Leefbaar Rotterdam

Begrotingsspeech 2005

Op een tram zag ik onlangs met grote letters geschreven staan: Rotterdam MOET schoon, Heel en Veilig! Waarom? Daarom! Eenvoudiger kan het werkelijk niet. Maar het laat precies zien waar het bij de zogenaamde Fortuyn-revolte om gaat. Luisteren naar de burgers, luisteren naar de burgers en nog een keer luisteren naar de burgers! Dat het moet is eigenlijk voor iedereen vanzelfsprekend. Dit college verliest zich gelukkig niet in hoe het dan zo heeft kunnen komen, waarom er dan niet eerder iets aan gedaan is. Neen, dit college doet het gewoon op zn Rotterdams: mouwen opstropen en aan het werk. Niet lullen, maar poetsen. Waarom? Daarom! Ook uit deze begroting blijkt weer dat ons college precies die houding heeft. Het college is voortvarend bezig! Ze zegt dit overigens zelf ook en ik doe mee met de rituele dans om voor de zoveelste keer deze periode te zeggen dat Leefbaar Rotterdam achter dit college staat.

In die woorden waarom/daarom gaat trouwens de oplossing van het dreigende failliet van de politiek schuil. Het voor de burger vanzelfsprekende moet gewoon gebeuren, daar hoeven we het helemaal niet over te hebben. Dat dreigende failliet is voor een groot deel ook het gevolg van het politieke bestel. Burgers hebben veel te weinig zeggenschap over relatief kleine zaken die zich in hun eigen buurt afspelen. Wie zeggenschap heeft over zn eigen omgeving voelt zich bij zn omgeving betrokken en zal zich verantwoordelijk voor die omgeving gaan gedragen. Geef de burger daarom die verantwoordelijkheid! Het gaat erom dat mensen weer weten dat zij er toe doen, dat hun stem een merkbaar verschil uitmaakt. Dit college geeft velen weer hoop en we zien de veranderingen, waar een derde van de Rotterdammers twee jaar geleden zo nadrukkelijk om vroeg, steeds helderder vorm krijgen. De stad is echt schoner, heler en veiliger aan het worden! Dit college schrijft geschiedenis. Maar pas op! Er zijn ook krachten bezig met geschiedvervalsing.

Pas kreeg ik een Straatkrant in handen en mijn oog viel op een artikel over een tentoonstelling in het Historisch Museum. Een historisch overzicht van politiek geëngageerde Rotterdamse dwarsliggers. Ik heb zelf meegeholpen aan de van de tentoonstelling omdat onze Pim als laatste dwarsligger er een belangrijke plaats heeft. Op de tentoonstelling, die ik u kan aanbevelen, staan enkele beeldschermen met reportages over Pim, zijn kleren, zijn fiets, maar belangrijker is het korte overzicht van zijn gedachtegoed. Waarom viel het artikel in de Straatkrant mij nu op? Omdat het als subkop heeft: Dissidenten in Rotterdam Van den Akker tot en met dominee Visser. Fortuyn wordt genegeerd! Er staan helemaal geen beeldschermen en er is helemaal geen monument voor datzelfde historisch museum! Hij heeft gewoon helemaal niet bestaan, er is geen Fortuyn-revolte geweest en er is helemaal niet een van de leden van onze raad vermoord! Alles wat wij ons herinneren is slechts een niemendalletje dat het beschrijven zelfs niet waard is. Dat wil de schrijver van dit artikel ons laten weten en deze vorm van geschiedvervalsing is nu exact wat mijn fractie motiveert. Leefbaar Rotterdam zal ervoor zorgen dat Fortuyn niet als een niemendalletje in de geschiedenis wordt bijgeschreven en wij zien het als onze plicht om zijn gedachtegoed, zoals dat voor een groot deel is vastgelegd in het coalitieakkoord, in de praktijk te brengen. Wij zullen er naar blijven streven de politiek terug te brengen naar de mensen en de besluitvorming over belangrijke zaken niet meer te laten plaatsvinden door slechts die fractie van de bevolking die lid is van een politieke partij. Wij zullen er voor blijven zorgen dat alles wat de Rotterdammer bezighoudt bespreekbaar blijft! Dat is onze politieke taak en het college wijdt zich ondertussen aan haar taak, het verwezenlijken van haar coalitieprogramma. En voor de geschiedschrijvers onder u: het aan Fortuyn opgedragen collegeprogramma!

