Congres-en Studiecentrum VNG

Gemeente neem je vrijheid!

Een congres over de gemeentelijke beleidsruimte


11 november WTC te Rotterdam Inschrijven

Een congres voor gemeenteambtenaren, burgemeesters, wethouders, raadsleden, gemeentesecretarissen en raadsgriffiers

In ons staatsbestel hebben gemeenten een autonome positie naast provincies en Rijk. Door met name Europese en rijksregelgeving wordt de gemeentelijke beleidsvrijheid ingeperkt. VNG en gemeenten zijn voortdurend alert in het bewaken van deze vrijheid. Daarnaast is het soms ook moeilijk om deze vrijheid goed te kennen en te gebruiken. De VNG organiseert daarom donderdag 11 november 2004 het congres Gemeente neem je vrijheid!, een congres over de gemeentelijke beleidsruimte. De sector bestuurlijke en juridische zaken (BJZ) van de VNG presenteert zich aan de leden van de VNG door het organiseren van deze bijeenkomst. Op deze dag wordt u in workshops bijgepraat over de actuele ontwikkelingen die spelen op het terrein van openbare orde en veiligheid, bestuurlijke vernieuwing en juridische zaken.

In interactieve workshops worden deze actuele themas nader bekeken waarbij de nadruk ligt op praktijkervaring. Daarom zullen naast VNG-beleidsmedewerkers en wetenschappers ook gemeenteambtenaren uit verschillende gemeenten afreizen naar het World Trade Center in Rotterdam om hun praktijkervaringen met u te delen. Ook wordt ingegaan op de rol die Europa speelt op het terrein van de gemeentelijke regelgeving. Een congres bedoeld voor met name ambtenaren, maar ook interessant voor burgemeesters, wethouders, en raadsleden, waar u de verhalen uit de praktijk hoort, uw kennis wordt bijgewerkt en u waardevolle contacten kunt opdoen. Tevens zal er een informatiemarkt zijn waar u over de verschillende onderwerpen kennis kunt vergaren.

Programma


10.00 10.30 uur Ontvangst met koffie en thee
10.30 10.40 uur Opening door drs. Corien Pels Rijcken, directeur van de VNG-sector BJZ

10.40 11.15 uur
Vrije gemeenten besturen in een onvrije wereld, plenaire inleiding door prof. dr. Willem Konijnenbelt, lid van de Raad van State en hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit van Amsterdam
11.15 - 12.15 uur Eerste ronde workshops

12.15 13.30 uur Lunch

13.30 14.30 uur Tweede ronde workshops

14.30 15.00 uur Pauze

15.00 16.00 uur Derde ronde workshops

16.00 16.30 uur Borrel en afsluiting

Workshops
Tijdens het congres kunt u drie workshops volgen. Elke workshop wordt in beginsel drie keer gehouden. Hieronder treft u een korte omschrijving van de workshops aan. U wordt verzocht bij uw inschrijving aan te geven welke workshops u wilt volgen.
1. Kaderstelling

2. Benchmarking

3. Kwaliteitshandvesten

4. Standplaatsen- en marktbeleid

5. Europese regels: lust of last?

6. Mediation, een panacee voor alle geschillen in uw gemeente?
7. Effectief verordenen

8. Publiekrechtelijke beperkingen aan gemeentelijke contractsvrijheid
9. Kernbeleid Veiligheid

10. Wet BIBOB


1. Kaderstelling
De zoektocht naar wat kaderstelling in de praktijk betekent en hoe raden en fracties die rol kunnen invullen, is in volle gang. Raden formuleren kaderstellende notities, verzoeken het college hierom of worden hiertoe door het bestuur uitgedaagd. Die zoektocht gaat niet zonder slag of stoot. Raden, fracties en hun colleges worstelen nog volop met de vraag wat kaderstelling eigenlijk is en wanneer en op welke wijze de raad in de dagelijkse praktijk deze kaders moet stellen. De workshop beoogt gemeenteambtenaren praktische suggesties te geven voor het vormgeven van de kaderstellende rol van de raad en de rol die het college daarbij kan spelen. Tijdens de plenaire discussie zal ter sprake komen welke ondersteuning griffie, college en ambtelijke apparaat kunnen bieden aan de kaderstelende raad. Door: Will Scheepens en mr. Henk Westra, regioconsulenten Vernieuwingsimpuls


2. Benchmarking
Aan de hand van prestatievergelijking (benchmarking) kunnen gemeenten hun prestaties verklaren, verantwoorden en waar nodig verbeteren. De VNG bouwt samen met gemeenten aan een benchmarkinstrumentarium voor gemeenten, bestaande uit 2 delen:

- een standaardfamilie aan benchmarks (w.o. de benchmark publiekzaken, de benchmarks WWB, de benchmark WMO etc.).

