VERSTEGEN EN STIGTER

RDMZ-symposium Glashelder

GLASHELDER - 14 oktober 2004
Jaarlijks Instandhoudingssymposium
van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg

Op donderdag 14 oktober aanstaande vindt in de Schouwburg van Nijmegen het RDMZ-symposium Glashelder plaats. Het symposium gaat over glas en glastechnologie bij de monumenteninstandhouding, in zijn historische betekenis, en over de technische mogelijkheden van vandaag.

De formule van het symposium is inmiddels bekend. Een aantal deskundigen uit ons land en uit Vlaanderen maakt tijdens deze kennisdag duidelijk wat de ontwikkelingen zijn op het gebied van glas en (gebrandschilderd) glas-in-lood. De historie van productie en toepassing, chemie, verval, herstel en hedendaags gebruik staan centraal. De film die het onderwerp op transparante wijze in beeld brengt is op dit moment in de maak en de bezoekers van het symposium krijgen ruime documentatie uitgereikt die hun helpt bij het nadenken over en kiezen voor oplossingen en technieken in glas bij monumenten. Met het onderwerp glas in de hedendaagse kunst wordt het symposium kleurrijk afgesloten.

Glas wordt al sinds de Romeinen gebruikt voor het afdichten van gevelopeningen. In onze streken komt het gebruik van glas pas echt op gang vanaf de middeleeuwen en dan vooral in kerken. Aanvankelijk ging het om mozaïek in gekleurd glas. Later, toen men het brandschilderen had ontdekt, verscheen gebrandschilderd glas-in-lood. Uit die vroege periode zijn in ons land geen voorbeelden in situ bewaard gebleven. Wel zijn er voorbeelden van glazen uit de 16de eeuw. De mooiste exemplaren uit die tijd zijn de wereldberoemde Goudse Glazen in de Janskerk te Gouda. Niet alleen omdat hier nog zoveel 16de-eeuws glas in één kerk bijeen is, maar ook omdat van bijna alle ramen de ontwerptekeningen nog aanwezig zijn.

Glas-in-lood is een uiterst fragiel onderdeel van de buitengevel van een gebouw. Helaas heeft het vaak dunne glas een bijzondere aantrekkingkracht op stenengooiers, en wordt door tal van aantastingsverschijnselen een continue aanval gedaan op het glas. Gebrandschilderd glas-in- lood loopt dus nogal eens het risico om als uniek kunstwerk en waardevol erfgoed teloor te gaan. Beschermende maatregelen zijn daarom soms noodzakelijk om glas-in-lood te behouden of te behoeden voor verdere schade. Op het symposium komt aan de orde hoe dat moet, welke oorzaken van verval er zijn, hoe je goed werk maakt, wie daarvoor de aangewezen deskundigen zijn en welke tips er bij het met zorg consolideren en herstellen van dit waardevolle en functionele monumentale erfgoed zijn te geven.

De meeste vensters in monumenten zijn bezet met blank, vlak glas. Ook bij dit huis-, tuin- en keukenglas hebben de ontwikkelingen niet stil gestaan. Door bepaalde behandelingen toe te passen op de glassoorten die visueel vriendelijk zijn voor monumenten kunnen nu met glas technische prestaties worden bereikt die tot dusver niet goed mogelijk waren. Op dit moment zijn er technieken die thermisch- en akoestisch-isolerend glas mogelijk maken waarbij de oude bezwaren van dikke dubbelglas-pakketten in bepaalde situaties kunnen worden weggenomen.
Vooral op het gebied van thermische isolatie heeft de glastechnologie een enorme ontwikkeling doorgemaakt, niet in de laatste plaats als gevolg van internationale inzet op milieu en leefklimaat. Dubbelglas van minder dan 1 cm dik en enkelglas dat in zijn eentje een forse warmteweerstand vormt, zijn enkele voorbeelden. Ook over de jongste ontwikkelingen en producten op het gebied van vlakglas komen ter sprake.

De bekende Haarlemse ontwerper/kunstenaar Joost Swarte sluit onze Nijmeegse glasdag af met een presentatie over zijn recente ontwerpen voor glas-in-lood in Amsterdam en Arnhem.


- - - - - - -

SPREKERS op het symposium: Fons Asselbergs (directeur RDMZ), Joost Caen (professor aan de Hogeschool Antwerpen), Rob Crèvecoeur (senior-adviseur conserveringstechnieken Instituut Collectie Nederland), Peter Heijman (directeur Glasatelier Oud Rijswijk), Taco Hermans (coördinator Instandhoudingstechnologie RDMZ), Evert Jan Nusselder (hoofd afdeling
Instandhoudingstechnologie RDMZ), Anton Peters (manager productontwikkeling Glaverbel Westland), Joost Swarte (ontwerper/beeldend kunstenaar), Kees Tak (architect).

KOSTEN deelname: EUR 180,- (symposiumprogramma, congrestas met documentatie,
uitgebreide lunch en borrel)

AANMELDEN: Verstegen & Stigter, 020 623 54 51 of via het aanmeldingsformulier op www.verstigt.nl/RDMZ.

INFORMATIE: Verstegen & Stigter, Galit Schrijver 020 623 54 51


07 jul 04 08:50