Sotheby's


Sotheby's veilt Rembrandttekening


OUDE MEESTERS BIJ SOTHEBY'S AMSTERDAM
waarbij een tekening van Rembrandt


Tekeningen van Oude Meesters
De jaarlijkse veiling van Nederlandse en Vlaamse tekeningen van Oude Meesters bij Sotheby's in Amsterdam is een belangrijk evenement voor internationale tekeningenverzamelaars. Op dinsdag 2 november om 19.00 uur komt weer een fraaie reeks tekeningen van landschappen en personen aan bod, veelal afkomstig uit particuliere collecties en daterend van het begin van de 16de tot het midden van de 19de eeuw
---

Bijzonder interessant is een landschaptekening van Rembrandt Harmensz van Rijn (Leiden 1606 - 1669 Amsterdam), voorstellend een Herberg op een dijk. Deze niet eerder gepubliceerde tekening heeft een richtprijs van E 80.000-120.000. Rembrandt's tekeningen van de boerderijen, wegen en dijken die hij tegenkwam op zijn vele wandelingen in de omgeving van Amsterdam, zijn lange tijd onderwerp van zowel fascinatie als onderzoek geweest. De nu aangeboden tekening toont een landelijk bouwwerk waarin de functie van herberg gecombineerd werd met het uiterlijk van een typische boerderij uit die tijd. De daklijn van het hoofdgebouw achter de schoorsteen suggereert de constructie van een traditionele 'langhuisstolp'. De herberg moet gelegen zijn geweest op een van de zeedijken rond Amsterdam, mogelijk de Spaarndammerdijk die langs het IJ naar het westen liep om de polders aan die kant van de stad te behoeden voor overstromingen. Hoewel tamelijk bescheiden van formaat (104 bij 201mm), geeft de tekening met grote delicaatheid de sfeer weer van de herberg die tegen een dijk aan nestelt. De tekening is een belangrijke aanvulling op de groep tekeningen die Rembrandt maakte van de gebouwen langs de verschillende wandelroutes die hij rond 1650 zo dikwijls maakte van Amsterdam naar de omringende dorpen en steden.

Van de Haarlemse meester Cornelis Hendrickz Vroom (circa 1591-1661) wordt een bijzonder mooi en zeldzaam rivierlandschap aangeboden (richtprijs E 80,000-100,000). Vroom's landschapstekeningen behoren tot de meest oorspronkelijke die in het 17de-eeuwse Holland in dit genre vervaardigd werden. Zij zijn ook uiterst schaars; slechts vier belangrijke tekeningen van Vroom bevinden zich nog in privé bezit en een kleine twintig zijn in musea te vinden.


Een ander hoogtepunt is een Vanitas met een Aapje en een mand bloemen door Herman Henstenburgh (Hoorn 1667-1726). Hoewel Henstenburg vooral bekend is om zijn natuurhistorische tekeningen, maakte hij ook een klein aantal werken met een uitgesproken symbolische betekenis zoals het Vanitas stilleven uit de vermaarde Unicorno Collectie (veiling bij Sotheby's Amsterdam op 19 mei 2004). Het aapje, zoals afgebeeld op de nu aangeboden aquarel van Henstenburgh, was een dier met verschillende symbolische betekenissen. In de vroege middeleeuwen zag men de aap als een duivels dier, symbolisch voor ketterij en heidendom. Dit veranderde al spoedig in andere betekenissen die meer te maken hebben met deze afbeelding. De aap, die van oudsher een talent wordt toegedicht voor na-apen of imiteren, werd het symbool van de schilderkunst en sculptuur. Het gezegde 'Ars simia Naturae' ('kunst is de imitatie var de natuur') was een populaire bron van inspiratie van de 17de-eeuwse Vlaamse schilders. Zij gaven de aap weer als kunstenaar die het portret van een menselijk, meestal vrouwelijk onderwerp schilderde of beeldhouwde. Apen werden ook afgebeeld in andere hoedanigheden, zoals drinkend, dansend of muziekinstrumenten bespelend. Hoewel de aap op de nu aangeboden tekening in een minder actieve rol is weergegeven, lijkt het de bedoeling van Henstenburgh de ijdelheid, dwaasheid en pretentie van de mens te willen uitdrukken. De aquarel op velum heeft een richtprijs van E 60.000-80.000.

Vermeldenswaardig is de Kruisiging door Hans Bol (Mechelen 1534 - 1593? Amsterdam). De tekening is gesigneerd en gedateerd HA.S BOL/1573 (E 40.000-60.000). Bol baseerde de tekening op het verhaal in Johannes 19: 31-34, waarin verschillende episodes en details voorkomen die ontbreken in de andere Evangelies. De tekening lijkt gemaakt te zijn als voorbereidende studie voor het middenpaneel van een klein drieluik voor een huisaltaar. Bol was blijkbaar zeer tevreden over de compositie aangezien hij in de loop van de tijd verschillende andere versies produceerde. Naast het schilderij uit 1593 zijn twee gouaches uit 1587 en 1590 behouden gebleven, die zich nu bevinden in de School of Design op Rhode Island en in het Museum voor Schone Kunsten in Boedapest.

