Belegger grote winnaar op markt voor online beleggen

Resultaten Nationaal Onderzoek Online Beleggen 2004

AMSTERDAM, 20041104 -- Alex en Binck hebben de laatste jaren voor veel tumult gezorgd op de markt voor particuliere beleggers. Vele particulieren zijn de afgelopen jaren overgestapt naar deze internetbrokers en het terugwinnen van deze beleggers is een zeer lastige zaak: daarvoor is het verschil in dienstverlening en prijs te groot. Dat blijkt uit het Nationaal Onderzoek Online Beleggen dat Belegger.NL voor het vijfde jaar in opeenvolging uitvoerde. De particuliere belegger is en blijft de grote winnaar op de markt voor online beleggen.


Nationaal Onderzoek Online Beleggen 2004

In het Nationaal Onderzoek Online Beleggen staat de dienstverlening richting de Nederlandse zelfstandige online belegger centraal.
Het doel van het onderzoek is uitspraken te kunnen doen over de verschillen in dienstverlening van internetbrokers en trends te kunnen analyseren in de loop der jaren.

De aan het onderzoek ten grondslag liggende methodiek is geïnspireerd door het Landscape Model, ontwikkeld door de Vrije Universiteit Amsterdam. Sinds 1999 heeft Belegger.NL het onderzoek voor de sector 'online beleggen' continu doorontwikkeld aan de hand van aanvullend onderzoek. In totaal meten de researchers van Belegger.NL de websites op 287 variabelen, verdeeld over 8 dimensies, waaronder de gebruiksvriendelijkheid van de website, de geboden handelsmogelijkheden en de gehanteerde tarieven. Belegger.NL werkt in het onderzoek samen met Jungle Rating, een adviesbureau dat bedrijven helpt met het verhogen van het effect van hun directe kanalen zoals internet, telefoon en e-mail.

Grootste verbeteringen in online portefeuillebeheer

De kwaliteit van de dienstverlening is in 2004 verbeterd en het gemiddelde prijsniveau is verder verlaagd. "De dienstverlening van de online brokers is ook harder gegroeid, dan in 2003", aldus Matthijs Kanis, directeur Belegger.NL. De voornaamste reden hiervoor is de positievere toekomstverwachtingen van de markt voor online beleggen.
"De grootste verbeteringen zijn waarneembaar op de dimensie 'portefeuillebeheer', met beter inzicht in het behaalde rendement en de samenstelling van de portefeuille", aldus Kanis.

Anno 2004 is de markt voor online beleggen duidelijk in drieën te verdelen: Alex en Binck bieden de beste dienstverlening, ABN AMRO, Rabobank en SNS Bank vormen de subtop, ING Bank, Postbank en Robeco Direct achtervolgen.

Alex en Binck blijven grootbanken verslaan

Alex en Binck houden zich puur bezig met internetbrokerage en kennen platte organisaties. Dit resulteert in een grote slagvaardigheid waarmee deze internetbrokers de rest kunnen blijven aftroeven.
Het verschil met de banken is vooral gemaakt in de slechtere jaren voor de markt: 2001 en 2002. Bij de banken heerste er (enige) twijfel over de aantrekkelijkheid van online brokerage: zij investeerden in tegenstelling tot Alex en Binck niet blind in deze markt. Wat resulteert is een grote voorsprong voor de gespecialiseerde brokers, die zij ook afgelopen jaar verder hebben uitgebouwd.

Alex lanceerde dit jaar uitgebreide rendementsberekeningen met grafische componenten en het zogenaamde 'risicogetal': een cijfer dat de risicograad van de portefeuille weergeeft. Binck verbeterde niet alleen de gebruiksvriendelijkheid van de website, maar introduceerde ook als eerste partij ter wereld gratis 'streaming koersinformatie': voorheen een privilege voor professionele beleggers.

