Congres-en Studiecentrum VNG

Cursus

Burgerparticipatie in de leefomgeving

Hoe ontwikkel je participatieprocessen en hoe voer je participatieprocessen uit waarmee je de dialoog met burgers en lokale groepen over de inrichting van de groene ruimte of hun eigen wijk op gang kunt brengen en houden?

Een cursus voor:

* hoofden van bureaus/diensten ruimtelijke ordening en groen
* beleidsmedewerkers van afdelingen die zijn belast met de inrichting van de groene ruimte en de wijken binnen gemeenten, provincies, waterschappen en samenwerkingsverbanden.

3 en 17 november, 1 december Aristo te Eindhoven
4 en 18 november, 2 december Gemeentehuis Gouda 10 en 24 november, 8 december Gemeentehuis Assen 11 en 25 november, 9 december Gemeentehuis Amersfoort Inschrijven

In november start de cursus Burgerparticipatie in de leefomgeving. Deze cursus is ontwikkeld door IVN Nederland in afstemming met het Congres- en Studiecentrum VNG.
Doelstelling van de cursus is de deelnemers inzicht te geven in:
* de meerwaarde die burgerparticipatie kan hebben;
* de randvoorwaarden en valkuilen van burgerparticipatie;
* manieren waarop gemeenten de dialoog met burgers en lokale groepen over de inrichting van de leefomgeving op gang kunnen brengen en houden.

De voorbeelden die gebruikt worden, hebben betrekking op de inrichting van de groene ruimte in wijken, steden en het landelijk gebied.

Uitgangspunten zijn (1) de verantwoordelijkheid die lokale en provinciale overheden hebben voor het inrichten van de groene ruimte in het landelijke gebied en/of in steden en dorpen en (2) het groeiende belang dat daarbij wordt gehecht aan een participatieve (interactieve) werkwijze.
Belangrijke argumenten voor een aanpak waarbij burgers worden betrokken zijn:

* het ontwikkelen van maatschappelijk draagvlak voor het beleid;
* het vergroten van de betrokkenheid van mensen bij hun leefomgeving;

* het inzetten van kennis van burgers en actoren;
* de wens en het recht van de mondige burger om betrokken te worden.

Tijdens de cursus worden deze argumenten nader onderbouwd en besproken. Daarbij wordt ook ingegaan op het niveau waarop burgers kunnen participeren, en dus de mate van invloed die ze krijgen, gebaseerd op de participatieladder. Deze loopt van het ter inzage leggen van de plannen tot complete zelfsturing. Bijzondere aandacht is er voor de randvoorwaarden en valkuilen die samengaan met een participatieve aanpak. Want wil de participatie succesvol zijn, dan moeten de burgers ingaan op de uitnodiging om te participeren. Voor burgers is het belangrijk om te weten waarvoor ze kiezen en wat hun invloed kan zijn. Dit om teleurstellingen te voorkomen. Een goede communicatie is daarbij van groot belang en het proces moet concreet vorm krijgen in afspraken en werkvormen.

Het recht op burgerinitiatieven, zoals dat in steeds meer gemeenten wordt ingevoerd, zal de tendens dat burgers onuitgenodigd participeren alleen maar versterken. Burgers, vaak georganiseerd in lokale (IVN-)groepen, hebben in de afgelopen jaren het initiatief genomen om hun ideeën ten aanzien van natuur en landschap te verwezenlijken. Hoewel een aantal initiatieven succesvol was, bleek het lastig om te komen tot een goede afstemming tussen de interne en externe organisatie van een lokale groep en de politieke omgeving waarin moet worden geopereerd.

In de cursus krijgt u handreikingen om:

* de keuze voor een bepaalde vorm van participatie te maken;
* participatie door burgers te organiseren;
* met verschillende belangengroepen en hun inbreng om te gaan.

Ervaringen uit de praktijk, ook die van de cursisten, spelen daarbij een belangrijke rol.
Om de invulling van de cursus optimaal aan te passen aan uw leervragen, ontvangt u na aanmelding een korte vragenlijst.

