KPMG
Ondernemingen zien risicobeheersing als noodzakelijk kwaad
25 september 2004
Nederlandse ondernemingen besteden onvoldoende aandacht aan het in
kaart brengen van de risicos die zij lopen en zien de beheersing ervan
vooral als een last.
Niet meer dan de helft van de bedrijven heeft een beeld van de meest
relevante risicos die zij in hun bedrijfsvoering lopen. Als bedrijven
al doen aan risicobeheersing is dit vooral onder druk van de overheid,
de aandeelhouders of de Raad van Commissarissen. Dit blijkt uit
onderzoek van KPMG onder tweehonderd Nederlandse ondernemingen. Veel
bedrijven, waaronder beursgenoteerde ondernemingen, moeten nog altijd
overtuigd worden van de noodzaak van risicomanagement., constateert
Carl Messemaeckers van KPMG. De komst van de Code Tabaksblat die
beursfondsen voorschrijft dat zij moeten verklaren dat zij hun risicos
kennen en beheersen, heeft daar tot nog toe weinig verandering in
gebracht. Zowel het ontbreken van toezicht op de naleving van de code
als het ontbreken van duidelijke sancties bij het niet voldoen aan de
code is hier zeker debet aan.
Met Tabaksblat voor de deur zou het volgens Messemaeckers voor
ondernemingen tenminste een uitdaging moeten zijn om met enige mate
van zekerheid te kunnen verklaren dat ze een adequaat en effectief
systeem hebben voor risicomanagement en interne controle.
Messemaeckers: Dit blijkt echter niet het geval. Van de onderzochte
bedrijven ziet 44% risicomanagement vooral als een verplichting,
opgelegd door de Raad van Commissarissen of de regelgever, terwijl nog
eens 40% risicomanagement vooral uit eigen belang heeft. Hoewel een
meerderheid van de ondernemingen niet Tabaksblat-plichtig is, zal
eventuele jurisprudentie van de ondernemingskamer zeker leiden tot een
breder werkingsgebied van de code. Voor de Tabaksblat-plichtige
bedrijven betekent het niet kunnen aantonen dat risicos daadwerkelijk
beheerst worden dat de aandeelhouders ondoorzichtig risicomanagement
als een potentiële grond kunnen zien voor het niet verlenen van
décharge aan het bestuur van de onderneming.
Uit het onderzoek blijkt dat slechts 30% van de bedrijven beschikt
over een risicomanagementbeleid, waarin zowel de risk appetite de mate
van risico die het bedrijf wil lopen - als de risk capacity de risicos
die zij kunnen lopen staan beschreven en welke strategie daarbij is
gekozen. Door het veelal ontbreken van beleid, ontbreekt bij 75% van
de bedrijven ook éénduidigheid om risicos te omschrijvingen en te
calculeren. Dit maakt het maken van vergelijkingen tussen de
verschillende afdelingen veelal onmogelijk. Messemaeckers: Veel
ernstiger is het dat het hierdoor onmogelijk is een geconsolideerd
risicoprofiel voor de gehele organisatie op te stellen. Wellicht dat
het ontbreken van beleid en éénduidigheid te verklaren is uit het feit
dat bij 40% van de bedrijven de voorzitter van de Raad van Bestuur
danwel het bestuur als geheel verantwoordelijk is voor het
risicomanagementbeleid en daardoor minder noodzaak ziet om dit
expliciet vast te stellen. Bij zon 10% van de bedrijven blijkt de Raad
van Commissarissen of de Audit Committee verantwoordelijk te zijn voor
het risicomanagementbeleid. Dit druist natuurlijk volledig in tegen de
toezichthoudende rol die een dergelijk college is toebedeeld.
Voor nadere informatie: Andy Bellm, telefoon (020) 656 7039
KPMG International is a Swiss cooperative of which all KPMG firms are
members. KPMG International provides no professional services to
clients. Each member firm is a separate and independent legal entity
and each describes itself as such (e.g., 'KPMG Holding NV, the Dutch
member firm of KPMG International.').
© 2004 KPMG Holding NV, the Dutch member firm of KPMG International, a
Swiss cooperative. All Rights Reserved.
KPMG Online Privacy Statement and Disclaimer