Nieuws
3 nov 2004 - VVD pleit voor sponsorship
immigranten
''Beperk toegang tot sociale instituties''
,,Het dichtbevolkte Nederland heeft een doordacht migratiebeleid nodig.
Dat kan alleen met het vizier op de toekomst en oog voor nieuwe
ontwikkelingen. We moeten daden stellen op basis van feiten.'' Dit stelt
asielbeleidwoordvoerder Arno Visser tijdens de begroting V&I.
De VVD-Tweede-Kamerfractie wil graag van de minister weten of zij bereid
is om sponsorship in te voeren. Dit behelst: ingezetenen en bedrijven
staan borg voor de immigrant. Deze periode wordt gekoppeld aan de periode
van de voorlopige verblijfsvergunning. Visser beroept zich op ervaringen
in immigratielanden zoals Australië, Canada en de Verenigde Staten. ,,In
deze landen krijgen immigranten in het begin alleen toegang tot de
arbeidsmarkt. In Nederland krijgen immigranten toegang tot de
arbeidsmarkt en sociale instituties.''
Tevens spreekt Visser tijdens de begroting zijn zorg uit over de
emigratie van Nederlanders. ,,Als je de trend van de afgelopen jaren
ziet, krijg je het angstige vermoeden dat heel Nederland dezelfde trekken
gaat vertonen als in het afgelopen decennium in de vier grote steden.
Goede verdienende, hoogopgeleide jonge mensen vertrokken uit de stad op
zoek naar meer kwaliteit van leven. Daarvoor in de plaats kwamen
allochtonen, lager opgeleide, minder verdienende stedelingen terug. Wat
in steden gebeurde, vindt nu ook op landelijk niveau plaats. Ik wil het
kabinet vragen om de feiten en vooral de consequenties van emigratie te
bestuderen.''
Hieronder treft u de inbreng van Arno Visser. Gesproken woord geldt.
INBRENG BEGROTING
V&I 2005 Arno Visser
3 november 2004
1 - Regeren is ....
Iedereen in het bezit van een rijbewijs weet, dat je een auto niet kunt
met een blik in de achteruitkijkspiegel. Die strepen die verdwijnen op de
weg achter je, zeggen niet of je op koers bent.
Toch is het migratiebeleid van de afgelopen 10-20 jaar daar mee te
vergelijken: het land besturen met een blik in de achteruitkijkspiegel.
Zo kon het 10 jaar duren voordat het deelnemen aan inburgeringcursussen
geen vrijblijvende voorwaarde was. Zo kon het 10 jaar duren voordat
voorwaarden aan huwelijksmigranten werden gesteld.
Het dichtbevolkte Nederland heeft een doordacht migratiebeleid nodig. Dat
kan alleen met het vizier op de toekomst en oog voor nieuwe
ontwikkelingen. We moeten niet verzandden in semantische discussies, of
elkaar uithoren over toonhoogte of woordkeus. We moeten daden stellen op
basis van feiten.
De VVD zou graag zien dat het migratie beleid steviger wordt verankerd in
het regeringsbeleid en daarvan een herkenbaar apart onderdeel wordt. Ik
denk aan een speciale Nota die twee, of vierjaarlijks uitkomst en
beschrijft wat de effecten zijn van migratie op de economie, het
onderwijs, de arbeidsmarkt, de woningmarkt etc. En vervolgd wordt door
maatregelen die daar een afdoend antwoord op geven.
Alle departementen dienen betrokken te zijn bij het formuleren van dit
beleid. Want alle departementen hebben er mee te maken: de
volkshuisvesters, de wegenbouwers, de onderwijzers, ga zo maar door.
2 - Immigratie: Greencard-stelsel?
Wie over immigratiebeleid spreekt, neemt al snel de term 'greencard' in
de mond. Dat deed begin dit jaar de fractievoorzitter van de PvdA -
Wouter Bos. Onlangs leek Minister Brinkhorst zich daarbij te voegen. Maar
uit de antwoorden op schriftelijke vragen van de VVD bleek dat minister
Brinkhorst het toch wat anders had bedoeld dan in de media terecht was
gekomen. Hij had nooit 'greencards' voorgesteld. Hij wilde leren van de
praktijk andere landen. Dat is verstandig.