Er is nog een lange weg te gaan en wij zijn een partij van doeners, dus het kan ons ook nooit te snel gaan. Het is natuurlijk de kunst om als het puin eenmaal geruimd is, de zaken zo te regelen dat nieuwe troep geen kans meer krijgt. Dat is uiteindelijk de moeilijkste slag, want na een enorme extra inzet op het gebied van Veilig, Schoon en Heel, moet er dan een mentaliteitsomslag plaatsvinden, moeten burgers, diensten en maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven hun verantwoordelijkheid nemen. Die mentaliteitsomslag kan er op den duur komen, daar geloven wij heilig in, want Rotterdammers kopen niks voor mooie praatjes, ze willen eerst zien en dan geloven. En na twee jaar LR zijn die veranderingen, zoals ik al zei, al heel goed te zien. Toch snapt iedereen dat je niet tot in de eeuwigheid geld kan blijven pompen in het schoonvegen van straten, of blikken agenten kan blijven opentrekken om het schorem van de straten te vegen. Uiteindelijk zijn het de Rotterdammers zelf die het zullen moeten doen, die de klus die LR is begonnen zullen moeten afmaken.

Wat betreft die mentaliteitsomslag zijn er zijn bij onze fractie ook zorgen over dat geen wat tot nog toe bereikt is. Als het over ROTS gaat, wordt ons geduld wel heel erg zwaar op de proef gesteld. Natuurlijk, het introduceren van een nieuw dienstverleningsconcept is een goede zaak, dat was de hoogste tijd. Maar daarmee zijn we er nog niet, we moeten blijven kijken naar het functioneren van de verschillende diensten, we moeten de stroperigheid daar wegnemen, we moeten de kleine koninkrijkjes daar elimineren. Het college is relatief machteloos ten aanzien van de rechtspositie ambtenaren, neem bijvoorbeeld de Dienst Openbaar Onderwijs. Toch zou Leefbaar Rotterdam wat dat betreft graag wat toch meer doortastendheid van het college zien. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald, beter nu de veren opschudden en grote schoonmaak, dan tot in de eeuwigheid veel te hoge kosten hebben en daar veel te weinig voor terugkrijgen.

Natuurlijk, de commissie Middelkoop is hard aan het werk, maar het duurt wel weer erg lang, de motie Dorsman die vroeg om te komen tot transparante subsidieverstrekking en uiteindelijk leidde tot het instellen van die commissie is alweer twee jaar geleden ingediend. En nu kunnen we er zelfs bij deze begroting nog niets mee beginnen.

Onze stad is nog steeds vergeven van stichtingen, instellingen en verenigingen die zich op velerlei maatschappelijk gebied bewegen, laten we zeggen op het gebied tussen politiek en bevolking. Deze organisaties werken voornamelijk met subsidie, die zowel door de gemeente zelf, als door de diverse diensten zoals het OBR, de GGD, DSO en SoZaWe worden verstrekt. Deze instellingen verstrekken vaak weer subsidie aan aan hen gelieerde instellingen. Kortom het is een wirwar van vaak ondoorzichtige subsidiestromen. Op het terrein van hulpverlening aan verslaafden en daklozen hebben we er al meer dan 60 geteld! Voeg daarbij de hulp die wordt geboden in de vorm van huurverlaging en dergelijke en de ondoorgrondelijkheid van het hele systeem dringt zich op. Hier moet en zal helderheid in komen omdat het gaat om gemeenschapsgeld. Leefbaar Rotterdam vindt het onbegrijpelijk dat er nog steeds geen totaaloverzicht van alle subsidies is en ik kondig nu al een motie aan om daartoe te komen. We kunnen niet genoeg benadrukken dat iedere subsidie die ten gunste komt van slechts één of enkele groepen in de Rotterdamse samenleving tegen het licht moet worden gehouden en eventueel moet worden afgeschaft. Dadendrang en ongeduld is kenmerkend voor onze fractie, maar we blijven maar niet begrijpen waarom een en ander zo vreselijk lang moet duren. Neem bijvoorbeeld de afdoening van moties en dan zwijg ik maar over Metro-poortjes.

