VU Medisch Centrum

Verhoging gehanteerde vitamine D-spiegel noodzakelijk Kans op osteoporose en osteomalacie onnodig groot

De kans op osteoporose of osteomalacie (Engelse ziekte) bij ouderen is onnodig groot. Dit komt doordat de gehanteerde vitamine D-spiegels, de hoeveelheid vitamine D in het bloed die ouderen nodig hebben om osteoporose of osteomalacie te voorkomen, altijd te laag zijn ingeschat. Dit zegt hoogleraar endocrinologie Paul Lips in zijn oratie in het VU medisch centrum.

De vitamine D-spiegel die nu wordt gehanteerd, zou moeten worden verhoogd van 25 nM naar 50 nM of zelfs 75 nM per liter, meent de hoogleraar. Deze getallen zijn gebaseerd op de Longitudinal Aging Study Amsterdam (LASA ), een grootschalig epidemiologisch onderzoek onder ouderen in Nederland vanaf 65 jaar. Op basis van de daarin verzamelde gegevens zou, uitgaande van een drempel van 50nM per liter, 50% van de zelfstandig wonende vitamine D-deficiëntie hebben. In zorginstellingen is dit percentage veel hoger.

Vitamine D houdt het mineraalgehalte in het bot op peil. Het wordt onder invloed van ultraviolette straling van de zon, in Nederland uitsluitend van april tot september, in de huid gevormd. Ouderen en mensen met een donkere huid produceren minder vitamine D dan anderen. Alleen margarine waaraan vitamine D is toegevoegd en vette vis bevatten vitamine D. Vitamine D kan makkelijk in tabletten worden aangeboden. Maar deze worden sinds 1 januari 2004 niet meer vergoed door zorgverzekeraars.

Bij osteoporose en osteomalacie is de botdichtheid te laag. Bij osteomalacie wordt dat veroorzaakt door een tekort aan mineralen. Hierdoor wordt de kans op botbreuken, met name bij ouderen extra groot. Deze groep komt sneller ten val dan jongere mensen.

De vitamine D-spiegels die Nederland hanteert, zijn erg laag. Ook de regelgeving omtrent het toevoegen van stoffen aan eten of drinken is hier strikter dan in veel andere landen. Paul Lips vindt dat vitamine D aan melk moet worden toegevoegd.

De oratie van Paul Lips vindt plaats op 18 november om 15.45 uur in de aula van het hoofdgebouw van de VU, de Boelelaan 1105 in Amsterdam.