- dé website met vergelijkingsinformatie over prestaties van gemeenten.
In deze workshop wordt bediscussieerd bij welke concrete benchmarkinformatie ambtenaren, raadsleden, burgemeesters en wethouders in hun dagelijks werk baat zouden hebben, bijvoorbeeld bij het opstellen van een programmabegroting, bij doelmatigheidsonderzoek in het kader van art. 213 Gemeentewet, bij het verbeteren van werkprocessen of bij het opstellen van een burgerjaarverslag. Aan de hand van een dummy van de website bekijken we welke vergelijkingsinformatie wanneer voor de verschillende doelgroepen op de website www.watdoetjegemeente.nl terug te vinden is. Door: Arjen Rijsdijk, technisch beleidsadviseur gemeente Delft en raadslid van Gorinchem, drs. Wim Blok, directeur Publieksdiensten gemeente Dordrecht en drs. Nancy Bakker, beleidsmedewerker VN


3. Kwaliteitshandvesten
In deze workshop wordt ingegaan op de ervaringen van gemeenten die werken met kwaliteitshandvesten. Kenmerkend voor kwaliteitshandvesten ook wel servicenormen, burgerhandvesten of simpel weg garanties genoemd is dat deze helder geformuleerde meetbare normen weergeven waarop klanten zich kunnen beroepen. De normen genoemd gaan verder dan het weergeven van rechten van de burger: zij geven aan wat de klant mag verwachten van de organisatie. Door de verwachtingen scherp te stellen is de klant kritischer en de organisatie weet beter welke verwachting waargemaakt moet worden. Lukt het de gemeente niet om de belofte, bijvoorbeeld antwoord op een brief binnen vier weken of reparatie van verlichting binnen een dag, waar te maken, dan krijgt de burger compensatie. De briefschrijver ontvangt een boekenbon of de klager mag aangeven dat de overheid een bedrag aan een goed doel moet overmaken.
Door: Annemieke Hoogeveen, beleidsmedewerker VN


4. Standplaatsen- en marktbeleid
In de eerste ronde wordt het standplaatsenbeleid van Delft besproken, in de tweede ronde het beleid van Groningen tot markverplaatsing bij evenementen en de derde ronde is een combinatie van beide workshops. Delft: Standvastig standplaatsenbeleid. Recentelijk heeft de gemeente Delft een nieuw standplaatsenbeleid opgesteld ten behoeve van de verkoop van goederen en de levering van diensten in de openbare ruimte. In deze workshop wordt toegelicht hoe dit beleid tot stand is gekomen, welke afwegingen zijn gemaakt en worden praktische aandachtspunten belicht.
Groningen: marktverplaatsing bij evenementen. In Groningen is in 1995 evenementenbeleid ontwikkeld en daarna meermalen aangepast (voor het laatst de in 2003 aangenomen nota Feesten in balans). Het beleid omvat duidelijke regels ten aanzien van de verplaatsing van de markt op de Grote Markt/Vismarkt ten behoeve van evenementen. In de workshop wordt ingegaan op de verschillende belangen en spanningen die bestaan tussen de gevestigde markthandelaren en de organisatoren van evenementen. Door: Wout Oudega, hoofd markt en milieudienst gemeente Groningen en drs. René Blanken, beleidsmedewerker sector Toezicht openbare ruimte, vakteam vergunningen en ontheffingen gemeente Delft


5. Europese regels: lust of last?
In deze workshop wordt ingegaan op de werking van het Europees recht voor gemeenten. Valkuilen, beperkingen maar ook mogelijkheden zullen worden besproken. Nadrukkelijk zal worden stil gestaan bij het kabinetsstandpunt over niet-naleving van Europees recht door decentrale overheden en de daarbij behorende maatregelen die het kabinet wil hanteren om gemeenten te dwingen de Europese regels beter toe te passen.
Door: Frank Hilterman MA, VNG-contactfunctionaris Europa


6. Mediation, een panacee voor alle geschillen in uw gemeente? De overheid wil ontbureaucratiseren, de-juridiseren en de eigen verantwoordelijkheid van burgers stimuleren. De huidige bezwaar- en beroepsprocedures zijn traag en burgers geven daarmee ook de regie uit handen. Met mediation kunnen partijen proberen om zelf het geschil op te lossen. Meestal is dat sneller, goedkoper en bevredigender voor beide partijen. Sinds 2001 experimenteert de provincie Overijssel met mediation als alternatieve vorm van geschillenbeslechting bij de overheid. De rechtelijke macht onderzoekt sinds 1997 of het doorverwijzen naar mediation voor burgers, overheid en de rechtbank positieve effecten heeft. Na een korte inleiding over de ervaringen met mediation bij de provincie en de rechtbank, denken de deelnemers aan de hand van een concreet voorbeeld na over de kansen en valkuilen van mediation bij de overheid.
Door: mr. Frans van Arem, rechter, lid Landelijk Projectteam Mediation naast Rechtspraak en mediator en drs. Dicky van Keulen, Projectsecretaris Projectbureau Mediation provincie Overijssel en mediator