Het onderlinge verschil tussen Alex, anderhalf jaar eerder op de markt, en Binck werd in 2003 kleiner. Dit jaar weer groter. Alex lanceerde dit jaar producten die in 2003 reeds in ontwikkeling waren. Alex behaalt de beste prestaties op de dimensies advies & ondersteuning, portefeuillebeheer, handelsmogelijkheden en de orderapplicatie. Binck scoort het beste op de dimensie kosten. Op de dimensies gebruiksvriendelijkheid, service en beleggingsinformatie liggen de internetbrokers dichterbij elkaar dan 'Bush & Kerry'.

ABN AMRO, Rabobank en SNS Bank vormen de subtop

SNS Bank speelt al jarenlang een toonaangevende rol op het gebied van internet. Daarnaast staat deze bank bekend om haar gunstige kwaliteits-prijsverhouding.
De andere banken en dan met name ABN AMRO zijn echter twee jaar geleden begonnen met een inhaalslag en hebben dankzij relatief grotere investeringen in hun product het gat met de Brabantse bank zo goed als gedicht.

Toch kan de markt een aantal dingen van SNS Bank leren. Zo zijn de gebruiksvriendelijkeheid van de website en uitgebreide functionaliteiten zoals gratis E-mail en SMS-alerts zeer goed te noemen.
SNS Bank verbeterde het afgelopen jaar onder meer de berekening van rendementen en de bestedingsruimte alsmede de koersinformatie in de vorm van inzage in het zogenaamde 'orderboek' .

ABN AMRO lanceerde het afgelopen jaar de mogelijkheid tot het schrijven van orders en ook het opvragen van rendementen is sinds dit jaar mogelijk bij deze grootbank. Medio oktober introduceerde zij als eerste van Nederland de mogelijkheid om te handelen in Amerikaanse opties. Deze laatste innovatie is overigens niet meegenomen in het onderzoek: de peildatum is 1 september.

Rabobank verbeterde met name de informatie rondom beleggingsfondsen. Tevens biedt zij sinds kort de mogelijkheid te beleggen in fondsen van andere financiële instellingen. Dit zogenaamde ' open finance model' wordt nu door alle banken gehanteerd.
ING Bank (met ING Fundix) en SNS Bank (met FundCoach) hebben hiervoor zelfs aparte merknamen. De zogenaamde 'beleggingssupermarkten' lijken steeds succesvoller te worden.

Met het huidige niveau van dienstverlening kan de subtop zich redelijk weren tegen het geweld van de pure internetbrokers. De meest interessante klanten zijn al vertrokken. Voor de minder actieve en kleinere klanten is een overstap minder lucratief. Als het verschil echter groter wordt, zal ook een nieuwe groep beleggers een overstap maken. Aangezien te verwachten is dat Alex en Binck hun dienstverlening blijven verbeteren, kunnen de spelers uit de subtop zich dan ook niet permitteren om zich niet verder te ontwikkelen.

Robeco, ING en Postbank achtervolgen

In tegenstelling tot de subtop geldt voor Robeco, ING Bank en Postbank wel dat de dienstverlening met de pure internetbrokers te groot is, met klantenverlies tot gevolg. Voor deze aanbieders is een forse verbetering van de dienstverlening nodig om haar cliënten te behouden.

ING Bank heeft het in het afgelopen jaar redelijk goed gedaan. Zij verbeterde haar dienstverlening in het bijzonder op de dimensie portefeuillebeheer en biedt nu bijvoorbeeld een koppeling tussen de klantenportefeuille en het beleggingsprofiel alsmede grafisch inzicht per sector en regio. Indien de ING Bank deze ingeslagen weg doorzet op een iets hoger tempo, dan zou zij volgens de onderzoekers van Belegger.NL aansluiting kunnen vinden met de subtop.

Robeco blijft een vreemde eend in de bijt. Eigenlijk is dit, als beleggingsfondsen-specialist, geen internetbroker te noemen. Toch neemt Belegger.NL deze fondsbeheerder mee, omdat zij wel online handel in aandelen mogelijk maakt. Robeco lijkt al een keuze te hebben gemaakt: het aanbieden van individuele aandelen heeft geen prioriteit.

