Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

http://www.minszw.nl

MIN SZW: Toespraak staatssecretaris Van Hoof

Nr. 2004/232
18 november 2004

Staatssecretaris Van Hoof prijst ouderenmanagement bij PCS.

Staatssecretaris H. van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in Lisse de Human Talent Trophy 2004 uitgereikt aan Pirelli Cables en Systems in Delft. PCS heeft een plan voor ouderenmanagement ontwikkeld, waarin sterk de nadruk ligt op een
mentaliteitsverandering. De oudere werknemer is in het algemeen een ervaren, gezonde, productieve medewerker die met plezier kan blijven werken tot de pensioengerechtigde leeftijd, stelt PCS. 'Daarmee doet u volkomen terecht afbreuk aan het stereotiepe beeld van de oudere die ziek, zwak en misselijk de rit uitzit tot hij of zij vervroegd uit kan treden,' aldus staatssecretaris Van Hoof. Hij wees zijn gehoor erop dat oudere werknemers hard nodig zijn op de arbeidsmarkt. 'Zij vormen een belangrijk deel van het antwoord op de vergrijzing.' Daarnaast moeten ook vrouwen en allochtonen meer kansen krijgen op werk, betoogde Van Hoof.

Toespraak van staatssecretaris H.A.L. van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bij de uitreiking van de Human Talent Trophy op 18 november 2004 in Lisse.

Mijn geboortejaar 1947 zegt genoeg: ik ben een babyboomer. Spreken over de 'exit van de babyboomgeneratie' zou mij dus een beetje een ongemakkelijk gevoel kunnen geven. Het is tenslotte de exit van 'mijn' generatie. Toch voel ik mij daar helemaal niet onprettig bij. Want op iets wat je al zó lang van tevoren weet, kun je je prima voorbereiden. Ik zie dat als een kans en zeker niet als bedreiging.

Dat geldt niet alleen voor mij, maar ook meer in het algemeen. De overheid kan al lang zien aankomen dat deze grote groep mensen binnen afzienbare tijd de arbeidsmarkt zal verlaten, zónder dat een even grote generatie klaar staat om het estafettestokje over te nemen. Ook individuele bedrijven weten dat. En kunnen zich er dus op voorbereiden. Nu is niets menselijks ons vreemd. We hebben allemaal wel eens de neiging om lastige zaken voor ons uit te schuiven. Individuele burgers doen dat, maar ook overheden en bedrijven hebben er soms last van. Je hebt durf nodig om iets wat op langere termijn tot problemen zal leiden nú al aan te pakken. Zeker als daar maatregelen voor nodig zijn die mensen nú niet leuk vinden.

Toch moet het. Als kabinet zijn wij keihard bezig om ervoor te zorgen dat Nederland ook in de toekomst een welvarend, sociaal en economisch gezond land zal zijn. Dat de maatregelen die wij daartoe moeten nemen soms op de nodige weerstand stuiten, is u vast de laatste tijd niet ontgaan. Draagvlak in de maatschappij is juist van groot belang. Het gaat er om dat bedrijven zélf met hun medewerkers zich bewust zijn van de 'exit' van de babyboomers en dat zij zich daarop voorbereiden. Daarom waardeer ik bijzonder het initiatief van de Human Talent Trophy van Team Care en ben ik met veel plezier hier naar toe gekomen. In het algemeen stimuleert u met deze prijs ondernemers tot creatief human resources-beleid. Dit jaar sluit u met uw thema naadloos aan bij de politieke actualiteit. En zet u bedrijven aan om van de dreigende babyboom-exit juist een kans te maken.

Het is geweldig om te zien hoe ver sommige bedrijven op dit punt al zijn. Ik kom dan natuurlijk op de prijswinnaar van vandaag: Pirelli Cables en Systems (PCS) in Delft. Unaniem heeft de jury besloten u aan te wijzen als winnaar van de Human Talent Trophy 2004. Van harte gefeliciteerd daarmee! Met uw plan 'Ouderenmanagement is een must-do voor PCS!' zet u heel nauwgezet stap voor stap een integrale aanpak neer van leeftijdsbewust personeelsbeleid. Wat mij erg aanspreekt in uw plan is de nadruk op een mentaliteitsverandering: de oudere werknemer is in het algemeen een ervaren, gezonde, productieve medewerker, die met plezier kan blijven werken tot de pensioengerechtigde leeftijd. Daarmee doet u volkomen terecht afbreuk aan het stereotiepe beeld van de oudere die 'ziek, zwak en misselijk' de rit uitzit tot hij of zij vervroegd kan uittreden.