7. Effectief verordenen
De wetgeving van het Rijk neemt mede door Europa gestaag in omvang toe. En mede dankzij het Rijk neemt de hoeveelheid gemeentelijke regelgeving in omvang toe. Europa en het Rijk knibbelen daarbij aan de gemeentelijke beleidsvrijheid. Bovendien betekent de toenemende omvang van de regelgeving dat in gemeenteland regelgeving niet meer het domein is van enkele specialisten. Dit dwingt tot maatregelen om toch de kwaliteit te garanderen. Kwaliteit is enerzijds rechtsstatelijkheid en anderzijds effectiviteit.
Effectiviteit is mede afhankelijk van handhaafbaarheid en draagvlak. Door: prof. dr. Wim Voermans, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Leiden en mr. Ger Krol, hoofd afdeling Centrale Juridische Zaken van de gemeente Nijmegen


8. Publiekrechtelijke beperkingen aan gemeentelijke contractsvrijheid De gemeente is bevoegd om rechtshandelingen naar privaatrecht te verrichten. Zo kan de gemeente grond uitgeven, contracten sluiten en via het privaatrecht kosten verhalen. De vrijheid van de gemeente in het privaatrecht is echter bepaald niet onbegrensd. Algemene beginselen van behoorlijk bestuur en de grondrechten vormen de nadere normen voor het privaatrechtelijk overheidshandelen. Ook de leer van de onaanvaardbare doorkruising en het legaliteitsbeginsel verzetten zich tegen onbeperkte toepassing van het privaatrecht. Mag de gemeente bij de verkoop van kavels aan verschillende kopers verschillende prijzen berekenen? Mogen bij een dergelijke verkoop bouwtechnische voorschriften worden opgelegd? Wanneer is de planschade weer via overeenkomst te regelen? Aan de hand van een aantal concrete zaken uit de gemeentelijke praktijk worden enige hoofdlijnen geschetst en enkele dos and donts besproken.
Door: Mr. Gerrit van der Veen, Advocaat bij AKD Prinsen Van Wijmen te Breda.


9. Kernbeleid Veiligheid
Veiligheid is een breed thema dat speelt in alle gemeenten. Veiligheidsonderwerpen liggen zowel op het terrein van de fysieke als de sociale veiligheid. Denk maar aan problemen met jeugd, de kwaliteit van de rampenbestrijding, geweld op straat en rondom uitgaan. Stuk voor stuk onderwerpen van groot maatschappelijk belang waar veel verschillende partijen een bijdrage aan kunnen leveren en dat vaak ook al doen. In deze workshop wordt ingegaan op de methode Kernbeleid Veiligheid. Deze methode vormt een goed hulpmiddel om op een gestructureerde, planmatige manier tot integraal veiligheidsbeleid te komen. Kernbeleid Veiligheid vormt een kapstok, waar de gemeente de voor haar relevante veiligheidsonderwerpen aan kan ophangen. Door: drs. Lourens Burgers, onderzoeker SGBO, Onderzoeks- en adviesbureau van de VNG


10. Wet BIBOB
De gemeente Zandvoort zal uiteen zetten welk beleid zij ten aanzien van de Wet BIBOB voert. Ook wordt aandacht besteed aan de vrijheid die gemeenten op dit punt hebben en tegen welke knelpunten Zandvoort is aangelopen. Hierbij wordt ingegaan op de beleidsmatige en de uitvoeringsaspecten.
Door: Julia de Ryp, beleidsmedewerker Juridische Zaken gemeente Zandvoort en drs. Alexandra van Brummen, senior beleidsmedewerker Juridische zaken en veiligheid gemeente Zandvoort

Datum en locatie
Het congres vindt plaats op 11 november 2004 in WTC Rotterdam, Beursplein 37 te Rotterdam.

Doelgroep
Het congres is uitsluitend bestemd voor beleidsambtenaren, burgemeesters, wethouders, raadsleden, gemeentesecretarissen en raadsgriffiers.

Kosten
De kosten voor deelname bedragen 195,00. Dit bedrag is exclusief 19% BTW.
Na het congres ontvangt u een factuur.

Inschrijving
Indien u zich voor deze informatiebijeenkomst wilt inschrijven kunt u dit doen bovenaan deze pagina. U kunt daarop aangeven aan welke workshops u wilt deelnemen. U kunt ook een vierde keus aangeven, voor het geval dat een workshop al vol is.
Ongeveer één week voor de conferentie ontvangt u een bevestiging. Uw inschrijving is bindend.
Registratie in verband met WBP aangemeld bij het CPB 24-7-2002, meldingsnummer m-1026707.

Annulering
Annulering van de inschrijving kan alleen schriftelijk (per brief, fax of e-mail) tot uiterlijk vijftien dagen voor de bijeenkomst. Indien annulering niet vijftien dagen voor de bijeenkomst is doorgegeven, bent u het volledige inschrijfbedrag verschuldigd.

Voor inlichtingen
Congres- en Studiecentrum VNG
Postbus 30435

2500 GK DEN HAAG
Tel. 070- 3738458
Fax: 070- 3738743
E-mail: cs@vng.nl