Socialistische Partij

Europese Grondwet kost 50 miljard extra voor defensie en veiligheid

14-11-2004 * Uitvoering van de nieuwe defensie- en veiligheidstaken uit de nieuwe Europese Grondwet kost 50 miljard euro extra. Maar de regeringen, parlementen en kiezers van de EU-landen weten dat niet of zeggen dat niet, luidde het antwoord op die vraag van SP-senator Tiny Kox in de parlementaire assemblee van de NAVO, dit weekeinde in Venetië. Volgens Kox, die deel uitmaakt van de Nederlandse delegatie, hebben regeringen weinig zin om de kiezers deze informatie te geven omdat ze bang zijn dat het van invloed zal zijn op de uitslag van de komende referenda over de Europese Grondwet.

Geld speelde in Venetië een hoofdrol in de debatten tussen de parlementariërs uit de 26 NAVO-landen met secretaris-generaal De Hoop Scheffer en de NAVO-ambassadeurs, het dagelijks bestuur van de grootste politiek-militaire organisatie van de wereld. Secreataris-generaal De Hoop Scheffer hield de assemblee voor dat veiligheid niet op een koopje kan. Ook uitgenodigde deskundigen legden uit dat de wensen van NAVO en Europese Unie eisen dat de burgers veel meer gaan betalen.

Met name van Amerikaanse kant werd harde pressie uitgeoefend op de Europese lidstaten om veel meer geld in de NAVO te steken. De Verenigde Staten geven jaarlijks 400 miljard uit aan defensie, de Europese landen 150 miljard. In reactie op de Amerikaanse pressie stelde Tiny Kox dat iedereen het eens is dat we ons zo goed mogelijk moeten verdedigen tegen nieuwe terreuraanvallen. 'De vraag is echter of dat zoveel moet kosten als nu en of we ons geld niet veel beter kunnen inzetten.' Hij wees de Amerikaanse delegatie erop dat ondanks het defensiebudget van 400 miljard de operaties in Afghanistan en Irak niet bijster succesvol te noemen zijn. Osama bin Laden stuurt nog steeds ongestraft zijn videoboodschappen met terreuroproepen de wereld in, in Afghanistan dreigt een parlement van warlords en drugsbaronnen de macht over te nemen en in Irak zijn al meer dan 1000 Amerikaanse soldaten gesneuveld en 100.0000 Irakezen.

In Venetië bleek dat er nog steeds grote verdeeldheid in de NAVO is op tal van terreinen, waaronder Afghanistan en Irak maar ook de relaties met de Europese Unie en de Verenigde Naties en in interpretatie van internationaal recht over oorlog en vrede. Opmerkingen als "de NAVO is niet dood maar de situatie is kritiek" tekenen de verstoorde verhoudingen. SP-senator Kox pleitte voor een volstrekt andere veiligheidsstrategie waarin de Verenigde Naties en niet de NAVO de hoofdrol spelen. Verder waarschuwde hij ervoor om de discussie over de toekomst van de NAVO te zien als een debat tussen Amerika en Europa. Volgens Kox is het een debat dat speelt in Amerika en Europa: 'De Italiaanse minister van Defensie die hier sprak kan zo een Amerikaans paspoort krijgen. Maar de vooral jonge Italiaanse demonstranten voor de deur van de vergadering van de assemblee denken heel anders dan hun minister. En dat geldt ook voor mij.' Het Eerste Kamerlid betreurt het dat zo weinig collega's zich lieten zien bij de demonstranten: 'Er wordt in de assemblee gezegd dat er een grote kloof is tussen de vergadertafel en de keukentafel. Hier hoefden we slechts de straat uit te lopen om aan de keukentafel van de demonstranten te komen. Maar daarvoor moesten we wel een ring van carabinieri passeren. Welke veiligheidsorganisatie is zo bang van haar eigen bevolking?' aldus Kox.