D66-kamerlid Lousewies van der Laan is de nieuwe voorzitter van de
parlementaire themacommissie technologiebeleid. Zij volgt Francine
Giskes (D66) op, die de commissie vanaf het eerste begin l eidde.Op
woensdag 13 oktober zal de commissie een breed maatschappelijk debat
organiseren over nanotechnologie. Van der Laan: We moeten als politiek
niet proberen om voor de troepen uit te lopen wat betreft de
technologische ontwikkelingen. Dan zouden we onszelf overschatten.
Maar we moeten er wel voor zorgen dat we bij de tijd blijven.
Aanstaande woensdag zullen mensen uit de wetenschap, de politiek en
maatschappelijke organisaties op uitnodiging van de commissie
discussiëren over de kansen en risicos van nanotechnologie.
Nanotechnologie is techniek op heel kleine schaal, met de afmeting van
een duizendste van een duizendste van een duizendste. Vaak moeilijk
voorstelbaar, zoals superkleine chips die in het lichaam kankercellen
kunnen bestrijden, met hen mee veranderen en na gedane arbeid het
lichaam weer verlaten. We moeten weten wat er gaande is, waarover het
gaat. Nanotechnologie is veel besproken, maar er is weinig over
bekend. Vroeg of laat krijgt de kamer ermee te maken als we wetgeving
maken en dan moeten we dus wel weten hoe het zit. Met genetisch
gemodificeerd voedsel is het mis gegaan. Er zijn twee kampen ontstaan:
of je denkt dat het een wondermiddel is, bijvoorbeeld de gouden rijst
die een eind moet maken aan de honger in de wereld, of je denkt dat
het Frankensteins food is, slecht voor het milieu en kleine boeren.
Het is moeilijk om mensen uit die loopgraven te krijgen. Of je dat
soort technologie nu ziet als kans of risico maakt me niet uit, de
politieke conclusies mag iedereen zelf trekken. Maar de discussie moet
wel gevoerd worden met feiten en de juiste informatie. En niet op
basis van hypes of mythes.
Halleluja
Aanstaande woensdag willen we dat debat aanzwengelen. Er is geen panel
met deskundigen, we discussiëren met de hele zaal. Ik hoop dat er ook
mensen komen van de Consumentenbond en Greenpeace. Ik wil niet alleen
hallelujaverhalen. Sommigen organisaties die we benaderen zeggen: we
hebben niemand die zich daar mee bezig houdt. Des te meer reden om te
komen en te luisteren naar wat er gaande is, lijkt mij. Het is ook een
bewustwordingsproces. Voor samenleving en politiek. Als mensen vragen
hebben of punten die woensdag besproken moeten worden, kunnen ze die
per email bij ons aankaarten.
De themacommissie Technologiebeleid is gericht op de lange termijn.
Geen politiek van alle dag, maar vooruit kijken naar de komende tien,
twintig jaar. De commissie moet niet de Haagse agenda volgen. Wij
moeten onze eigen agenda bepalen. Het afgelopen jaar zijn we bezig
geweest de structuur van de wetenschappelijke industrie in kaart te
brengen, dat loopt nog even door. De volgende fase - mijn inziens
interessanter - is de maatschappelijke relevantie. En de morele en
ethische vragen die het zal oproepen, bijvoorbeeld als het gaat om
genetische zelftesten. Stel je kunt zelf testen of je genetisch aanleg
hebt voor borstkanker. Kan je dan preventief geopereerd worden of
rijzen de kosten dan de pan uit?
Glazen koepel
De technologiecommissie wil op andere manieren werken dan de vaste
Kamercommissies. Van der Laan wil andere instrumenten hanteren. Niet
alleen hoorzittingen, rondetafelgesprekken en werkbezoeken. Voor het
zomerreces kwamen drie telecombedrijven in de Tweede Kamer de nieuwe
mogelijkheden en kansen laten zien van UMTS, dataverkeer met
breedbandcapaciteit via de mobiele telefoon. Daarmee kunnen
filmbeelden razendsnel worden versturen. Ik vind het geweldig dat het
kon. De Tweede Kamer wil middenin de samenleving staan. Die glazen
koepel moet vaker open gaan.
Ik heb altijd een fascinatie gehad voor technologie, ik ben
woordvoerder justitie en ook op dat terrein heeft de wetenschap
invloed. Kijk maar naar het DNA-onderzoek. Oude zaken die heropend
kunnen worden vanwege DNA-sporen. Of zoals in Bosnië waar lichamen in
massagraven alsnog geïdentificeerd kunnen worden. En nu ook weer met
het ruimtetoerisme. De eerste auto en de eerste vliegreizen waren ook
onbetaalbaar. Alles begint onbe reikbaarenver.Detechnische
ontwikkelingen zijn er, die gaan wij niet sturen. Dat is een gegeven.
We hoeven als politiek niet altijd voorop te lopen, maar we moeten wel
bij de tijd blijven.
Dit artikel is eerder verschenen in de Kamerbode
12-10-2004 14:56
D66