IP/04/1213
Brussel, 13 oktober 2004
Commissie neemt Witboek aan over lijnvaartconferences
De Europese Commissie heeft een Witboek aangenomen waarin zij
voorstelt de zeevervoersector meer voor concurrentie open te stellen,
ten voordele van de algemene economie van Europa en de exportbedrijven
in het bijzonder. In het Witboek wordt overwogen om de genereuze
vrijstelling van de concurrentieregels waarvan de sector al bijna
20 jaar heeft geprofiteerd, in te trekken. Op grond van die
vrijstelling kan de sector prijzen vaststellen voor het vervoer van
goederen tussen de Europese Unie en het Verre Oosten, respectievelijk
de Verenigde Staten, alsook tussen de EU en andere regio's.
Belanghebbenden kunnen vóór 15 december hun opmerkingen over dit
onderwerp en over mogelijke alternatieven formulieren.
Het commentaar van de commissaris voor Concurrentie, Mario Monti, op
het Witboek luidde als volgt: "Scheepvaartondernemingen hebben
gedurende zeer lange tijd van een uiterst royale vrijstelling van de
concurrentieregels kunnen profiteren. Net zoals de andere
mededingingsautoriteiten geloven wij dat deze vrijstelling op een
bepaald moment gerechtvaardigd was, maar thans opnieuw moet worden
onderzocht gezien de invloed ervan op het concurrentievermogen van de
Europese industrie en op de exportbedrijven in het bijzonder". Hij
voegde daaraan toe: "De constructieve houding van de
scheepvaartondernemingen op dit moment is bemoedigend en ik doe een
beroep op hen om na te denken over andere samenwerkingsvormen die
zowel in hun belang als in het belang van de Europese verwerkende
industrie en andere klanten zijn".
Scheepvaartondernemingen hebben zich van oudsher in
lijnvaartconferences georganiseerd waarbij zij eenvormige of
gemeenschappelijke vervoertarieven overeenkwamen om verladers en
expediteurs geregelde lijnvaartdiensten aan te kunnen bieden.
Lijnvaartconferences genoten in vele rechtsgebieden sinds lang een of
andere soort vrijstelling van de concurrentieregels. In de Europese
Unie kwam de Ministerraad in 1986 regels overeen waarbij onder strikte
voorwaarden vrijstelling van de artikelen 81 en 82 werd verleend voor
prijsafspraken, de regeling van vervoerscapaciteit en andere
overeenkomsten of vormen van overleg tussen lijnvaartondernemingen. De
groepsvrijstellingsverordening voor lijnvaartconferences nr. 4056/86
was gerechtvaardigd door de veronderstelling dat de vaststelling van
tarieven en andere activiteiten van lijnvaartconferences tot stabiele
vrachttarieven zouden leiden, die op hun beurt een waarborg zouden
vormen voor betrouwbare geregelde zeevervoerdiensten aan verladers.
Sindsdien werd deze immuniteit evenwel in verschillende delen van de
wereld herzien, waaronder ook in de Organisatie voor Economische
Samenwerking en Ontwikkeling.
Dit Witboek vormt de tweede stap in de herziening door de EU en zou in
2005 moeten uitmonden in concrete regelgevingsvoorstellen. In het
Witboek wordt onderzocht of de huidige verordening behouden, gewijzigd
of ingetrokken moet worden en, in het bijzonder, of de bestaande
zogenaamde groepsvrijstelling vervangen moet worden door andere
instrumenten, zoals bijvoorbeeld een reeks richtsnoeren (naast de
reeds bestaande samenwerkingsvormen zoals consortia en allianties).
De Commissie zal bij de herziening in gedachten houden dat de
lijnvaart een wereldindustrie is die ook van cruciaal belang is voor
de wereldhandel, aangezien 75% van het volume (45% in termen van
waarde) van de export en import over zee wordt vervoerd.
De herziening moet in de context van de conclusies van de Europese
Raad van Lissabon in 2000 worden gezien, waarin de Commissie werd
opgeroepen om "de liberalisering te bespoedigen in sectoren zoals gas,
elektriciteit, water, postdiensten en vervoer". De herziening was ook
ingegeven door een verslag van het OESO-secretariaat waarin werd
aanbevolen de antitrustvrijstelling voor prijsafspraken en
tariefoverleg in te trekken.
Het Witboek kan worden geraadpleegd op het volgende internetadres:
http://europa.eu.int/comm/competition/index_nl.html
Achtergrond
De herziening startte in maart 2003 met de publicatie van een
Consultatie Document (zie IP/03/445).
De Commissie heeft reeds uitgebreide discussies met de Lid-Staten
gehouden, die degenen zijn die uiteindelijk de bestaande verordening
kunnen intrekken of wijzigen.
European Commission