Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Rechtsgeleerdheid
Oratie mr. Stijn Franken 'Voor de vorm'
Vormfouten in de praktijk meestal zonder gevolgen
In de publieke opinie bestaat de indruk dat verdachten door fouten aan de kant van politie en Justitie regelmatig vrijuit gaan. Ook zouden advocaten in het strafprocesrecht de vervolging van hun cliënten gemakkelijk kunnen frustreren door allerlei regels naar hun hand te zetten. In de praktijk blijven vormfouten echter vrijwel steeds zonder gevolgen. Aan de andere kant worden aan de raadsman steeds meer formele eisen gesteld. In hoeverre klopt de publieke beeldvorming nu met de werkelijkheid? Mr. Stijn Franken gaat in op deze vraag tijdens zijn oratie op 11 november a.s., onder de titel 'Voor de vorm'.
Publieke beeldvorming
Regelmatig hoor je de stelling dat politie en Openbaar Ministerie bij de opsporing en vervolging van strafbare feiten worden geconfronteerd met grote problemen, omdat zij door regels aan handen en voeten zijn gebonden. Fouten die zij maken, zouden ertoe leiden dat verdachten vrijuit gaan. In het verlengde daarvan komt meestal ook de positie van advocaten in het strafproces aan de orde. Zij zouden naar hartelust zand in de machine van de strafrechtspleging kunnen strooien teneinde een adequate vervolging van hun cliënten te frustreren.
Praktijk
De praktijk wijst iets anders uit. Binnen de huidige stand van zaken zijn het namelijk niet zozeer politie en Justitie die in hun dagelijkse werk door regels worden gehinderd. Worden er immers al 'vormfouten' gemaakt, dan heeft de rechter een grote mate van vrijheid om te bepalen of, en zo ja wélk rechtsgevolg daaraan moet worden verbonden. Daardoor blijft de schending van de procesregels door politie en Justitie in de praktijk vaak zonder gevolg. Tegelijkertijd wordt juist de verdediging in strafzaken steeds meer ingesnoerd. Verzoeken die de raadsman in het strafproces wil doen en verweren die hij wil voeren, worden in toenemende mate aan formele eisen onderworpen. Wordt er niet aan die voorwaarden voldaan, dan kan de rechter die verzoeken en verweren zondermeer terzijde leggen.
Illusie
Mr. Stijn Franken gaat in zijn oratie in op beide ontwikkelingen en zal het verband ertussen aan de orde stellen. Zij duiden namelijk op een groot vertrouwen in de professionele procesdeelnemers, met name in rechter en raadsman, aan wie een grote verantwoordelijkheid voor de vorm van het strafproces wordt toebedeeld. De vraag is volgens Franken of dat vertrouwen terecht is en telkens weer kan worden waargemaakt. Of worden aan de rechter en de raadsman door wetgeving en rechtspraak te hoge eisen gesteld en blijkt het ideaalbeeld van de nimmer falende rechter en de altijd kundige raadsman in de praktijk niet meer dan een illusie?
Franken
Stijn Franken is advocaat bij het kantoor Böhler Franken Koppe Wijngaarden te Amsterdam. Hij legt zich als advocaat vooral toe op de rechtsbijstand in grote strafzaken en op de cassatiepraktijk. Daarnaast is hij sinds 1 juni 2003 als hoogleraar Strafrechtspraktijk verbonden aan de faculteit Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Utrecht.
Meer informatie
Donderdag 11 november om 16.15 uur
Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht
Oratie: 'Voor de vorm'
Mr. Stijn Franken, faculteit Rechtsgeleerdheid
De volledige tekst van de oratie is onder embargo (tot 11 november 16.15 uur) te verkrijgen via voorlichter Erzsó Alföldy (030) 253 7497,
Universiteit van Utrecht