persbericht
5 november 2004
ASN Bank Mediaprijs 2004
NOMINATIES ASN Bank Mediaprijs (Zilveren Zebra) 2004
Juryvoorzitter Aad van den Heuvel heeft vandaag de vijf nominaties bekendgemaakt voor de ASN Bank Mediaprijs (Zilveren Zebra). Op zaterdag 13 november zal de jury van deze mediaprijs de winnaar bekendmaken op een feestelijke bijeenkomst in Felix Meritis in Amsterdam.
De winnaar ontvangt een geldprijs van 10.000 Euro en het bijbehorende beeld, gemaakt door kunstenares Ineke Roelfzema. De overige genomineerden ontvangen ieder een geldprijs van 500 Euro en een bronzen penning
De ASN Bank Mediaprijs bekroont professionele mediaproducties (geschreven, foto, beeld, of AV) die op een inventieve en kritische wijze de multiculturele samenleving in Nederland belichten. De organisatie is in handen van het Landelijk Bureau ter bestrijding van Rassendiscriminatie (LBR) en de ASN Bank.
De nominaties zijn, in willekeurige volgorde:
* Het tv-programma Meisjes van Menna Laura Meijer, uitgezonden door de Ikon.
* Het radioprogramma Wegpesten van vluchtelingen in dorpen, van Peter Siebe, Margot Minjon en Kim Spier, uitgezonden op Radio 1, De Ochtenden, door de EO.
* De serie Trouw-artikelen van redacteur/verslaggever Kustaw Bessems, verschenen in Trouw
* De ouders van klas 2K, van Margalith Kleijwegt, verschenen in Vrij Nederland
* De uitzending van het TV- programma Taxi, met het verhaal van de 11-jarige Walid, uitgezonden door de NCRV.
Hieronder volgt een nadere beschrijving van de vijf nominaties, met een eerste reactie van de genomineerden:
Meisjes
MEISJES is een korte documentaire van de hand van Menna Laura Meijer over drie jongens die praten over wat ze het minst begrijpen en wat hen het meest fascineert : meisjes. Sinds de puberteit denken ze steeds meer aan seks. Het begon heel rustig, maar langzaam aan werd het sterker. Nu is het een normaliteit en kijken ze alleen nog maar naar borsten, billen en mooie vrouwen.
De drie jongens zijn al sinds de eerste klas vrienden. Seks en meisjes zijn een favoriet gespreksonderwerp. Wat hun ideale vrouw is, waarom ze liever geen blanke vriendin hebben. Maar zelfs de beste vrienden hebben geheimen voor elkaar. Zonder dat ze het van elkaar weten zijn Kelvin en Vijay nog maagd. De eerste keer is voor hen nog een romantische fantasie. Liefdevolle seks bij kaarslicht en in een tweepersoonsbed. Nasif lacht om hun romantische gevoelens. Volgens hem zal het nooit zo gaan. Je ligt gewoon in bed, beetje praten, beetje kussen en dan gebeurt het gewoon.
Jury:
Integer en goed gemaakt. Zonder meer verrassend. Geeft inzicht in de gedachtewereld van kinderen op de drempel van hun puberteit.
Geeft verder een beeld van wie ze zijn, hoe ze zijn opgevoed en hoe ze in de maatschappij staan.
Regisseur Menna Laura Meijer: 'Voor mij, als regisseur, was het bij het maken van Meisjes belangrijk om te kijken hoe etniciteit een onderwerp kan zijn in een documentaire zonder dat het een problematisch thema is. De hoofdpersonen hebben een Afrikaanse en Surinaamse achtergrond, maar hun kleur is niet de
aanleiding van de film. In de hele film komen eigenlijk geen blanke
mensen voor. Nu was dit niet bijzonder ingewikkeld om te
bewerkstelligen. In Amsterdam Oost en Zuid-Oost kun je heel lang filmen
zonder veel blanken tegen te komen. Maar het was ook een bewuste keus
in de regie. Het verbeeldt natuurlijk vrij letterlijk de leefwereld van
deze drie jongens, maar ik hoopte ook dat MEISJES kijkers bewust of
onbewust zou laten nadenken over hoe het nu precies zit met de
representatie van allochtone en niet allochtone mensen op de
Nederlandse televisie. De Nederlandse jeugdtelevisie is onbeschaamd
wit. De meest gebruikte politiek correcte oplossing is om er voor te
zorgen dat van de drie gefilmde kinderen er bijvoorbeeld 1 allochtoon
is. Ik denk niet dat die oplossing nog langer afdoende is. Uiteindelijk
gaat het bij jeugdtelevisie er om hoe de leefwereld van alle kinderen
verbeeld kan worden. Het is belangrijk dat kinderen binnen het gehele
aanbod hun eigen verhalen en leefwerelden terug zien.
Een nominatie voor de ASN Bank Mediaprijs (Zilveren Zebra) is voor mij dus heel belangrijk en werkelijk een compliment. Voor kinderen gaat MEISJES over liefde en
seks en daarin hebben ze helemaal gelijk. Voor mij gaat de film ook
over onze samenleving en hoe wij op de televisie onze samenleving
verbeelden.'
Eindredacteur Lioni Schrederhof: 'Ik hoop dat kijkers een beter inzicht krijgen in de belevingswereld van jongens. Dat op het oog stoere jongens, met sommige vragen over het leven worstelen en dat het vaak voor kinderen van die leeftijd een eenzame zoektocht is naar het antwoord. Dat deze stoere jongens lief en open zijn, weten wat hechte vriendschap is en naar elkaar open en onzeker durven zijn over intieme zaken. Meisjes is prachtig vorm gegeven. Dat het tijdloos is en overal ter wereld
gemaakt kan zijn.'
'Deze Mediaprijs is een pracht initiatief. De Zilveren Zebra is een mooie
metafoor'.
Wegpesten van vluchtelingen in dorpen
De Ochtenden van de EO zond op radio 1 een reportage uit over het Wegpesten van vluchtelingen in dorpen. De EO-redactie bestaande uit Peter Siebe, Margot Minjon en Kim Spier, kwam erachter dat in ten minste 52 dorpen in heel Nederland de afgelopen jaren vluchtelingen waren weggepest. Veel van de 562 gevallen zijn nooit in de publiciteit geweest. De redactie baseert zich hierbij op bronnen zoals onder andere huis-aan-huisbladen, regionale kranten en gegevens van woningbouwcorporaties.
Er is nooit systematisch onderzoek gedaan naar dit soort incidenten. De gemeenten geven er bij voorkeur geen ruchtbaarheid aan.
Jury
Diepgravende journalistiek. Onderzoek naar iets onbekends. Vakwerk met degelijke feitenkennis op een rustige, weloverwogen manier gebracht.
Peter Siebe (bureauredacteur research) over de inzending en de ASN Bank Mediaprijs (Zilveren Zebra):
' In bepaalde gemeenten worden vluchtelingen doodgeknuffeld. Blijkt dat er ook een andere kant is. Dit verhaal willen we ook laten horen, moeten we juist niet de ogen voor sluiten. Binnen de journalistiek ben je geroepen om kritisch te zijn.
Met deze mediaprijs kun je laten hoe mensen met diverse achtergronden en van diverse pluimage met elkaar omgaan. Dat er een positieve zijde, maar ook een donkere zijde kan zijn'.
Serie Trouw-artikelen
Redacteur/verslaggever Kustaw Bessems van Trouw produceerde het afgelopen jaar een reeks artikelen over aspecten van de multiculturele samenleving. Onder meer onderwerpen over integratie ( Wij voelen ons van twee kanten aangevallen. Als moslims en als Marokkanen'), eerwraak (' De mannen zijn daders en slachtoffers. In hun cultuur hebben zij geen keus'), importhuwelijk ('Importhuwelijk bron van geweld') en allochtone homo's (' Liever een allochtone vriend, Nederlandse homo's zijn te nichterig') passeren de revue.
Jury
Veelzijdig, degelijk, informatief, waardevol en leesbaar. Waardeert de gevarieerde invalshoeken hoe naar de onderwerpen wordt gekeken. Opmerkelijk dat Bessems overal toegang toe had als een echte insider. Sterk op de huid zittend.
Kustaw Bessems (1977) groeide op in Rotterdam. Van 1995 tot 2000 studeerde hij nieuwe geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. In 2000 publiceerde hij 'Er leven niet veel mensen meer. Wim Kan en de komst van de Japanse keizer' (uitgeverij Contact). Dat jaar kwam hij tevens in dienst als algemeen verslaggever op de nieuwsdienst van dagblad Trouw. Sinds mei 2002 vervult hij bij Trouw de portefeuille integratie.