De populariteit van greencards is merkwaardig. Greencard was ooit een
koosnaam van migranten voor een door hen begeerd product. Nu is het een
koosnaam van politici die een streng en effectief migratiebeleid willen.
Is dat wel terecht? Want de bekendheid met de term greencard heeft niet
zo veel te maken met het immigratiebeleid, als wel met de door velen
gekoesterde wens zich te vestigen in de VS en daar carrière te maken:
'the american dream'.
Ik ben het met de minister van EZ eens, dat we naar immigratielanden
kunnen kijken om inspiratie en ideeën op te doen. Australië, Canada en de
VS streven bewust naar een groeiende (beroeps)bevolking. Maar die landen
kunnen zich dat gezien hun geografie ook veroorloven. Nederland is het
dichtstbevolkte (en snelst groeiende) land van Europa en kan zich dat om
geografische redenen alleen al niet veroorloven. Een aanbodgericht
immigratiebeleid met greencards is niet mogelijk.
Opvallend is dat Canada, Australië en de VS een zeer gericht beleid
voeren en trachtten de migratie te koppelen aan interne ontwikkelingen,
bijvoorbeeld de arbeidsmarkt. Laten we niet vergeten dat de toegang tot
de geografisch grenzen hier tegelijk toegang tot de sociale instituties
betekent. Daar waarschuwde de WRR voor. In immigratielanden krijg je
alleen toegang tot het land en de arbeidsmarkt.
Wat kunnen we dan leren van de 3 klassieke immigratielanden? Zeer onlangs
is de inkomenseis van 120% WML en de leeftijdseis van 21 jaar, teneinde
de immigratie te beperken en immigranten zelfstandiger te laten zijn.
Daarnaast werken we aan het invoeren van de eerste inburgering- en
taaltoetsen in het land van herkomst.
Dat zijn stappen in de goede richting. De vraag is of die voldoende
zullen zijn. Ik geloof niet dat dit het geval is. De Minister opperde
huisvestingseisen te stellen. Het CDA wil een leeftijdseis van 23 jaar.
GroenLinks pleit ervoor het Openbaar Ministerie gedwongen huwelijken te
laten opsporen. De PvdA wil geen inkomenseis maar wel een puntenstelsel.
Indien we verder willen gaan, dan zijn er de volgende mogelijkheden twee
mogelijkheden:
(1) het beperken van het recht op sociale voorzieningen gedurende een
eerste periode;
(2) de invoering van quota (VS) of een puntenstelsel (Canada, Australië).
Maar er is wel een bepaalde logische volgorde.
Het beperken van de toegang tot sociale voorzieningen moet volgens de VVD
de eerstvolgende stap zijn in het immigratiebeleid. Dat is ook nodig
vanwege het VVP in de EU!
De VVD wil daarom invoering van een wettelijk bindend 'sponsorship' zoals
in de VS, Canada en Australië al gebeurt. Hierbij moeten ingezetenen of
bedrijven een bepaalde periode borg staan voor de immigrant. Bij het
aanvragen van de MVV kan dan gelijk het formulier worden overhandigd. De
periode van sponsorship wordt dan gekoppeld aan de periode van de
voorlopige verblijfsvergunning.
Ik verzoek de regering naar haar oordeel en naar bereidheid tot de
invoering van dit systeem. Naar mening van de VVD is het makkelijk in te
passen in de bestaande systematiek. Het vergt geen reorganisatie van de
Vreemdelingenwet, of de Wet Arbeid Vreemdelingen; het past binnen de
bestaande wettelijke systematiek.
De vraag blijft of op lange termijn de vraag naar migratie en de
feitelijke migratie in balans zijn. De VVD wil daarom nu al nadenken over
mogelijke volgende stappen. Een volgende stap daarna kan zijn werken met
quota, dan wel werken met een puntenstelsel - of een combinatie daarvan.