Naast ROTS is Rotterdam Zet Door een absoluut speerpunt voor LR en we zijn trots op de landelijke erkenning van de Rotterdamse problemen en de creatieve wijze waarop ermee wordt omgegaan. Tot je 23e naar school en niet direct naar de hangmat van SoZaWe is een schitterend project waar we resultaten mee zullen gaan boeken. Het mes snijdt aan diverse kanten: minder lanterfanten op straat betekent minder criminaliteit, een betere scholing betekent dat meer vacatures kunnen worden opgevuld en individuen zich beter kunnen ontplooien. Het zou in dit verband goed zijn als er zwaarder ingezet zou worden op het aantrekkelijker maken van het werken in de haven. Voor iedere rechtgeaarde Rotterdammer is het niet te geloven, maar werken in de haven is niet populair meer. Rotterdam is geen stad van havenarbeiders meer, maar is een stad aan het worden van computerspelletjesspelers. Over de 120% inkomenseis en woonvergunningen is voldoende gezegd en het lijkt mij duidelijk dat wij de limitering tot enkele buurten te weinig vinden. We hopen dat er een flexibel systeem komt dat aan onze wens tegemoet komt.

Nog even een paar woorden over zaken die ons het komende jaar te wachten staan.

Allereerst iets over de vermeende garantiestellingen door de heer Scholten. Ook wij zijn ons kapot geschrokken, dat moge duidelijk zijn. In de cultuur die in de loop der jaren is ontstaan kon het blijkbaar gebeuren dat hij dacht zich dit te kunnen permitteren. De les die we hieruit moeten trekken is dat de ons-kent-ons- en de ouwejongenskrentenbroodcultuur moet worden doorbroken. Deze les zal ook bij andere gemeentelijke diensten en aan de gemeente gelieerde instellingen moeten worden toegepast. Leefbaar Rotterdam is blij dat het eerste onderzoek zo voortvarend is uitgevoerd en dat de gemeente direct de juridische aanval heeft gekozen en we zijn er ook blij mee dat er op dit moment een uitstekende kapitein achter het roer staat.

Dan iets over ID-banen. Aanvankelijk, toen wethouder Van Sluis na een herverdeling van de portefeuilles het ID-banendossier erbij kreeg, leek het wel of velen stiekem dachten: Daar gaat hij straks over struikelen. In de pers werd hij afgeschilderd als een bruut met weinig tot geen sociaal gevoel, als een olifant in de bekende porseleinkast. Inmiddels heeft hij zich ontpopt als een wethouder met wel degelijk een sociaal gezicht. En maakt hij nadrukkelijk de keuze om nu eindelijk eens van Instroom naar Doorstroom te komen. Het is pas echt sociaal om mensen met een ID-baan niet af te schrijven, maar te laten doorstromen naar betaald werk. En het is pas echt sociaal om de middelen die bedoeld zijn voor reïntegratie niet alleen ten goede te laten komen aan mensen met gesubsidieerd werk, maar aan een zo groot mogelijke groep.

Wij stemmen in grote lijnen in met het nieuwe kunstenplan, maar we zullen de nadere invulling ervan kritisch blijven volgen. Toen in 2002 Leefbaar Rotterdam aan de macht kwam waren de protesten niet van de lucht omdat men vreesde dat deze cultuurbarbaren de stad ten gronde zouden richten. Niets is minder waar gebleken, de stad leeft, ondanks de economische terugval, als nooit te voren. Een voorbeeld: voor de cultuurplanperiode 2005-2008 is er ongeveer 35 miljoen uitgetrokken en dit bedrag is gelijk aan de vorige periode en dus is er geen sprake een verschraling, hoe graag de oppositie en de instellingen ons dat ook willen doen geloven. Over Rotterdam als Europese Sporthoofdstad volstaat één woord: trots!