Over de inzending en de ASN Bank Mediaprijs (Zilveren Zebra)
'Mijn ideaal is door mijn artikelen mensen aan elkaar te tonen. Ik kies in mijn stukken graag het perspectief van mensen dat voor mijn lezers niet al overbekend is. Ik probeer dicht bij die mensen en groepen te komen. In mijn stukken over allochtonen zoek ik vaak jongeren en vrouwen op, omdat onder hen veel 'beweegt'.
Objectiviteit is hierbij een illusie, maar ik doe er wel mijn uiterste best voor. Wat lezers van de inhoud van mijn artikelen vinden, mogen zij helemaal zelf weten. Ik maak wel eens mee dat naar aanleiding van één en hetzelfde stuk de een mij verwijt dat ik stigmatiseer en de ander dat ik problemen met de mantel der liefde bedek. In het begin raakte ik daarvan in de war, nu denk ik in zo'n geval dat ik het misschien juist wel goed heb gedaan' .
Over de ASN Bank Mediaprijs (Zilveren Zebra): 'Berichten over integratie, multiculturele samenleving, allochtonen of hoe je het onderwerp ook wilt noemen, is buitengewoon interessant, maar ook buitengewoon moeilijk. Omdat het onderwerp zo fluïde is, maar ook omdat het zo gevoelig ligt. Het is daarom mooi dat er een prijs bestaat, speciaal voor deze categorie.'
De ouders van klas 2K
Veel kinderen in klas 2K van het Calvijn, een zwarte vmbo-school in Amsterdam-West, hebben moeite met leren. Ze spijbelen, zijn lastig, hebben thuis problemen. Thuis, hoe ziet het er dan uit? VN-redacteur Margalith Kleijwegt ging op bezoek bij de ouders van klas 2K. Opvoeden in onmacht.
Jury
Origineel idee. Buitengewoon verrassend en vernieuwend. Ontroerend. Invalshoek geeft een heldere inkijk. Mooi verwoord met subtiele waarnemingen.
Kleijwegt schrijft al negentien jaar voor Vrij Nederland. Zij heeft voor Vrij Nederland grote reportages geschreven over uiteenlopende onderwerpen. Zoals een kleurenbijlage over de ontgroening van een dispuut bij het studentencorps.
'Ik betrapte ze op antisemitische uitspraken, ze werden een jaar geschorst bij het corps'.
Ze verbleef drie weken in de meest zwaarbewaakte gevangenis van Nederland en beschreef het leven van de gevangenen. Ze maakte ook een reportage over een extreemrechtse Duitse jongen in zijn dorp.
'Ik liep vier boeiende weken mee met Ayaan Hirsi Ali die ik al wat
langer kende, nog van voor ze beroemd was, en onlangs nog volgde ik
minister Verdonk. Ik maakte afgelopen zomer ook een groot interview met Sadik Harchaoui, voormalig officier van justitie en nu directeur van Forum. Hij maakte zich toen al grote zorgen over de radicalisering van jonge moslims. Mijn verhalen gaan altijd over mensen en ik let graag op details.'
Over de genomineerde inzending:'Ik zou het prettig vinden als mensen zich na het lezen van klas 2K realiseren hoe geïsoleerd mensen zijn in Amsterdam-West. En dus ook in Amsterdam-Oost en vergelijkbare wijken in andere grote steden. Ze hebben de weg naar de Nederlandse samenleving nog niet gevonden. Dat is treurig en onrustbarend, zeker als je je realiseert dat er steeds meer kinderen in dit soort ghetto's zullen opgroeien en ze dus geen contact met Nederlanders hebben. Ik vind dat we daar iets aan moeten doen!'
Over de ASN Bank Mediaprijs(Zilveren Zebra):
'Goed dat er een prijs is voor een multicultureel project. Wat mij betreft is dat namelijk voorlopig het belangrijkste thema. Dus het berichten erover moet zo goed mogelijk gebeuren' .
Taxi (uitzending met Walid)
Het TV- programma Taxi van de NCRV toont het verhaal van de 11-jarige Walid die samen met z'n oma dreigt het land uitgezet te worden, terug naar Somalië waar ze hun leven niet zeker zijn. Als Walid uit Zuid-Somalië bij taxichauffeur Joris Linssen in de auto stapt, heeft hij eigenlijk nog nooit zijn verhaal verteld. Hij wil liever niet praten over wat hij in Somalië heeft meegemaakt. Samen met de tranen komt dan toch zijn gruwelijke verhaal. Zijn ouders spoorloos, opa voor zijn ogen vermoord, het huis afgebrand. Maar het mag allemaal niet meer baten; hij mag op dat moment nog 26 dagen in Nederland verblijven.
