;
4. grootstedelijke attractiviteit en economische potentie: Utrecht wil een gastvrije ontmoetingsplaats zijn met internationale allure - een kweekplaats van talent. Cultuur, sport, monumentenzorg en economie (innovatief en creatief ondernemerschap) zijn de pijlers die deze ambitie dragen;

5. maatschappelijk evenwicht en veiligheid: Utrecht wil een veilige en stabiele stad zijn;
6. burgerschap en maatschappelijke participatie: de ambitie van de gemeente is alle inwoners de kans te bieden om 'erbij te horen' en 'mee te doen' aan de samenleving. Want mensen zijn de motor van de stad.

Investeringen
Uit de belangrijke thema's vloeit voort, dat het college in 2005 voor bijna 167 miljoen euro investeert in de stad. Voorbeelden hiervan zijn: ruim ¬ 14 miljoen in het HOV-(bus)netwerk, ruim ¬ 32 miljoen in de autobereikbaarheid en bijna ¬ 13 miljoen in het (achterstallig) onderhoud van de openbare ruimte, ¬ 8,9 miljoen in een VMBO-school in Leidsche Rijn en ¬ 3,2 miljoen in andere onderwijsgebouwen.

Tarieven 2005
Volgens afspraak is de ontwikkeling van de Utrechtse belastingen en tarieven ook in 2005 gematigd.
De afvalstoffenheffing stijgt door de prijsontwikkeling met 1,2% en een aanvullende verhoging van 9,17% vanwege de herijking van het collegeprogramma. Het rioolrecht voor kleinverbruikers stijgt door de kostenontwikkeling met 8,4%.

Het college stelt voor de onroerende zaakbelasting (OZB) alleen met de prijsontwikkeling te verhogen. Op basis van het prijsindexcijfer van de totale overheidsconsumptie betekent dit een aanpassing van 0,25%. Het OZB-tarief als zodanig gaat omlaag om de waardestijging van woningen, die het gevolg is van de hertaxatie van woningen, te neutraliseren. Niet veel andere gemeenten zullen dat Utrecht kunnen nadoen.

Communicatie over de begroting
In een extra bijlage van Ons Utrecht zal op 28 september een samenvatting van de begrotingsvoorstellen staan. Op de internetsite van de gemeente www.utrecht.nl/begroting kan iedereen informatie vinden over de begroting 2005.

Noot voor de media:
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Stijn Terlingen, bestuurscommunicatie, telefoon: 030 - 286 11 56.

Utrecht, 27 september 2004.