Artsen zonder Grenzen
Artsen zonder Grenzen krijgt Koning Hoessein-prijs
donderdag 11 november 2004
In de Jordaanse hoofdstad Amman nam Artsen zonder Grenzen vandaag de
Koning Hoessein Prijs voor Humanitair Leiderschap in ontvangst. Die
prijs wordt uitgereikt door de Koning Hoessein Stichting, één van de
grootste humanitaire organisaties in het Midden Oosten. Aan de prijs
is een geldbedrag van 50.000 dollar verbonden.
Namens AzG nam Rowan Gillies, internationaal voorzitter en arts, de
prijs in ontvangst. Hij hield daarbij de volgende toespraak:
Majesteit koning Abdullah, majesteit koningin Raina, majesteit
koningin Noor, Excellenties, dames en heren,
Met oprechte dankbaarheid neemt Artsen zonder Grenzen vandaag de
Koning Hoessein Prijs voor Humanitair Leiderschap in ontvangst. Het is
een grote eer voor onze organisatie, maar belangrijker nog, het is een
enorme aanmoediging voor onze duizenden medewerkers van AzG,
internationale vrijwilligers en medewerkers uit de landen zelf, overal
ter wereld. In deze tijden van hernieuwde strijd in Ivoorkust, van de
grote noden in Darfur en in veel minder bekende regios als noordelijk
Uganda of Tsjetsjenië laat deze erkenning zien dat ons werk gesteund
wordt en niet vergeten is.
Toch maak ik me zorgen:
Op dit moment is er een massale militaire operatie gaande in Fallujah
(Irak, red.). Als medische humanitaire organisatie zijn we diep
bezorgd over het lot van de gewone mensen daar. Als arts ben ik zeer
verontrust door de berichten over de bezetting van ziekenhuizen en de
verwoesting van medische voorzieningen. Ziekenhuizen moeten neutrale
en veilige toevluchtsoorden zijn voor burgers. Ze moeten er de oorlog
kunnen ontvluchten en er medische zorg kunnen krijgen. Er bestaat geen
twijfel over dat de burgers van Fallujah op dit moment lijden onder de
situatie. Ik roep alle strijdende partijen op al het mogelijke te doen
om de dood van burgers te voorkomen, het mogelijk te maken dat ze
geholpen worden, en de veilige doortocht van medische staf en
voorraden te garanderen.
Het is helaas niet voor het eerst dat burgers verstrikt raken in een
conflict en regelrecht worden aangevallen. Een nieuwe en gevaarlijke
trend is dat ook degenen die hulp willen bieden een doelwit worden. De
moord op vijf van onze collegas in Afghanistan was een shockerende
bevestiging van deze ontwikkeling. Vanwege deze gruwelijke en zinloze
aanval en vanwege de voortdurende bedreigingen, hebben we onze teams
na 24 jaar moeten terugtrekken uit Afghanistan. Nog recenter waren we
helaas gedwongen ons terug te trekken uit Irak, vanwege de extreme
risicos die buitenlandse en Iraakse hulpverleners daar lopen.
Deze aanvallen op humanitaire organisaties staan niet op zichzelf. Ze
moeten worden gezien in het kader van de pogingen van Westerse
regeringen om militaire en politieke strategieën als humanitair te
presenteren.
Je bent voor of tegen ons, wordt er tegen ons gezegd. We worden
gewaarschuwd voor een botsing van culturen. Daarbij wordt ontkend dat
zowel humanitaire hulp als de medische ethiek universeel zijn.
Natuurlijk zijn we niet blind voor de omstandigheden waarin we werken.
Maar, humanitair zijn is niet hetzelfde als:
-de harten en hoofden van de mensen winnen
-een politiek of cultureel systeem opleggen, hoe slecht of goed ook
-oorlogen winnen, of, zelfs, vrede opbouwen
Humanitaire hulp is WEL een diepgeworteld en praktisch antwoord van de
ene mens op het lijden van de ander.
Het is een a-politieke daad en per definitie een daad van gewone
burgers.
De bedreigingen voor dit ideaal stellen ons voor een grimmige keuze.
Als we deze manipulatie en deze aanvallen niet krachtig afwijzen,
hebben we geen andere keuze dan de ene of de andere zijde te kiezen.
Dan moeten we accepteren dat we zowel gebruikt zullen worden als
behandeld zullen worden als een vijand.
Het is Artsen zonder Grenzen duidelijk dat we deze bedreigingen voor
onze onafhankelijkheid niet moeten accepteren. Het is onze
onafhankelijkheid die ons in staat stelt onafhankelijk hulp te bieden
in plekken zoals Sudan en Ivoorkust, en op alle andere plekken die de
krantenkoppen niet halen.
Tot slot wil ik graag de Koning Hoessein Stichting danken voor haar
steun en erkenning voor ons werk. Nogmaals: dank u.
---