Cursusopbouw:

Bijeenkomst 1 (ochtend en middag)

Programmaonderdelen:

* Kennismaken

* Participatie: legitimatie, niveaus en meerwaarde
* Het analyseren van een probleemsituatie en de kansen voor participatie

* Valkuilen en randvoorwaarden van burgerparticipatie

Bijeenkomst 2 (middag)

Programmaonderdelen:

* Uitwerken van een methode waarmee op een laagdrempelige wijze burgers kunnen worden uitgenodigd om te participeren als alternatief voor een reguliere inspraakavond
* Presentatie praktijkvoorbeeld/uitwerken casus

Bijeenkomst 3 (middag)

Programmaonderdelen:

* Uitwerken van een methode om te reageren op initiatieven vanuit burgers zelf onder de noemer Natuur in eigen hand (zelfsturing of coproductie)

* Presentatie van een praktijkvoorbeeld/uitwerken casus

Doel
Doelstelling van de cursus is de deelnemers inzicht te geven in:
* De meerwaarde die burgerparticipatie kan hebben
* De randvoorwaarden en valkuilen van burgerparticipatie
* Manieren waarop gemeenten de dialoog met burgers en lokale groepen over de inrichting van de leefomgeving op gang kunnen brengen en houden

Docent
Als docente zal optreden mevrouw ir. B. Kuypers, programmaleider bij IVN Nederland. Het IVN zet zich in voor een duurzame samenleving door mensen te betrekken bij natuur, milieu en landschap. Het IVN heeft 180 afdelingen met ruim 16.000 actieve leden. Daarnaast werken bij het IVN 120 beroepskrachten vanuit provinciale consulentschappen en een landelijk bureau.

Datum en locatie

1ste bijeenkomst 2de
bijeenkomst 3de
bijeenkomst Locatie en plaats
3 november 17 november 1 december Aristo Eindhoven
4 november 18 november 2 december Gemeentehuis Gouda 10 november 24 november 8 december Gemeentehuis Assen 11 november 25 november 9 december Gemeentehuis Amersfoort

De cursus start de eerste dag om 9.30 uur stipt en eindigt om 16.30 uur. De twee andere dagen beginnen om 12.30 uur en eindigen om 16.30 uur.

Doelgroep
Hoofden van bureaus/diensten ruimtelijke ordening en groen en beleidsmedewerkers van deze afdelingen die zijn belast met de inrichting van de groene ruimte binnen gemeenten, provincies, waterschappen en samenwerkingsverbanden, maar geen of weinig ervaring hebben met burgerparticipatie.

Lesmateriaal
Cursisten ontvangen op de eerste cursusdag een syllabus met achtergrondinformatie. Tevens wordt tijdens de cursus aanvullende informatie uitgedeeld.

Kosten
De deelnamekosten bedragen 500,00 exclusief 19% BTW. Hierbij zijn inbegrepen: een syllabus, lunches en consumpties.

Inschrijving
Indien u zich voor deze cursus wilt inschrijven kunt u dit doen bovenaan deze pagina. Inschrijving verloopt op volgorde van binnenkomst. Er kunnen maximaal 20 personen aan elke cursus deelnemen. Uw inschrijving is bindend.
U ontvangt uiterlijk een week voor de cursus een bevestiging en routebeschrijving. Registratie in verband met WBP aangemeld bij het CPB 24-7-2002, meldingsnummer m-1026707.

Annulering
Annulering van de inschrijving kan alleen schriftelijk (brief, fax of e-mail) tot uiterlijk vijftien dagen voor de eerste cursusdag. Bij verhindering mag uw plaats worden ingenomen door een vervanger. U wordt verzocht eventuele vervanging door te geven aan het Congres- en Studiecentrum VNG.
Indien annulering of verhindering niet vijftien dagen voor de eerste cursusdag wordt doorgegeven, bent u het volledige inschrijfbedrag verschuldigd.
Voor inhoudelijke informatie:
IVN
Brigit Kuypers
Postbus 20123
1000 HC Amsterdam
020 6228115
e-mail: b.m.a.kuypers@ivn.nl
Voor organisatorische informatie:
Congres- en Studiecentrum VNG
Conny van Niekerk
Postbus 30435
2500 GK DEN HAAG
Tel. 070- 3738458
Fax: 070- 3738743
E-mail: cs@vng.nl

Deze cursus is mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit.