Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Speech van staatssecretaris Van Geel, uitgesproken door de heer Von Meijenfeldt, bij de opening van het educatieschip De Watervlo in Amsterdam, 28 september 2004.

Dames en heren, jongens en meisjes,

Wat een enorme eer om dit mooie schip De Watervlo, namens de staatssecretaris, officieel te mogen openen. Het schip is nu gereed om officieel in de vaart te nemen. Ik ben ontzettend benieuwd wat alle toekomstige, jeugdige bezoekers ervan zullen vinden. En bovenal, wat zij en misschien zelfs hun ouders, zoal zullen opsteken over water.

Het schip draagt eigenlijk een heel toepasselijke naam. Een watervlo, het beestje dus, heeft bij uitstek schoon water nodig om in te leven. Het is een eerste levensbehoefte voor dit waterorganisme. Maar ook mensen hebben natuurlijk schoon water nodig, bijvoorbeeld om te drinken en om in te zwemmen. Schoon water is daarnaast ook noodzakelijk voor een gezond watermilieu en voor een goede natuurontwikkeling.

Schoon water is helaas niet vanzelfsprekend. Het kan namelijk vervuild worden door bijvoorbeeld chemische stoffen, meststoffen en bestrijdingsmiddelen. Die stoffen kunnen op allerlei manieren in het grondwater of oppervlaktewater terechtkomen. Dat proberen wij natuurlijk te voorkomen. Daar maken wij in Nederland regels voor en daar doen wij ook samen met andere Europese landen van alles aan.

Ik zal twee voorbeelden noemen van hoe wij, dit kabinet dus, oppervlaktewater schoner willen maken.

Het kabinet wil dat eigenaren van plezierboten hun toiletwater niet in het water lozen. Geen drollen in het water, zoals het, naar ik in de wandelgangen heb vernomen, ook wel wordt gezegd. De staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat en onze eigen staatssecretaris Van Geel hebben hierover met allerlei partijen afspraken gemaakt (onder meer met: HISWA, Watersportverbond, ANWB, IPO, Unie van Waterschappen en natuurlijk de Stichting Reinwater). En eigenlijk is iedereen het met elkaar eens. Toiletwater mag binnenkort niet meer over boord worden gegooid. Natuurlijk omdat het oppervlaktewater hierdoor vervuilt, maar vooral ook omdat zwemmers hierdoor nare besmettingen op kunnen lopen. Nieuwe boten mogen daarom vanaf 2006 geen toiletwater mee lozen in het water. Voor bestaande boten gaat dit verbod in 2009 in. Op die manier kan Nederland overigens ook netjes voldoen aan Europese normen.

Een ander voorbeeld. Wat gebeurt er met regenwater, bijvoorbeeld na een hele natte zomer. Nu wordt het meeste regenwater, samen met afvalwater, via de riolering afgevoerd naar zogeheten rioolwaterzuiveringsinrichtingen. Maar ons klimaat verandert, en daardoor zal het in de toekomst meer en harder gaan regenen. Wij moeten daarom anders omgaan met het regenwater.

Om wateroverlast te voorkomen en tegelijkertijd duurzaam met regenwater om te gaan, moeten wij het regenwater allereerst proberen vast te houden, bijvoorbeeld in de bodem. Waar mogelijk moeten wij het regenwater bergen (en vervolgens nuttig gebruiken). In de laatste plaats wordt het water afgevoerd. Zo kunnen de
rioolwaterzuiveringsinrichtingen worden gebruikt waar ze voor bedoeld zijn.

Ik denk dat ik het hierbij moet laten. Ik kan vanzelfsprekend nog uren vertellen, maar wil De Watervlo graag voor zich laten spreken. Ik ben blij dat er met dit schip voor de jeugd een schat aan informatie beschikbaar is over schoon water. Niet alleen in Nederland, maar in de hele wereld. Ik wens De Watervlo dan ook een leerzame vaart toe.

Dank