REGIOPLAN
Kabinetsplannen VUT- en prepensioen missen doel
Kabinetsplannen voor VUT- en prepensioen schieten doel voorbij.
Vrijdag 8 oktober 2004
De plannen van het Kabinet Balkenende 2 om de fiscale facilitering van
VUT- en prepensioenregelingen te beëindigen zullen niet leiden tot de
beoogde verhoogde arbeidsparticipatie van ouderen. Niets doen is
minstens zo effectief en voorkomt veel sociale onrust. Dit blijkt uit
onderzoek van Regioplan Beleidsonderzoek dat vandaag is
gepubliceerd.
Regioplan onderzocht de effecten van twee scenario's, te weten niets
doen en doorgaan op de oude voet enerzijds en de plannen van
Balkenende 2 anderzijds.
Wanneer de bestaande prepensioenregeling gehandhaafd blijft, groeit de
beroepsbevolking als gevolg van een autonome groei van de
arbeidsparticipatie van vrouwen en de omzetting van VUT- in
prepensioenregelingen. De arbeidsparticipatie van werknemers tussen de
55 en 64 jaar komt in dat geval in 2012 uit op ongeveer 47 procent,
wat vijf procentpunt boven het niveau van 2002 is, maar drie
procentpunt onder de zogenaamde Lissabon-doelstelling voor 2010. In
2020 zal de arbeidsparticipatie van werknemers van 45 jaar en ouder
als gevolg van verdere, autonome groei van het aantal werkende vrouwen
wel tot boven de 50 procent gestegen zijn.
Wel ingrijpen in de fiscale facilitering zoals het Kabinet nu
voorstelt, leidt op het eerste gezicht tot een veel beter resultaat.
De participatiegraad van ouderen stijgt op termijn tot ruim boven de
50 procent. In dat geval wordt echter geen rekening gehouden met de
neveneffecten van extra instroom in de WW en de WIA (de 'nieuwe WAO').
Bovendien wordt geen rekening gehouden met gedragseffecten. Het
belangrijkste te verwachten gedragseffect is dat werknemers
individueel, dan wel in collectieve afspraken met werkgevers, het
prepensioengat zullen dichten. Op grond van recent onderzoek en
gegeven de relatief beperkte kosten, kan verondersteld worden dat
minimaal eenderde van de betrokken werknemers dat zal doen. Hiermee
wordt het extra effect van de kabinetsplannen voor een belangrijk deel
'geneutraliseerd'. Verder is het voorstelbaar dat andere, ongewenste
gedragseffecten zullen optreden. Dit gedrag kan zowel bij werkgevers
als werknemers voorkomen en ertoe leiden dat werknemers afvloeien naar
andere regelingen, met name de WW en de WIA. De vraag is daarom of het
netto rendement van de kabinetsplannen dat overblijft de onrust die
deze zelfde plannen tot gevolg hebben, waard is.
Het onderzoek Afschaffen prepensioen. Nut en noodzaak is verschenen
bij Regioplan Beleidsonderzoek en is aldaar te bestellen. Meer
informatie is verkrijgbaar bij Dr Roeland van Geuns via telefoon
nummer 020-5315315 of 06-24607492.
Een samenvatting van het rapport is te downloaden van
www.regioplan.nl
08 okt 04 09:37