Van Gogh Museum
Amsterdam, 29 september 2004
Van Gogh Museum verwerft befaamde Volpini-serie van Gauguin
Ruim vier jaar na de verwerving van een omvangrijke collectie
laat-19de-eeuwse Franse grafiek heeft de Vincent van Gogh Stichting opnieuw
een belangrijke verzameling prenten aangekocht voor het Van Gogh Museum. Het
betreft in totaal 38 werken op papier van kunstenaars als Paul Gauguin,
Edouard Vuillard, Pierre Bonnard, Maurice Denis en Paul Sérusier.
Centraal in de nieuwe aankoop staat de zogeheten Volpini-serie, een befaamde
groep van 11 zinkografieën van Paul Gauguin (1848-1903). Deze serie maakte
deel uit van een in eigen beheer georganiseerde expositie van Gauguin en
andere kunstenaars die plaatsvond tegenover het terrein van de
Wereldtentoonstelling van 1889 in Parijs, in een poging om de aandacht van
het publiek te vestigen op hun kunst. Het was Gauguins eerste serieuze
prestatie op grafisch gebied.
De expositie getiteld L'Exposition de Peintures du Groupe Impressioniste et
Synthétiste vond plaats in Café Volpini en bevatte behalve prenten en
schilderijen van Gauguin ook werk van Charles Laval, Emile Bernard en Louis
Anquetin. Het was de eerste gezamenlijke manifestatie van een groep
kunstenaars die de geschiedenis in zou gaan als de School van Pont-Aven.
Gauguin en zijn vrienden hadden het Impressionisme en het Realisme verworpen
ten gunste van het Synthétisme, een stijl die zich kenmerkte door de
vereenvoudiging van vormen en kleuren tot vlakke, ritmische patronen en
golvende lijnen. Deze nieuwe stroming werd een belangrijke inspiratiebron
voor onder andere Les Nabis, een groep avant-garde kunstenaars die actief
was in Parijs in de periode 1890-1905.
De prenten uit de Volpini-serie zijn gebaseerd op in Bretagne, Arles en op
Martinique gemaakte schilderijen. Ongetwijfeld zag Gauguin de prenten als
een manier om zijn schilderijen onder de aandacht te brengen. In dit idee
werd hij bevestigd door kunsthandelaar Theo van Gogh, Vincents broer, die
tegen Gauguin zou hebben gezegd dat er interesse bestond in prenten naar
schilderijen.
Lithografieën en zinkografieën waren aan het eind van de 19de eeuw goedkope
reproductiemethoden die snel populair werden onder kunstenaars. Gauguins
keuze voor zinkplaten in plaats van steen (litho) voor het maken van deze
serie was een puur economische. Zijn benadering van de zinkografie was
eerder die van een schilder dan van een tekenaar: hij gebruikte vaak een
penseel en voegde inktoplossingen toe om een grote variëteit in structuur te
krijgen.
De meeste afzonderlijke prenten in de Volpini-serie, in een oplage van circa
50 stuks gedrukt, zijn door de jaren heen verspreid geraakt. Het is dan ook
zeer uitzonderlijk te noemen dat een complete serie, die bovendien in
perfecte staat verkeert, kon worden aangeschaft.
Daarnaast is een aantal prenten en ontwerpen voor prenten verworven van
onder anderen Pierre Bonnard, Edouard Vuillard en Maurice Denis, die tot de
Nabis-groep behoorden. De bladen laten meer het experimentele karakter van
hun werk zien en vormen derhalve een waardevolle aanvulling op de huidige
collectie. De uitbreiding met verschillende staten van bepaalde litho's
stelt het museum nu in de gelegenheid om een beter inzicht te geven in het
creatieve proces van deze kunstenaars.
De nieuwe aanwinst is afkomstig van een particuliere verzamelaar die anoniem
wenst te blijven. Een selectie van de Nabis-prenten en de volledige
Volpini-serie, in totaal circa 20 werken, zal tot en met 16 januari 2005
worden gepresenteerd op de eerste etage van het Rietveldgebouw.
Collectie grafiek in het Van Gogh Museum
De collectie grafische kunst van Vincent van Gogh en zijn broer Theo is in
1973 door de Vincent van Gogh Stichting in bruikleen gegeven aan het Van
Gogh Museum. Het museum verzamelde aanvankelijk terughoudend grafiek.
Dankzij de omvangrijke aankoop van meer dan 800 prenten in 2000 en de
huidige toevoeging van 38 bladen heeft het Van Gogh Museum nu een
bijzondere, sterk samenhangende verzameling prentkunst en kan het een mooi
beeld tonen van de belangrijkste ontwikkelingen in de productie van de
Parijse grafiek gedurende de laatste twee decennia van de 19de eeuw.
Vincent van Gogh Stichting
De Vincent van Gogh Stichting bezit het grootste deel van de collectie die
door het Van Gogh Museum wordt beheerd. Inkomsten die voortvloeien uit de
collectie (met name via de museumwinkel) worden gebruikt door de Vincent van
Gogh Stichting om nieuwe aanwinsten voor het museum te ondersteunen.
Voor meer informatie en beeldmateriaal kunt u contact opnemen met de
afdeling Voorlichting van het Van Gogh Museum: +31 (0)20 570 52 92 of
e-mailen naar pressoffice@vangoghmuseum.nl.
---