Jury
Aangrijpend. Simpel en verrassend, dat je in acht minuten zoveel neer kunt zetten. In een nutshell het hele tragische probleem. Geeft vluchtelingen een gezicht.
Joris Linssen over de inzending:
' Het gaat mij om compassie en begrip, en dat je je als kijker afvraagt: wat doe ik hier aan? De rit is prachtig opgebouwd, hij begint heel vooroordelenbevestigend, als een "boefje" instapt in de taxi. Als vervolgens de rauwe werkelijkheid om de hoek komt kijken, en blijkt dat Walid vreselijke dingen heeft gezien en ook nog het land uitgezet dreigt te worden, word ik als chauffeur (maar ook de kijker) overvallen met een gevoel van schaamte en verontwaardiging. Een vergeten en veronachtzaamde groep (de 26000 uitgeprocedeerde asielzoekers) krijgt een gezicht. In de beeldvorming zijn uitgeprocedeerde asielzoekers al snel "illegale profiteurs", maar door deze rit verandert dat beeld. Dit jongetje is de onschuld zelve en duidelijk geen avonturier maar een mens van vlees en bloed. Ik kreeg veel reacties van kijkers die door de rit een heel andere kijk kregen op deze problematiek. De NCRV werd overspoeld door reacties en heeft de verontwaardiging gekanaliseerd door een e-card-actie op te zetten, waaraan meer dan 7000 mensen meededen.Ik heb het er als maker ook niet bij laten zitten en heb nog steeds contact met Walid en zijn oma (te volgen via de website van taxi) en heb samen met Walid een beroep gedaan op de minister van Vreemdelingenzaken (ook nog terug te zien op die site, en uitgezonden in een latere aflevering van TAXI). Taxi laat mensen zien op een voor tv-begrippen unieke authentieke wijze. Omdat ze niet weten dat ze gefilmd worden, geven ze geen sociaal wenselijke antwoorden, maar doen ze de grootste ontboezemingen. Het is net zo gevarieerd als het leven zelf. Door de intimiteit van de kleine wagen, de interesse van de chauffeur en het idee dat je elkaar nooit meer zal zien, vertellen mensen vaak dingen, die ze nog niet aan hun beste vrienden vertellen. Ook voor Walid was het de eerste keer dat hij met een buitenstaander over zijn trauma sprak.'
Over de ASN Bank Mediaprijs (Zilveren Zebra):
' Met de toenemende spanningen tussen bevolkingsgroepen in ons land, is het van het grootste belang dat er in de media een betrokken en genuanceerd geluid te horen is. En dan niet op een betweterige of belerende toon, maar open en oprecht. Deze prijs brengt die vorm van journalistiek onder de aandacht en dat is belangrijk.'
---
Juryleden
De jury bestaat uit Aad van den Heuvel (voorzitter, programmamaker), Nazmiye Oral (columniste Volkskrant), Hans Verploeg (secretaris NVJ), Hanan Nhass (mediaredactie Trouw), Piet den Blanken (fotograaf), Noraly Beyer (NOS journaal) en Tonio van Vugt (hoofdredacteur Zone 5300).
De organisatoren
De ASN Bank zet zich in om de duurzaamheid van de samenleving te bevorderen en laat zich daar in haar economisch handelen door leiden. Daarom stimuleert de ASN Bank activiteiten die betrekking hebben op waarden zoals respect voor mens, dier, natuur en milieu. Vandaar dat zij zich, samen met het LBR, inzet voor de bestrijding van rassendiscriminatie. Meer informatie op www.asnbank.nl
Het LBR (Landelijk Bureau ter bestrijding van Rassendiscriminatie) probeert op diverse manieren een evenwichtige beeldvorming over migranten en de ontwikkeling van de multiculturele samenleving te bevorderen. De mediaprijs is een instrument om mediaproducties die oog hebben voor aspecten van de multiculturele samenleving extra voor het voetlicht te plaatsen; van evident belang voor een samenleving in verandering en beweging.
---
Noot voor de pers (