Persbericht, 21 november 2004

Groep Wilders tweede partij

In opdracht van de NOS voert Maurice de Hond, met behulp van zijn onderzoeksinstrument www.peil.nl, onderzoek uit naar actuele onderwerpen. Vrijwel dagelijks worden de electorale ontwikkelingen vastgesteld. Het onderzoek van vandaag is gebaseerd op ruim 2000 ondervraagden in de laatste drie dagen.

Omdat de gebeurtenissen sinds 1 november een grote invloed hebben op de Nederlandse bevolking worden de resultaten van het onderzoek van dit weekend vergeleken met die van kort voor de moord op Van Gogh.

In die periode is de Groep Wilders gestegen van 12 naar 26 zetels en is daarmee zowel VVD als CDA gepasseerd. Behoudens de kleine christelijke partijen en de Partij voor de Dieren verliezen alle overige partijen 1 of meer zetels. De 26 zetels van Groep Wilders zijn voor circa 80% afkomstig van kiezers van VVD, LPF en CDA uit 2003. Meer dan 60% van de kiezers van LPF, meer dan 30% van de kiezers van VVD en ongeveer 15% van de kiezers van CDA uit 2003 geven nu aan Groep Wilders te zullen stemmen. Bij de linkse partijen zijn deze percentages lager dan 5%. (Hierdoor verschilt de opkomst van Groep Wilders fundamenteel van die van Pim Fortuyn, die tot 6 mei 2002 ook kiezers van linkse partijen in behoorlijke mate aantrok). In feite heeft zich in de afgelopen maanden dus een herverdeling plaatsgevonden aan de rechterkant van het politieke spectrum. Het resultaat is wel dat de VVD op de laagste score staat sinds meer dan 35 jaar. En dat de drie regeringspartijen samen nu nog maar op 43 zetels staan, een afname van 35 zetels ten opzichte van de verkiezingen. Deze omvang van daling van een regeringscombinatie is ook niet eerder vastgesteld in de peilingen in Nederland sinds het moment dat er peilingen in Nederland zijn gehouden. Bij de vraag over "welke partijen men een kans geeft op een stem" scoort Groep Wilders hoger dan CDA en VVD. 55% Van de VVD-kiezers uit 2003 geven aan dat ze Groep Wilders een kans geven. Bij de CDA is dat 33% en bij de PvdA 9%.

De vraag van welke ministers men hoge verwachtingen heeft laat zien dat Minister Verdonk duidelijk gestegen is en nu nog ruimer op de eerste plaats staat dan 3 weken geleden. Zij scoort nu 30% (was 23%). Ook Zalm is duidelijk vooruitgegaan (mede onder invloed van het Sociaal Akkoord). Hij scoort nu 26% (was 20%). Onder VVD-kiezers scoort Verdonk nu bijna net zo hoog als Zalm (57% tegen 64%). Onder CDA-kiezers haalt Verdonk 41% en staat hiermee 7% voor op Zalm.
Balkenende staat van alle ministers op de derde plaats met 24%. Bij CDA-kiezers is de score 50%.

De positie van Remkes is verslechterd, met name onder de VVD-kiezers. 14% Van deze groep had 3 weken geleden 13% een hoge verwachting in deze minister en 32% een lage verwachting. Dat is nu veranderd in 13% een hoge verwachting en 47% een lage verwachting. Ook Donners positie is onder de VVD-aanhang in de afgelopen drie weken verslechterd.


---- --