Universiteit van Utrecht

Persuitnodiging Universiteit Utrecht

Faculteit Diergeneeskunde

22 oktober 2004

Tegenstelling in bescherming van olifanten

Aziatische olifant wacht K.I., Afrikaanse olifant de prikpil

Deskundigen uit Azië, Afrika en Europa komen op vrijdag 29 oktober op de faculteit Diergeneeskunde bijeen tijdens het symposium 'Management of elephant reproduction'. Dreigt in sommige delen van zuidelijk Afrika de olifant ten onder te gaan aan zijn eigen succes (er komen er teveel), in Azië zijn extra maatregelen nodig om de soort veilig te stellen. Oplossingen voor deze schijnbare paradox zullen moeten komen uit onderzoek aan vergelijkbare aspecten van de voortplantingsbiologie.

Overpopulatie in zuidelijk Afrika

In grote delen van Afrika werd en wordt de olifant bedreigd door stropers en lokale conflicten zoals oorlogen. Echter, in Botswana, Zimbabwe en Zuid Afrika, waar ongeveer 45 procent van de 400.000 Afrikaanse olifanten (Loxodonta africana) leeft, wordt de olifant goed beschermd. Hierdoor is de populatie zo sterk toegenomen dat in bepaalde wildparken nu van een plaag gesproken kan worden. De olifanten vernietigen de vegetatie, waardoor er te weinig geschikt eten overblijft voor henzelf en voor andere diersoorten in de parken. Een massale sterfte van olifanten in dergelijke gebieden lijkt onontkoombaar. Bovendien bedreigen de olifantenkuddes de omwonenden van en de biodiversiteit in de natuurparken.

Oplossingen voor Afrika

In een vorig jaar in Utrecht gehouden expert consultation werd gezocht naar oplossingen voor het overschot aan olifanten in zuidelijk Afrika. Een van de aanbevelingen was op korte termijn een deel van de olifantenpopulatie te doden of te verplaatsen. Maar het afschieten van olifanten roept veel weerstand op. Onderzoek naar lange termijn oplossingen, zoals de ontwikkeling en toepassing van anticonceptiemethoden en de effecten van vruchtbaarheidsbeperking op de olifantenpopulatie, moet daarom onverminderd worden voortgezet.

Bescherming in Azië

De situatie voor de Aziatische olifant (Elephas maximus) is geheel anders. Voor deze diersoort is het grootste probleem het verlies van leefruimte door de sterk gegroeide menselijke bevolking. In Thailand bijvoorbeeld leefden een eeuw geleden naar schatting 100.000 olifanten, nu zijn dit er nog slechts 5.000, waarvan de helft in het wild leeft. Omdat de situatie in Azië dramatisch is zijn, naast het beschermen van de resterende natuurlijke habitat, fokprogramma's gestart voor olifanten in dierentuinen en de elephant camps in Thailand. Aziatische olifanten blijken in gevangenschap vaak verminderd vruchtbaar. Daarom wordt onderzoek gedaan naar de oorzaken van onvruchtbaarheid en naar toepassing van geschikte voortplantingstechnieken, zoals kunstmatige inseminatie, om de genetische diversiteit te behouden.

Journalisten zijn van harte uitgenodigd het symposium bij te wonen. Aanmeldingen hiervoor graag vooraf naar onderstaande voorlichters.

Vrijdag 29 oktober 2004 van 09.00 tot 17.30 uur

Faculteit Diergeneeskunde, Androclusgebouw (zaal C 101), Yalelaan 1, De Uithof, Utrecht

Symposium: Tropical Animal Health and Production; Management of elephant reproduction

nieuws en agenda > tropensymposium

Voorlichters: Mirjam Martens (030)253 4836, M.E.Martens@vet.uu.nl of Johan Vlasblom (030) 253 4073, j.vlasblom@csc.uu.nl