Lessen uit herprofilering Overtoom
28 oktober 2004 - Djoe Lan Tan
Het college heeft naar aanleiding van de herprofilering van de
Overtoom in stadsdeel Oud West besloten om de bevoegdheden voor het
uitvoeren van grote en complexe projecten naar zich toe te trekken.
Daarnaast wil het College het projectmanagement binnen de gemeente
versterken en komen er kwartaalrapportages voor projecten.
Deze besluiten zijn genomen na 3 rapportages over de Overtoom en de
bijhorende hogere kosten.
Geschiedenis Overtoom
In mei 1999 nam de Gemeenteraad het profiel- en kredietbesluit
herprofilering Overtoom, waarmee na een lange en soms turbulente
voorbereidingsfase, de uitvoering van de herprofilering door het
stadsdeel Oud-West mogelijk werd. Vanwege de inpassing in het project
van de aanleg van een persriool door de Overtoom, start de uitvoering
van het project in mei 2000 en wordt eind 2002 afgerond. Het project
kent een tumultueuze voorbereiding en uitvoering, die leidden tot een
negatieve beeldvorming van het project.
Daarop is in opdracht van de wethouder VVI een (eerste) quick scan
uitgevoerd gericht op een analyse van het proces van voorbereiding en
uitvoering. Dit onderzoek had als belangrijkste conclusie dat er een
gebrek aan regie en betrokkenheid was. Een financiële paragraaf is
niet in deze quick scan opgenomen: de meerkosten zouden worden
uitgewerkt.
Tweede quick scan
In 2004 meldt men een totale overschrijding van EUR 5,5 miljoen en dat
er tussen de Dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer, de Dienst
Waterbeheer en Riolering en het Stadsdeel Oud-West geen
overeenstemming was over de verdeling van de dit tekort. Hierop heeft
de wethouder de opdracht gegeven om een tweede quick scan gericht op
de financiële kant van het project en de trage financiële afwikkeling.
Tijdens het onderzoek naar de financiële aspecten is nader,
ondersteunend onderzoek van Gemeentelijk Accountants Dienst (ACAM)
ten behoeve van een meer nauwkeurige bepaling van de omvang van
uitgaven en het tekort noodzakelijk gebleken. ACAM onderschrijft in
hoofdlijnen de conclusies van quick scan Overtoom deel II en berekent
een nog ongedekt tekort van EUR 5,95 miljoen.
Opbreking Overtoom
Oorzaken overschrijding
Als belangrijkste oorzaken voor overschrijdingen bij de Overtoom zijn:
* een tumultueus verloop van de voorbereiding waardoor de politieke
en ambtelijke prioriteit bij de uitvoering van het project en het
tevreden stellen van de omgeving (m.n. omwonenden, ondernemers)
kwam te liggen en te weinig oog was voor het in de hand houden van
de kosten,
* onduidelijkheden in de verantwoordelijkheden tussen stadsdeel en
centrale stad waardoor verantwoordelijkheid voor projectvoortgang
en verantwoordelijkheid voor kosten/budgetbeheer in verschillende
handen lagen,
* een te lage, onrealistische raming van de kosten vooraf door het
stadsdeel Oud-West,
* een te beperkt ambtelijk opdrachtgeverschap bij dienst
Infrastructuur, Verkeer &Vervoer
* een gebrekkige projectorganisatie en gebrekkige financiële
projectadministratie bij het Stadsdeel Oud-West.
De overschrijding van de herprofilering Overtoom bedraagt EUR
5.950.560. De Centrale stad neemt hiervan EUR 5.605.810 voor haar
rekening en het Stadsdeel Oud-West EUR 344.750.
Lessen uit de Overtoom
Naar aanleiding van de bevindingen komt het College met
verbetervoorstellen voor de regie en uitvoering Hoofdnet Auto:
* de verantwoordelijkheid voor projectvoortgang en voor het geld
(kosten en dekking) van het project in één hand liggen. De
voorkeur gaat uit naar een model waarbij projecten `hoofdnet Auto'
onder verantwoordelijkheid van de centrale stad vallen. Wethouder
Van der Horst zal de stelselherziening bespreken met de
stadsdelen.
* deskundigheid op het gebied van projectmanagement binnen de
gemeente aanwezig moet beter benut, versterkt en verankerd worden.
* bestuurlijke informatievoorziening over voortgang project en
kredietbeheer wordt verbeterd door kwartaalrapportages aan het
college en de gemeenteraad.
"Projecten als de Overtoom zijn, gezien de complexiteit en stedelijke
belangen, grootstedelijke projecten. Stadsdelen zijn hiervoor,
begrijpelijk, niet geëquipeerd: een dergelijk reconstructieproject
vindt immers gemiddeld één keer per dertig jaar plaats", aldus
wethouder Mark van der Horst.
Deze raadsvoordracht wordt op 23 november besproken in de
Raadscommissie VVI en in de gemeenteraad op 21 december 2004.
© Gemeente Amsterdam
Gemeente Amsterdam