Gemeente Groningen

woensdag 29 september:
Vensterscholen Groningen "Staan als een huis"

Uit onderzoek blijkt dat de Groninger Vensterscholen het goed doen. De leerlingenaantallen groeien, de betrokken instellingen werken binnen een Vensterschool beter samen en er vinden veel verschillende binnen- en buitenschoolse activiteiten plaats.

Uit het onderzoek bleek echter ook dat sommige ouders moeite hebben te begrijpen wat een Vensterschool nu precies is. Een ander aandachtspunt voor de toekomst is de continuïteit van de samenwerking tussen de verschillende partijen binnen een Vensterschool. Volgens de onderzoekers passen de Vensterscholen bij een dynamische stad en kan het een krachtig antwoord zijn op maatschappelijke ontwikkelingen.

In Groningen zijn sinds 1995 tien Vensterscholen van de grond gekomen. Om een goed inzicht te krijgen in de ontwikkeling van de vensterscholen heeft de gemeente Groningen hiernaar een onderzoek laten uitvoeren. De uitkomsten van het onderzoek zullen worden gebruikt bij het verder ontwikkelen van de Vensterscholen en het integraal jeugdbeleid van de gemeente Groningen.

Resultaten op hoofdlijnen
De onderzoekers concluderen dat Groningen met de Vensterscholen een prestatie van formaat heeft neergezet. De aansluiting tussen peuterspeelzaal en basisschool (de zgn. doorgaande lijn) is de afgelopen jaren sterk verbeterd. Tussen basisschool en voortgezet onderwijs is de aansluiting echter nog gebrekkig. Door het participeren in een Vensterschool is bijna overal het samenwerken tussen de verschillende instellingen beter geworden.

Er vinden binnen de Vensterscholen veel binnen- en buitenschoolse activiteiten plaats. Sport en muziek scoren hierbij als vanouds goed. Wel moet er extra moeite worden gedaan om kinderen uit kwetsbare milieus aan de activiteiten deel te laten nemen. Er zijn geen betrouwbare cijfers over belangstelling en aantallen deelnemers, omdat de registratie ervan onvolledig is.

Ouderbetrokkenheid is een van de doelen van de Vensterschool. Successen op dit gebied zijn het project 'opvoedingsondersteuning en ontwikkelingsstimulering' (op vier Vensterscholen) en het aanstellen van een allochtone contactpersoon (op vijf Vensterscholen). Daarnaast blijkt dat ouders moeite hebben om te begrijpen wat een Vensterschool nu precies is en dat het meer te bieden heeft dan alleen onderwijs. Ouderbetrokkenheid blijft daarom de komende jaren een aandachtspunt.

Sinds de komst van Vensterscholen zijn in veel wijken de buurtnetwerken rondom zorg voor 0-12 jarigen anders opgezet. Het ontwikkelde sluitende zorgsysteem heeft geleid tot een betere efficiency, zowel qua afstemming onderling alsook in de opvang. De doorverwijzing naar jeugdzorg is op dit moment een groot probleem. De betrokken jongeren krijgen daardoor onvoldoende de zorg die ze nodig hebben omdat de instellingen niet toegerust zijn op de 'zwaardere' problematiek.

Een deel van de Vensterscholen beschikt over een multifunctionele accommodatie. Dit biedt veel voordelen: door het onder een dak zitten wordt er beter samengewerkt en laagdrempeligheid voor de gebruiker. Tegelijkertijd is het beheer van zo'n multifunctionele accommodatie niet eenvoudig als gevolg van de verschillen tussen de diverse onderdelen. Buurtcentrum, school of bibliotheek stellen alle verschillende eisen aan de beheerder. Overigens hebben sommige Vensterscholen aangetoond dat het concept van de Vensterschool niet alleen afhangt van een nieuwe, multifunctionele accommodatie. Met een verbouwing van bestaande panden en ook in een 'Vensterwijk' kan het concept van de Vensterschool goed werken. De samenwerking tussen de participerende instellingen, die in bijna alle wijken met de komst van de vensterschool is geïntensiveerd, vormt het cement voor de Vensterschool.

Vensterschool-gedachte
De Vensterscholen zijn totstandgekomen vanuit een ideologie rondom kansen voor kinderen. Zo is één van de doelen het bieden van betere opvoedings- en onderwijsmogelijkheden voor alle kinderen. Daarbij richt de Vensterschool zich niet specifiek op achterstandssituaties, maar op alle kinderen. Een ander kenmerk van de Groninger Vensterschool is het bijeenbrengen en integreren van allerlei voorzieningen voor de jeugd van 0 tot 15 jaar en hun ouders. Meestal in één gebouw, soms ook dicht bij elkaar in een cluster van gebouwen. Overigens is het Vensterschool-concept geen blauwdruk dat op elke situatie ongewijzigd kan worden toegepast. Per wijk en per specifieke situatie wordt er een Vensterschool op maat ontwikkeld. Congres
Het evaluatieonderzoek Vensterscholen staat centraal tijdens het Vensterschool-congres dat op 30 september en 1 oktober wordt georganiseerd. De Groningse ervaringen met de Vensterscholen blijken niet alleen leerzaam voor Groningen zelf, maar zijn ook interessant voor de rest van Nederland. Groningen, als ontwikkelaar van vernieuwend onderwijs- en jeugdbeleid van het eerste uur, vervult voor velen nog steeds een voorbeeldfunctie op het gebied van brede scholen. Inmiddels is ruim de helft van de Nederlandse gemeenten bezig met de ontwikkeling van brede scholen.