LOSS
Célio Braga, Iris Eichenberg, Suska Mackert
6 november t/m 31 december 2004
Gastconservator: Marjan Boot (SMCS)
Opening zaterdag 6 november van 17.00 - 19.00 uur en aansluitend speciale avondopenstelling tijdens de Museumnacht tot 02.00 uur.
In 2002 organiseerde het Stedelijk (in samenwerking met SMBA) de tentoonstelling
DISPLAY, waarin sieradenontwerpers de grenzen van hun vak verkenden. Deze
tentoonstelling is een vervolg. Gastconservator Marjan Boot nodigde Célio Braga, Iris
Eichenberg en Suska Mackert uit een presentatie in SMBA te maken.
Voor de tentoonstelling loss maken Braga, Eichenberg en Mackert installaties, films en objecten waarin wordt ingegaan op verlies. Een zwaar thema dat zij lichtvoetig en poëtisch verbeelden. Een gemeenschappelijk kenmerk van het werk van deze kunstenaars is de conceptuele benadering van het fenomeen sieraad en - breder - het met de mens en het lichaam verbonden object zoals talisman, amulet of fetisj. Zij onderzoeken op verschillende manieren de culturele betekenis van het sieraad/object/lichaamsteken, zowel in de persoonlijke levenssfeer als in het publieke domein. In hun installaties en films ontstijgt het sieraad de functie van decoratief object en breekt het uit de bestaande kaders.
Célio Braga (1965, Guimarânia, Brazilïe) richt zich in zijn werk op het menselijk lichaam, de omgang daarmee en op de symboliek van het gefragmenteerde lichaamsdeel. Het verwijst naar religieuze voorstellingen van het lichaam, votiefbeelden en daarmee verbonden universele angsten en verlangens. In loss toon Braga een driedelige installatie, bestaande uit een werk van 4.00 x 4.00m op de vloer, een animatiefilm op video en een foto. De titel luidt Full Blown, wat associaties oproept met iets of iemand in volle bloei maar feitelijk de medische term is voor het moment waarop ziekten met (vaak) een dodelijke afloop als kanker en aids zich manifesteren. De vergankelijkheid van het lichaam en de kwetsbaarheid van het bestaan zijn verbeeld in een poëtisch doodskleed van ontelbare bleke wasbloemen. Het veld bestaat uit even zoveel bloemen als de kunstenaar weegt: 65 kilo. Het zijn er duizenden. Alle nauwgezet en met engelengeduld gesneden en gevormd uit eigenhandig gegoten en opgestijfde wasplaten waardoor de tinten verlopen van doorschijnend tot opaak.
Iris Eichenberg (1965, Göttingen) is bekend om haar zeer persoonlijke, sensuele oeuvre waarbij de kwetsbaarheid van het lichaam een constant thema is. Veel van haar kleine objecten maar ook grotere werkstukken als meubels en installaties hebben een ambigu karakter. Ze zijn magisch en erotisch, aards en persoonlijk. Haar bijdrage aan loss bestaat uit een drieluik en draagt de titel Heimat. Op een meterslange rij houten constructies liggen kleurige wollen dekens gedrapeerd als een weids golvend landschap. Tegenover deze installatie zijn filmbeelden van een wazig heuvelland te zien. Op de muur daartussen hangen tientallen kleine ronde spiegeltjes in een willekeurig patroon. Elk spiegeltje heeft een betekende, ingekraste voorstelling van een mens, een silhouet van alleen hoofd en schouders. Net als in het werk van Braga vormen de semantische kwaliteit van het materiaalgebruik en de geconstrueerde vorm een hechte eenheid waarin de betekenis van het werk zich ontvouwt.
Suska Mackert (1969, München) bespeelt uiteenlopende media en is geïnteresseerd in codes en rituelen waarin het sieraad/object een rol speelt. Deze belangstelling uit zich ook in kleine typologische verzamelingen. Zij hield zich bijvoorbeeld eerder bezig met het ritueel van het onderscheiden, het opspelden van de versierselen als teken van verdienste.
Voor loss maakt zij een meterslange wandinstallatie van een tekst bestaande uit bijna 2000 medaillons van zilver en tombak (roodkoper). De tekst tevens de titel van het werk luidt Ce souvenir sera toujours mon guide. Deze is afkomstig van een medaillon dat katholieke kinderen bij hun eerste communie krijgen. Gelovige rooms-katholieken dragen medaillons ter verering van Maria of een (naam)heilige aan een kettinkje om hun hals. In elke bedevaartskerk zijn dergelijke medaillons te koop en achter de productie ervan moet een miljoenenindustrie staan. In de installatie komt het dubbele van het geloof en de rol die het medaillon daarin speelt fijntjes tot uitdrukking: de tekst is tweemaal leesbaar, eenmaal in ijle schaduwletters overeenkomend met de intieme persoonlijke beleving en eenmaal in massaliteit en drukte.
Bij de tentoonstelling verschijnt SMBA Nieuwsbrief No. 83 met een tekst van Marjan Boot, samensteller van loss.
Tevens verschijnt een speciaal cahier met bijdragen van Melle Hammer, renée c. hoogland en Peter van Kester. Grafisch ontwerp: Coppens en Alberts.
De tentoonstelling is mogelijk gemaakt dankzij een genereuze bijdrage van het Amsterdams Fonds voor de Kunst.
Voor meer informatie, interviews met de kunstenaars en beeldmateriaal kunt u contact op nemen met SMBA, Rozenstraat 59, 1066 CN AMSTERDAM. Telefoon 020 422.0471,
Fax 020 626.1730, e-mail info@smba.nl / http://www.smba.nl
Beeldmateriaal is ook te vinden op http://www.stedelijk.nl/press
133c4c.jpg
Célio Braga, (detail) vloerinstallatie Full Blown, 2004
133c64.jpg
Suska Mackert, (detail) Languesco sole latente, 2004 (papier, bladgoud)
133c7d.jpg
Iris Eichenberg, (detail) installatie Heimat, 2004 (merantihout, dekens)