Postbank heeft een snel en degelijk systeem. Tevens is de website gebruiksvriendelijk te noemen. Zij heeft de laatste twee jaren in tegenstelling tot de (sub)top echter nauwelijks functionaliteiten toegevoegd. En dat is op zijn minst opvallend te noemen gezien de veel actievere rol die deze bank voorheen speelde. Om wederom aansluiting met de subtop te vinden zijn forse investeringen in de dienstverlening en het verlagen van de tarieven noodzakelijk. Postbank heeft in ieder geval aangekondigd de dispositieruimte en mutaties beter inzichtelijk te maken via internet.

Nieuwe concurrenten houden Alex en Binck scherp

Het afgelopen jaar zijn er een tweetal partijen de Nederlandse markt toegetreden, te weten Interactive Brokers en Onlinetrader.nl. Beide spelers richten zich op zeer actieve beleggers. Voor deze doelgroep zijn de nieuwe spelers dan ook interessant: vooral het prijsniveau van futures ligt fors lager.

Voor de Nederlandse doorsnee-belegger ligt de opening van een effectenrekening minder voor de hand: zo biedt Interactive Brokers geen Nederlandstalige website en biedt Onlinetrader op dit moment alleen de mogelijkheid te handelen in futures. Het komend jaar zullen de nieuwe partijen zich echter verder ontwikkelen, waarmee ze interessanter worden voor een groter publiek. Dit leidt ertoe dat niet alleen de banken, maar ook Alex en Binck verplicht moeten blijven investeren in hun dienstverlening en wellicht hun prijzen verder zullen moeten verlagen. Hiermee blijft de grote winnaar op de markt voor online beleggen de particuliere belegger.

Achtergrond

Dit jaar heeft Belegger.NL er voor gekozen om niet zoals voorheen een top acht te publiceren, maar de partijen op te splitsen in drieën. De verschillen tussen met name de aanbieders uit de subtop zijn momenteel te klein om te kunnen stellen dat in alle situaties de nummer 3 beter presteert dan de nummer 4.
Alle dienstverleners hebben hun kracht. Zo hanteert ABN AMRO relatief lage tarieven voor kleine beleggers, scoort SNS Bank goed op beleggingsinformatie en vult Rabobank de dimensie portefeuillebeheer goed in.
Het opdelen van de markt in drie duidelijke groepen geeft dit jaar een beter beeld van de werkelijkheid dan een 'top acht'.

De dimensies

De experts van Belegger.NL waarderen de dienstverlening van de online brokers op de volgende variabelen:

Beleggingsinformatie
De actualiteit, volledigheid en diepgang van koersinformatie, nieuws en research evenals de integratie van deze informatie binnen de internetsite.

Advies & ondersteuning
De mate waarin de aanbieder de consument ondersteunt met koop- en verkoopadviezen, interactieve modules en educatie evenals de integratie van deze informatie binnen de internetsite.

Handelsmogelijkheden
Het aantal effectensoorten op binnen- en buitenlandse beurzen waarin men kan beleggen evenals de invulling hiervan.

Tarieven
De kosten voor het opgeven van binnen- en buitenlandse aandelenorders, optieorders en het bewaarloon gemeten vanuit verschillende klantperspectieven.

Orderapplicatie
De ondersteuning van de consument tijdens het opgeven van een order evenals de verwerking en de terugkoppeling van transacties.

Portefeuillebeheer
De volledigheid en helderheid van het inzicht in de prestaties en verdeling van de portefeuille.

Service
De informatievoorziening richting klant, de responsiviteit op vragen evenals de communicatie en informatie-uitwisseling tussen broker en consument.

Gebruiksvriendelijkheid
De toegankelijkheid en zintuiglijkheid van de website. Onder meer leesbaarheid, snelheid, navigatie en vindbaarheid van informatie spelen bij deze dimensie een rol.