Uw aanpak is mij uit het hart gegrepen. Met alle recente kabinetsplannen willen wij één ding in ieder geval duidelijk maken: wij hebben de oudere werknemers hard nodig op de arbeidsmarkt. Zij vormen een belangrijk deel van het antwoord op de vergrijzing. Er is de laatste tijd veel te doen geweest rondom VUT en prepensioen. Ik probeer zelf daarnaast juist ook - net als PCS - het stimulerende en positieve te benadrukken. Vandaar dat ik begin van deze maand een nieuwe, tijdelijke subsidieregeling heb aangekondigd met als doel het gemakkelijker te maken om oudere werknemers langer te laten werken. De regeling gaat in op 1 december a.s. en loopt tot eind 2007. Ik trek in totaal 21 miljoen euro uit voor projecten en experimenten van bedrijven en branches gericht op langer werken door ouderen. Dat kunnen projecten zijn met heel verschillende doelstellingen; bijvoorbeeld scholing, het wegnemen van vooroordelen rondom ouderen, vergroting van het arbeidsperspectief van ouderen, soms ook experimenten waarbij ouderen aangepaste taken krijgen.

U ziet dat dat allemaal zaken zijn waar een bedrijf als PCS al volop mee bezig is. En dat is nu precies waar het om draait. Als overheid hebben wij de taak om langer doorwerken door ouderen te stimuleren. Maar uiteindelijk zijn het de ondernemers, die dat mét hun werknemers in de praktijk moeten brengen. Daar moet zeker nog het nodige voor gebeuren. Jongere werknemers zullen hun beeld van ouderen moeten bijstellen. Ouderen zullen zich voortdurend moeten blijven scholen. Zij zullen flexibel moeten zijn en soms bereid moeten zijn om andere, misschien lichtere taken op zich te nemen. Wat dat betreft pleit ik ook voor het opheffen van het taboe op 'demotie' ; een stapje terug kan zowel voor de werknemer die dat doet, als voor zijn werkgever ook heel inspirerend zijn. Sommige werknemers beleven jarenlang hernieuwde arbeidsvreugde door wat lichtere taken op zich te nemen. Werkgevers kunnen zo langer gebruik blijven maken van de kennis en ervaring van de oudere.

Kort samengevat: langer werken is geen straf. Langer werken is hard nodig om de vergrijzing de komende jaren op te vangen, maar kan daarnaast werknemers en werkgevers veel positiefs brengen. Is dat nu hét antwoord op de 'babyboom-exit'? Hoe staat het dan met jongeren, vrouwen, allochtonen? Daar is toch ook nog veel onbenut arbeidspotentieel? Die vraag wordt mij regelmatig gesteld. Mijn antwoord is dan: het is 'en-en'. En meer ouderen langer aan het werk houden. En jongeren perspectief op prettig en passend werk bieden. En vrouwen én allochtonen kansen bieden op de arbeidsmarkt. Wat dat betreft biedt de vergrijzing paradoxaal genoeg juist kansen op 'veelkleurigheid' in het personeelsbestand. Waar klantenkringen van bedrijven ook steeds diverser worden is het voor een bedrijf aantrekkelijk, en op termijn winstgevend, om een personeelsbestand te hebben waarin de verschillende doelgroepen vertegenwoordigd zijn. Mijn oproep is dan ook: stimuleer oudere werknemers zo lang mogelijk te blijven werken en richt u daarnaast op een zo divers mogelijk personeelsbestand. Op die manier is de vergrijzing voor uw bedrijf zeker geen bedreiging, maar in alle opzichten een kans!

Tot slot: terug naar de winnaar van vanavond: Pirelli Cables and Systems. In uw plan zegt u zich - in voetbaltermen - met uw oudere werknemers te willen kwalificeren voor de 'Champions League'. Ik ben ervan overtuigd dat u dat gaat redden als u uw plan voortvarend zult uitvoeren. U bent daarmee een voorbeeld voor andere bedrijven. Om in voetbaltermen te blijven: ik heb vanavond geen Europacup voor u meegenomen. Maar ik ben wél vereerd dat ik u nu de Human Talent Trophy mag uitreiken. Ik zal dat met veel plezier doen. Ik wens u toe dat u via uitvoering van uw prima plan ook in de toekomst een bloeiend en gezond bedrijf zult zijn met geïnspireerde en gezonde jongere én oudere werknemers!

19 nov 04 09:11