Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Toespraak van Sjef Diris namens de minister van Verkeer en Waterstaat, Karla Peijs, bij de officiële ingebruikname van Phileas, in Eindhoven op 30 oktober 2004 om 11.00 uur

(Alleen de uitgesproken tekst geldt)

Dames en heren,

Waarom Miles Davis, zult u zich afvragen. Het antwoord is simpelweg: `Omdat ik daar enorm van geniet.' Dit soort muziek brengt je tot rust en geeft tegelijkertijd heel veel energie. Zijn muziek klinkt heel losjes, maar reken maar dat Miles Davis over elke noot nadacht. Het is dus niet alleen mooie muziek, maar ook nog razendknap gemaakt.

Toch is dat niet het eerste verband dat ik zie met de Phileas. De link ligt voor mij vooral in het innovatieve karakter van beide zaken. Miles Davis was een vernieuwer pur sang. Iemand die de gebaande paden durfde te verlaten en zo iets heel nieuws creëerde. Dat herken ik ook in de Phileas.

Wie de geschiedenis van het Phileas-project overziet, kan alleen maar bewondering hebben voor dit nieuwe vervoermiddel. Het is een project van vallen en opstaan, van tegenslagen en meevallers, van pionieren en wielen opnieuw uitvinden. Eigenlijk heel vergelijkbaar met de manier waarop een jazzmuzikant muziek maakt: binnen strakke akkoordenschema's, maar wel met ruimte voor improvisatie.

Het begon allemaal een jaar of tien geleden, met een Eindhovense wensnota met op de voorkant een bus die verdacht veel op de huidige Phileas leek. Daarna volgden onder meer:


· een visionair plan van een bedrijvenconsortium,


· een bosje Europese aanbestedingstrajecten


· een heuse publiek-private samenwerking avant la lettre,


· een staaltje projectmanagement voor gevorderden


· en nog een handjevol andere grote prestaties.

Het resultaat van dit alles mag er zijn. Zo stipt als Phileas Fogg in 80 dagen rond de wereld reisde, is de oorspronkelijke opleveringsdatum weliswaar niet gehaald. Maar dat is niet verwonderlijk. Zo gaat dat met innovatieve projecten. Vergeleken met andere grote projecten mogen we allang blij zijn dat dit paradepaardje binnen het oorspronkelijke budget is gebleven. Dat is - gelooft u mij maar - een prestatie op zich waar ik als minister heel tevreden over ben.

Dat de Phileas zo innovatief is, is eigenlijk logisch. We zijn hier immers in Eindhoven. Voor jazz moet je in Brabant dan misschien in Duketown zijn, voor technologische hoogstandjes ga je nog wat verder naar het zuiden. Dat is nu dus ook direct zichtbaar in het Eindhovense openbaarvervoersysteem De Phileas is zuinig, heeft een hypermodern reisinformatiesysteem en een gelijkvloerse instap, zodat alle reizigers gemakkelijk de bus in en uit kunnen. Bij een innovatief systeem als de Phileas hoort natuurlijk ook een modern betaalsysteem. Ik heb daarom aan het SRE een bijdrage in de kosten van de invoering de OV-Chipkaart toegezegd. Als de testfase in Rotterdam goed verloopt, zal de OV-Chipkaart zo snel mogelijk op de Phileas worden ingevoerd.

Phileas bewijst dat decentrale overheden samen met het bedrijfsleven voor belangrijke vernieuwingen in het openbaar vervoer kunnen zorgen. In Den Haag vinden we dat het inderdaad de taak van decentrale overheden is om voor die vernieuwingen te zorgen. Ik weet ook dat dat gemakkelijker gezegd is dan gedaan, en daarom feliciteer ik het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven, de initiatiefnemer van Phileas, van harte met het feit dat het allemaal gelukt is.

Wat ik ook heel belangrijk vind, is dat Phileas een belangrijke bijdrage levert aan een beter imago van het openbaar vervoer. Ik begrijp dat het aantal OV-reizigers nu al hoger is dan voorheen, toen er nog een gewone bus op dezelfde lijn reed. Dat bewijst dat je reizigers kunt verleiden en aan je kunt binden. En dat is nodig om meer mensen het openbaar vervoer in te krijgen.

De individuele reiziger herkent dus het directe voordeel van Phileas, maar ook de regio als geheel profiteert van dit project. Het verbetert de bereikbaarheid van de `brainport' van Nederland, zoals we Eindhoven en omgeving in de nota's Ruimte en Mobiliteit noemen. Daarmee is de Phileas indirect goed voor de economie en misschien straks ook wel direct. Er is namelijk belangstelling voor dit nieuwe vervoersconcept, zelfs tot ver voorbij onze landsgrenzen.

Natuurlijk kan die belangstelling pas worden verzilverd als het lukt om de Phileas met succes volgens de strakke dienstregeling te laten rijden. En de Phileas moet goed worden vermarkt, zoals dat heet. Dat is de verantwoordelijkheid van de exploitant en de bouwers, maar de lokale en regionale overheden kunnen ook hun steentje bijdragen. Mijn departement en dat van Economische Zaken zetten de Phileas graag mee in de etalage. Zo hebben we de Phileas vorige week gebruikt om een aantal Europese topambtenaren te vervoeren die in Amsterdam een congres bezochten. De reacties waren heel positief. De innovatieve kracht van het Nederlandse bedrijfsleven is zo weer eens nadrukkelijk onder de aandacht gebracht van een belangrijke doelgroep.

Dames en heren,

Het komt er nu dus op aan dat de Phileas zich komend jaar in de praktijk bewijst. Ik wens iedereen die daar een rol in gaat spelen enorm veel succes. En als het even niet van een leien dakje gaat en u zich daar misschien verschrikkelijk druk over maakt, draai dan 's avonds nog eens een cd van Miles Davis. Vooral het werk uit zijn cool jazz periode kan ik u echt aanraden.

Dank u wel.