Zo'n stelsel is flexibel en kan een instrument zijn om de migratie te
sturen. Je kunt personen met een bepaalde opleidingsniveau meer punten
toekennen wanneer dat nuttig is. Je kunt de aantallen makkelijk
aanpassen. Je kunt eventueel leeftijd meewegen en de
vergrijzingproblematiek mee laten spelen.
De vraag is natuurlijk hoe dit zich verhoudt tot Europese Wet en
regelgeving. Mijn fractie wil graag een reactie daarop. Kan de regering
daarin nader inzicht geven? Wil de regering ons begin volgend jaar
hierover nader informeren? Daarbij antwoord geven op de vraag, of
dergelijke instrumenten uit te werken zijn binnen de Vreemdelingenwet en
de Wet Arbeid Vreemdelingen?
3 - Emigratie: een nieuw probleem
Zeer onlangs haalde het centraal Bureau voor de Statistiek de kranten met
het feit voor het eerst sinds de jaren vijftig een emigratiesaldo. Steeds
meer geboren Nederlanders verlaten hun vaderland om hun geluk elders te
beproeven. De afgelopen 10 jaar vertrokken per saldo 100.000
Nederlanders!
Dan gaat het niet alleen om pensioneerden op zoek naar het
Zwitserlevengevoel in een warmer en zonniger streek. Steeds meer jonge
mensen verlaten Nederland. Slechts 1 op de 10 emigranten is gestopt met
werken. Mensen gaan naar België en Duitsland (lagere huizenprijzen), naar
Frankrijk en Spanje (zonnige oude dag) of nog verder: net als in de jaren
vijftig wordt Australië weer populair.
De werkelijke groep is nog groter dan het CBS kan zien, omdat vele
gepensioneerden zich niet uit het GBA uitschrijven wanneer ze een klein
appartement in Nederland aanhouden.
Wie de trend in die demografische ontwikkelingen beziet, krijgt het
angstige vermoeden dat zich voor Nederland als geheel hetzelfde fenomeen
herhaalt als het afgelopen decennium in de grote 4 steden. Goed
verdienende, hoogopgeleiden vertrekken jonge mensen op zoek naar meer
kwaliteit van leven. In korte tijd vertrokken meer dan 130.000 mensen met
die kenmerken uit steden. Daarvoor in de plaats kwamen 150.000 allochtone
lager opgeleide, minder verdienende stedelingen terug. De grote steden
hebben een enorme wisseling van samenstelling ondergaan. Dat is de reden
dat de gemeente Rotterdam voorstelt inkomenseisen te stellen aan
vestiging.
Wie nu de landelijke cijfers beziet, ziet anders dan een opvallende
overeenkomst. Als dat zo door gaat, dan wordt de combinatie van de
immigratie en de emigratie het zelfde zichzelf versterkend proces als in
die steden. Uit Nederland vertrok een saldo van 100.000 Nederlanders. In
dezelfde periode vestigden zich hier meer dan 270.000 gezinsvormers en
herenigers.
Daarom wil de VV het kabinet vragen om de feiten en vooral de
consequenties van emigratie beter te bestuderen. Wat ik wil is de pendant
van het CPB-rapport "Immigration and the Dutch economy, zeg maar een
nieuw rapport: "Emigration and the Dutch economy." Wie zijn die
emigranten? En wat betekent het voor onze economie, welvaartstaat, etc.?
Waarom vertrekken ze en hoe kunnen we voorkomen dat ze vertrekken? Via
het woningbeleid omdat mensen grotere huizen met meer tuin willen dan nu
worden gebouwd? Via het fiscaal beleid omdat belastingen en premies te
hoog zijn? Via het veiligheidsbeleid, omdat mensen te vaak beroofd of
overvallen zijn? Dit zijn vragen die we onder ogen moeten zien.
Dit zijn vragen waarop politici een antwoord moeten formuleren.
3 november 2004
VVD