Romano Prodi
Voorzitter van de Europese Commissie
Ondertekening van de Europese Grondwet
Rome, 29 oktober 2004
---
Reference: SPEECH/04/479 Date: 29/10/2004
Romano Prodi
Voorzitter van de Europese Commissie
Ondertekening van de Europese Grondwet
Rome, 29 oktober 2004
Op 25 maart 1957 gaf Europa, in deze zelfde zaal, haar antwoord op de
gevolgen van de wereldoorlog en op het voortduren van de koude oorlog
met een ongekend project voor de totstandbrenging van een
supranationale democratie. Vandaag bevestigt Europa wederom de unieke
aard van haar politieke organisatie als antwoord op de uitdaging van
de globalisering, om haar waarden van vrede en solidariteit te
bevorderen en de rol te vervullen die haar toekomt op het
internationale podium.
De nieuwe Grondwet beperkt zich niet tot het consolideren van het
politieke en institutionele stelsel dat door de Verdragen van Rome in
het leven is geroepen. Zij bevat ook belangrijke vernieuwende
elementen die de Europese Unie democratischer, doeltreffender en
transparanter zullen maken.
* De Unie zal democratischer zijn omdat de meeste Europese wetten
gezamenlijk door het Europees Parlement en de Raad van Ministers
zullen moeten worden goedgekeurd en, voor de eerste keer, de
Europese burgers rechtstreeks kunnen bijdragen aan de
totstandkoming van Europese wetten.
* De Unie zal doeltreffender zijn. Meer besluiten zullen met een
meerderheid van stemmen worden genomen, ook al gaat deze
verandering minder ver dan ik had gehoopt. Daarnaast wordt de
tweevoudige legitimiteit van de Unie, die een unie van volkeren en
staten is, door de dubbele meerderheid weerspiegeld.
* De Unie zal ook transparanter worden dankzij de nieuwe mechanismen
die zijn ingevoerd om de participerende democratie te bevorderen.
Terzelfder tijd heeft het wetgevingsproces van de Unie een grotere
legitimiteit gekregen dankzij de afbakening van de
wetgevingsbevoegdheden tussen de Unie en de lidstaten en het feit dat
de nationale parlementen erop zullen toezien dat het
subsidiariteitsbeginsel in acht wordt genomen.
De afgelopen maanden zijn er felle discussies geweest over de vraag
hoever de Europese Grondwet gaat. Hoewel ik alle meningen respecteer,
wil ik er met klem op wijzen dat de nieuwe Grondwet op alle gebieden
grote stappen vooruit zet in vergelijking met de bestaande verdragen.
Zij is het resultaat van de werkzaamheden van de Europese Conventie,
die nieuwe, transparantere en democratischer werkmethoden hanteerde.
De ondertekening van de Europese Grondwet is echter niet een eindpunt.
In de komende maanden zullen de regeringen en de burgers van de 25
lidstaten van de Europese Unie nog veel werk moeten verzetten om hun
parlement of hun medeburgers ervan te overtuigen dat het nieuwe
Verdrag tot vaststelling van een grondwet moet worden ondertekend.
Hoewel de verantwoordelijkheid voor de bevordering van de ratificatie
voor een groot deel bij de ondertekenende regeringen zal liggen,
zullen de Europese instellingen hun rol moeten vervullen door de
Europese burgers objectieve en uitgebreide informatie over de inhoud
van de Grondwet te verschaffen. De nationale politieke groeperingen
zullen zich over het grondwettelijk verdrag moeten uitspreken, maar
het is aan de regeringen om ervoor te zorgen dat de parlementaire
debatten en referendumcampagnes alleen over de Grondwet zelf worden
gehouden, om te voorkomen dat deze worden overschaduwd door
nationaalpolitieke kwesties.
De staatshoofden en regeringsleiders die de Europese Grondwet straks
zullen ondertekenen, zullen hiermee een gedurfde en constitutieve daad
stellen. De gevolgen van hun actie zullen vérstrekkend zijn. Zij
zullen dat zijn omdat de Europese Unie, met haar eigen Grondwet, de
drijvende kracht zal worden achter het economische en sociale welzijn
van haar volkeren en de wereldvrede.
Dit hoopten de grondleggers van Europa die hier op 25 maart 1957
bijeenkwamen. Hiervan zijn wij ons hier op deze plechtige dag, 29
oktober 2004, ten volle bewust.