Burgerinitiatief en referendum
5 oktober 2004 - Djoe Lan Tan
Onlangs besloot de Amsterdamse gemeenteraad het burgerinitiatief in te
voeren. Het burgerinitiatief geeft burgers het recht om zelf
voorstellen op de agenda van de gemeenteraad te plaatsen. Als het
burgerinitiatief niet door de gemeenteraad wordt overgenomen bestaat
daarna de mogelijkheid voor de initiatiefnemers om over het
initiatiefvoorstel een referendum onder alle kiesgerechtigde
Amsterdammers te houden. Het geeft de Amsterdammers rechtstreeks
invloed op de agenda van de gemeenteraad.
De belangrijkste punten uit dit raadsbesluit
* Een burgerinitiatief is een voorstel aan de raad om een besluit te
nemen, te wijzigen of in te trekken.
* Na het indienen van een burgerinitiatief vindt de besluitvorming
in de raad plaats.
* Als het burgerinitiatief niet door de gemeenteraad wordt
overgenomen bestaat daarna de mogelijkheid voor de
initiatiefnemers om over het initiatiefvoorstel een referendum
onder alle kiesgerechtigde Amsterdammers te houden.
* Een burgerinitiatief kan een voorstel bevatten waarvan de
initiatiefnemers vinden dat het ten onrechte (nog) niet op de
agenda van de raad staat.
* Een burgerinitiatief kan ook bestrekking hebben op een besluit dat
al wel op de agenda van de raad is geplaatst, maar waarmee de
initiatiefnemers het geheel of gedeeltelijk niet eens zijn.
Onderwerpen voor een burgerinitiatief
* Het burgerinitiatief kan gaan over alle onderwerpen waarover de
gemeenteraad bevoegd is besluiten te nemen.
* In de regeling is hier echter een aantal onderwerpen van
uitgezonderd (bijvoorbeeld vaststelling van de gemeentelijke
belastingtarieven)
* Een burgerinitiatief mag ook niet in strijd zijn met een besluit
van de gemeenteraad genomen in de periode van vier jaar
voorafgaande aan het burgerinitiatief.
* De gemeenteraad besluit of een onderwerp in aanmerking komt voor
een burgerinitiatief. Vooraf wordt advies ingewonnen bij de
Initiatieven- en referendumcommissie.
* Raadzaal
Procedurele voorwaarden burgerinitiatief
* Iedereen kan het initiatief tot een burgerinitiatief nemen.
* Op de formulieren voor het indienen van het initiatief worden de
namen van maximaal zeven initiatiefnemers (geestelijke eigenaars)
afgedrukt.
* Een geldig burgerinitiatief moet worden gesteund door 1100
Amsterdammers die kiesgerechtigd zijn voor de gemeenteraad van
Amsterdam.
* Een burgerinitiatief dat betrekking heeft op een besluit dat al
geagendeerd staat voor de raad moet uiterlijk twee dagen voor de
geplande raadsvergadering worden ingediend. Voor de overige
burgerinitiatieven geldt er geen termijn van indiening.
Procedurele voorwaarden referendumverzoek
* Voor een geldig referendumverzoek zijn 25.000 handtekeningen nodig
van kiesgerechtigde Amsterdammers.
* Voor het inzamelen van de handtekeningen hebben de
initiatiefnemers zes maanden de tijd als het voorstel betrekking
heeft op een nog niet voor de gemeenteraad geagendeerd onderwerp.
* Als het burgerinitiatief wel betrekking heeft op een onderwerp dat
al voor de raad was geagendeerd gelden andere termijnen.
Vraagstelling en uitslag referendum
* De kiezers kunnen in het referendum aangeven of zij voor het
initiatiefvoorstel zijn.
* De gemeenteraad kan daarnaast een tegenvoorstel aan de kiezers
voorleggen.
* Voor een geldige uitslag is het nodig dat tenminste 20 % van de
kiesgerechtigde Amsterdammers een stem uitbrengt.
Financiële en overige steun van de gemeente
* De initiatiefnemers kunnen ambtelijke ondersteuning krijgen bij
het formuleren van het burgerinitiatief, tot een maximum van 4
uur.
* Financiële ondersteuning is mogelijk in de fase van het verzamelen
van handtekeningen voor een referendumverzoek. Als er voldoende
handtekeningen zijn ingeleverd wordt daarna, voorafgaande aan de
stemming, de referendumcampagne gesubsidieerd.
Raadzaal
Klachten
De Initiatieven- en referendumcommissie is belast met de behandeling
van klachten over de wijze waarop campagne wordt gevoerd vanaf het
moment waarop het referendumverzoek is toegewezen. De commissie kan
hierover een openbaar oordeel uitspreken.
De commissie bestaat uit de volgende leden:
Voorzitter: prof. Mr. E.C.M. Jurgens. Leden: prof. Mr. J.J. Vis, prof.
Mr. N.S.J. Koeman en mr. V.H. Bruins Slot. Het secretariaat van de
commissie berust bij de directie Juridische Zaken, telefoon: 020 -
5522159.
Meer informatie
Meer informatie over het burgerinitiatief is verkrijgbaar bij de
Directie Juridische Zaken, op kamer 1156A van het Stadhuis, tel.
5522159. Hier zijn ook de formulieren te krijgen om een
burgerinitiatief te starten.
Voor de gedetailleerde regels, raadpleeg de Amsterdamse verordening op
het burgerinitiatief en het referendum.
© Gemeente Amsterdam
Gemeente Amsterdam