Verder biedt de veiling mooie tekeningen van Hollandse en Vlaamse meesters uit de 16de tot en met de 18de eeuw. Er zijn verschillende werken van Josephus Augustus Knip, marines door Willem van de Velde de Jongere en werk van Cornelis Dusart. Een tekening door Peter Paul Rubens voorstellend Moeder met kind heeft een richtprijs van E 30.000-40.000.


Schilderijen van Oude Meesters
De veiling van Schilderijen van Oude Meesters bij Sotheby's Amsterdam, eveneens op dinsdag 2 november, biedt een grote verscheidenheid aan landschappen, stillevens, portretten, bijbelse en genre taferelen, waaronder twee mooie werken van de hand van de 18de eeuwse meester Abraham van Strij (Dordrecht 1753-1826). Op Van Strij's aantrekkelijke wintertafereel.zien we een meisje op een slede, getrokken door een geit die geleid wordt door een jongetje. Op de stoep van een huis kijkt een vrouw met een stoofje in haar handen geamuseerd toe.Van Abraham van Strij zijn slechts enkele wintertaferelen bekend.
In dit fraaie en goed geconserveerde schilderij komt zijn belangstelling voor lichteffecten en zijn plezier in het detail duidelijk naar voren, zoals het doorzichtje op een man met een emmer die beschenen wordt door het late zonlicht van een winterse dag. Het wintergezicht zal vermoedelijk E 30.000-50.000 opbrengen. Van Abraham van Strij wordt ook een Interieur met een soldaat en meid uit 1825 aangeboden (richtprijs E 20.000-30-000

Heel aantrekkelijk is een Bloemstilleven door Bartolomeus Assteyn (1607-1667), met tulpen, rozen, anjers en andere bloemen in een Wanli porseleinen vaas, met een sprinkhaan en vlinders. Het paneel, gesigneerd en gedateerd: B. Asftijn/1635, zal vermoedelijk E 50.000-70.000 opbrengen.

Opmerkelijk is het Portret van Anna van Hongarije (1503-1547), op dit portret uit 1523 twintig jaar oud. De schilder van het portret moet gezocht worden in de omgeving van Hans Maler zu Schwaz. Anna Jagellon, dochter van koning Ladislao van Hongarije en Bohemen, erfde de troon na het overlijden van haar broer Lodewijk II.Zij trouwde in 1521 met aartshertog Ferdinand van Oostenrijk en werd zo schoonzuster van keizer Karel V. De gedetailleerde afbeelding met minutieuze aandacht voor de details van het borduurwerk, de stoffen en de juwelen, zijn kenmerkend voor de formele stijl van de hofportretten door Hans Maler. Met een heldere contour en de zachte kleuren voorzag hij vooral de vrouwelijke geportretteerden van een aantrekkelijke zachtheid. Tijdens zijn verblijf aan het hof in Innsbruck schilderde Maler Anna van Hongarije bij verschillende gelegenheden. Daarnaast zijn ook een aantal atelierversies bekend. Een bijna identieke versie van dit portret, uit 1521, bevindt zich in het Ferdinandeum te Innsbruck (zie H. von Mackowitz, Der Maler Hans von Schwaz, Innsbruck 1960). Op de versie in Innsbruck is Anna 17 jaar oud, terwijl het nu aangeboden portret twee jaar later is geschilderd. Von Mackowitz vermeldt nog drie andere portretten van Anna van Hongarije uit 1523, maar die hebben een andere pose en afwijkende kleding.
Over Hans Maler zu Schwaz is weinig bekend. Hij werd vermoedelijk geboren in Ulm rond 1485. In 1517 wordt hij vermeld in Schwaz, een dorp in de Inn vallei, waar hij rond 1529 overlijdt. Zijn naam betekend letterlijk "Hans, schilder uit Schwaz". Bekend is dat hij veel reisde, blijkbaar alleen portretten schilderde, en dat hij verbleef in Ulm, in Tirool en aan het keizerlijk hof in Innsbruck. Hans Maler zu Schwaz beschikte duidelijk over een goedlopend atelier waar verschillende versies van zijn hofportretten geproduceerd werden om aan de vraag te voldoen. Het portret van Anna van Hongarije heeft een richtprijs van E 40.000-60.000

KIJKDAGEN: 29 oktober t/m 1 november 2004, dagelijks van 10.00 tot 17.00 uur, Sotheby's Amsterdam
VEILING: dinsdag 2 november om 14.00 uur (Schilderijen) en 19.00 uur (Tekeningen)

Voor nadere informatie en beeldmateriaal:
Diana Ridderikhoff
+31 20 550 2205/6
diana.ridderikhoff@sothebys.com

---


h'(0JmHnHu hÌ
i0Jh&h&CJOJ QJ hÃJ'h&CJh&CJOJ QJ h?SèCJOJ QJ hÃJ'h&CJOJ QJ h&CJOJ QJ mHh;>hå UCJOJ QJ mHOJ QJ EMBED MSPhotoEd.3


---- --