Socialistische Partij
Kabinet moet extra daling koopkrachteffecten voorkomen
19-10-2004 * De afname van de koopkracht is volgend jaar tot twee keer
groter dan verwacht. De energieprijzen en de premies voor ziektekosten
en pensioen stijgen sneller dan in de berekeningen van het kabinet was
gesteld. Volgens SP-Kamerlid Kant kan het kabinet deze effecten
grotendeels voorkomen: "Dat kan door een plafond voor de
energieprijzen in te voeren, en de marktwerking in ziekenhuizen niet
per 1 januari in te voeren."
Tot nu toe rekende het Centraal Planbureau, waar de regering haar
cijfers vandaan haalt, op een daling van de koopkracht in 2005 van
gemiddeld 1 procent. Dit getal, op Prinsjesdag gepubliceerd, blijkt te
zijn achterhaald. Energiebedrijven Nuon en Essent verwachten volgend
jaar minstens 150 euro meer in rekening te brengen voor gas en
elektra. Kant: "Deels is dit een gevolg van de stijgende olieprijs,
maar ook een fors deel van de stijging is te danken aan de
liberalisering van de stroommarkt. Ik heb minister Brinkhorst gevraagd
een maximumprijs voor energie vast te stellen, om zo een
koopkrachtdaling te voorkomen. Hij heeft altijd gezegd dat de prijzen
juist zouden dalen als gevolg van de marktwerking, dus wat let hem?"
De brancheorganisatie van zorgverzekeraars meldde afgelopen vrijdag
dat de kosten van particuliere ziektekosten volgend jaar met 8 tot 13
procent stijgen. Het CPB ging in zijn berekeningen uit van een toename
met 5 procent. Vooral middeninkomens zullen hierdoor benadeeld worden.
Kant: "Deze kosten zijn te danken aan de invoering van marktwerking in
de ziekenhuizen per 1 januari. Ook dit is dus een probleem dat we
beter kunnen voorkomen dan genezen; Hoogervorst moet die invoering dus
gewoon afblazen, zoals ik eerder als bepleitte."
Ook de pensioenpremies stijgen sneller dan gedacht. Het CPB gaat uit
van gelijkblijvende premies. Het pensioenfonds in de metaalsector
maakte vorige week echter bekend dat de premies in 2005 met 13 procent
stijgen.
Marcel Lever, hoofd van de afdeling inkomens en prijzen van het CPB,
zei in de Volkskrant van vandaag: "Als alles ongunstiger uitpakt dan
eerder was berekend, zal de koopkracht verslechteren." Het totale
extra koopkrachtverlies kan oplopen tot meer dan 1 procent.
De SP vraagt het kabinet om nieuwe berekeningen van de koopkracht, nu
de `koopkrachtplaatjes' van Prinsjesdag achterhaald zijn. "En uit die
nieuwe cijfers moeten conclusies worden getrokken," zegt Kant. "Als de
regering mensen toch weer extra in de min zet, zullen ook de
aanstaande CAO-onderhandelingen nog een stuk moeizamer worden dan we
al verwachten." Het kabinet verzet zich nog steeds tegen iedere vorm
van loonsverhoging die de gestegen kosten kan compenseren.