De Pauluskerk staat weer eens ter discussie, maar wat ons betreft kort. De opvang op die plek moet zo snel mogelijk dicht en de hulpverlening moet buiten of aan de rand van de stad door professionals worden gegeven. Wat ons betreft onder auspiciën van slechts één orgaan, de GGD, die op haar beurt slechts hulp inroept van ten hoogste vijf andere gespecialiseerde instellingen. De fractie van leefbaar Rotterdam heeft de stellige indruk dat het geld dat is bedoeld voor degenen die het in onze samenleving het moeilijkst hebben vooral gaat naar het hoger- en middenkader van de begeleidende instanties.

Ten slotte nog iets over de verzelfstandiging van de RET. Eigenlijk zijn wij daar tegen, punt uit. Maar als het onontkoombaar is, dan zijn er een aantal zaken waar bij speciale aandacht voor vragen. Onze stad moet optimaal bereikbaar zijn. Het openbaar vervoer moet betaalbaar blijven en het dienstenniveau moet op peil blijven. Wij zijn tegen het opdelen van de RET in aparte ondernemingen voor de bus, de tram en de metro.

Aan het begin van mijn betoog heb ik gesteld dat wij de enige overgebleven Fortuynistische politieke groepering in ons land zijn. Dat brengt een zware verantwoordelijkheid met zich mee. Wij realiseren ons dat zoals de laatste jaren gebleken is er veel aandacht met name van de media op ons gericht is en dat de verkiezingscampagnes al op 7 maart 2002 zijn begonnen. Er is er velen zowel binnen de media, de wetenschap en politieke instituties veel aan gelegen om dit laatste overblijfsel van het Fortuynisme te slechten. De strijd zal altijd ongelijk zijn omdat wij als lokale partij niet kunnen rekenen op hulp van wetenschappelijke bureaus of landelijke verkiezingsbudgetten. Wij zijn niet bang om deze ongelijke strijd aan te gaan, want als we worden afgerekend op onze resultaten, dan komt het wel goed.

En er gloort ook hoop! Want we zijn natuurlijk heel erg blij dat bij de PvdA inmiddels het inzicht is doorgedrongen dat het goed zou zijn de deelgemeentes af te schaffen. Nog even een uiting van mijn beroepsdeformatie als docent, als u mij toestaat. Het is als met een moeilijk lerende leerling, als docent ben je op een gegeven moment de wanhoop nabij, want je hebt al op duizend verschillende manieren geprobeerd iets uit te leggen en het kwartje wil maar niet vallen, terwijl alle andere leerlingen het al lang snappen en al een hoofdstuk verder zijn. Als die leerling het eindelijk snapt, maar wel schaamteloos van anderen zit af te kijken, vind je dan niet eens meer zo erg, je bent allang blij dat het eindelijk tot zn verstand is doorgedrongen.

Soms moet je de dingen wel eens heel hard zeggen voordat ze doordringen. Zo heeft LR dus anderhalf jaar geleden luid en duidelijk, heel ongenuanceerd, geroepen dat de doelstelling om met het deelgemeentebestel de politiek dichter bij de burger te brengen op geen enkele manier is gehaald, dus: afschaffen die deelgemeentes. Ook al heeft het dus anderhalf jaar geduurd, het heeft de PvdA uiteindelijk tot een nieuw inzicht gebracht. Het lijkt wel of de sociaaldemocraten zich als het ware salonfähig willen maken, alsof ze denken if you cant beat them, join them. Alsof ze denken: als we dit nu niet roepen, dan komen we nooit meer terug op het pluche. Helaas dames en heren, zo simpel werkt het niet. Sterker nog misschien mag ik nog s een keer iets heel hard en ongenuanceerd zeggen en nog een keer een tip aan de wijze mannen en vrouwen binnen de PvdA geven. Het is een achterhoedegevecht, accepteer uw nederlaag: de PvdA heeft geen bestaansrecht meer, de Rotterdamse burgers voelen zich niet meer door u vertegenwoordigd, er is een nieuwe partij van het volk en dat is LR, PvdA u doet er het beste aan uw energie niet langer te verspillen en uzelf op te heffen. Het zou mooi zijn als ook dit besef binnen anderhalf jaar doordringt in de PvdA-gelederen!

Ronald Sorensen