Ministerie van Economische Zaken


http://www.minez.nl

MINEZ: Europese Octrooirichtlijn doorgevoerd in Nederland

Ministrie van Economische Zaken
Persbericht
9 november 2004

De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel aanvaard dat richtlijn 98/44/EG van de Europese Unie over de rechtsbescherming van biotechnologische uitvindingen in Nederland doorvoert. De richtlijn neemt verschillen in de wetgeving van EU-lidstaten weg die het handelsverkeer kunnen belemmeren. De richtlijn sluit overigens aan bij al langer bestaande octrooiverleningspraktijken. De aanvaarding van het wetsvoorstel is een belangrijk signaal voor zowel Nederlandse bedrijven als bedrijven die overwegen zich in Nederland te vestigen.

Belangrijke elementen in de wet zijn:

Uitvindingen die betrekking hebben op producten die uit biologische materiaal bestaan of dit bevatten zijn octrooieerbaar. Dat geldt ook voor processen waarbij biologisch materiaal een rol speelt, ook wanneer dit materiaal in de natuur reeds zou bestaan. Aan dergelijke uitvindingen wordt wel steeds de gebruikelijke eis gesteld dat ze nieuw moeten zijn, inventief en industrieel toepasbaar. Planten en dierenrassen zijn niet octrooieerbaar. Uitvindingen die betrekking hebben op planten en dieren zijn octrooieerbaar als de uitvinding zich qua uitvoerbaarheid niet beperkt tot een bepaald planten- of dierenras.
Niet octrooieerbaar zijn onder meer:
het menselijk lichaam en de ontdekking van bestanddelen ervan; werkwijzen voor het kloneren van mensen
werkwijzen die menselijke genen overerfbaar wijzigen gebruik van menselijke embryos
werkwijzen die dierlijke genen overerfbaar wijzigen en daaruit voortkomende dieren en die dierlijk lijden met zich mee brengen zonder aanzienlijk medisch nut voor mens of dier
De wet regelt onder andere de eisen voor verkrijging van octrooirecht op biotechnologische uitvindingen. Een vergelijkbaar recht, het kwekersrecht, bestaat al decennia ter bescherming van kweekproducten.

Het verkrijgen van octrooirecht is overigens geen vergunning om de uitvinding te mogen toepassen, alleen een recht om anderen te verbieden de uitvinding commercieel toe te passen. Het octrooirecht regelt ook niet wie de eigenaar is of wordt van de - al dan niet door namaak - concreet vorm gegeven producten of processen.

De richtlijn had al op 30 juli 2000 geïmplementeerd moeten zijn. Een belangrijk discussiepunt was echter de vraag of octrooieerbaarheid van planten en dieren niet in strijd moest worden geacht met de openbare orde en goede zeden.

Dat leidde ertoe dat op 19 oktober 1998 op verzoek van de Tweede Kamer bij het Hof van Justitie van de EG een verzoek werd ingediend ter vernietiging van de richtlijn. Het Hof heeft dat verzoek op 9 oktober 2001 afgewezen. De val van het kabinet Kok II en Balkenende I heeft tot verdere vertraging geleid.

Nu de Eerste Kamer het wetsvoorstel heeft aanvaard is de achterstand die het ministerie van Economische Zaken had opgelopen bij de implementatie van EG-richtlijnen volledig weggewerkt. De Europese Commissie heeft vorig jaar tegen alle landen die nog niet klaar waren met implementatie van de richtlijn, waaronder Nederland, een rechtszaak aangespannen. Frankrijk, België, Luxemburg en Duitsland zijn al veroordeeld. Nederland zal een veroordeling niet meer kunnen ontlopen, maar mogelijk nog wel een boete .

Meer informatie

Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u terecht bij Postbus 51, telefoon 0800 - 6463951, e-mail: ezinfo@postbus51.nl Voor journalisten: Gerard Westerhof, persvoorlichter, telefoon (070)
379 6117

09 nov 04 14:05