Grotere verliezen door onzekerheid in financiële markten
Stimulans en Kans
Bedoeld of onbedoeld geeft de markt veel onzekerheid. Met opzet
controleert de belastinginspecteur bepaalde posten per toeval, zodat
de belastingplichtige in het ongewisse is en meer prikkels heeft alle
posten even nauwkeurig in te vullen. Op macroniveau genereert het
systeem van vrije wisselkoersen onzekerheid voor importeurs en
exporteurs die verplichtingen en ontvangsten in vreemde valuta hebben.
Waarom en hoe de markt onzekerheid genereert, bovenop de onzekere
factoren als ziekte en het weer, staat centraal in de oratie Stimulans
en kans, waarmee prof.dr. C. de Vries op vrijdag 26 november 2004 zijn
ambt aanvaard als hoogleraar monetaire economie aan de Faculteit der
Economische Wetenschappen van de Erasmus Universiteit Rotterdam en het
Tinbergen Instituut. De Vries stelt dat onzekerheid essentieel is voor
het functioneren van financiële markten en dat we nog heel veel
kunnen leren van deze onzekerheid. Dit geldt zowel voor de belegger,
als voor de toezichthouders die begaan zijn met de stabiliteit van het
financieel systeem.
Waarom is onzekerheid zo belangrijk voor financiële markten? Hoeveel
publiek zou er komen als we aan het begin van het seizoen al zouden
weten dat Feyenoord kampioen wordt? Of wat dichter bij de financiële
markten, een reisverzekering is niet nodig indien je zeker weet dat je
niet bestolen wordt. De Vries toont aan dat de onzekerheid in
financiële markten met zich meebrengt dat er veel meer grote
verliezen kunnen optreden dan de traditionele theorie en praktijk van
het riscomanagement veronderstellen. Het risico is dikstaartig, in
tegenstelling tot de normale verdeling met haar typische klokvorm. Dit
heeft belangrijke implicaties voor de stabiliteit van ons financieel
systeem. De Vries beargumenteert dat het recente Bazel II akkoord te
veel op het individuele risico van banken let en te weinig oog heeft
voor de systeemstabiliteit, waar het uiteindelijk om begonnen is. Aan
de hand van een voorbeeld voor twee Nederlandse grote banken berekent
hij het systeemrisico. Dit blijkt aanzienlijk te zijn. Aan het
dikstaartig risico kleven echter niet alleen nadelen. Men kan laten
zien dat in dit geval meer geconcentreerde portefeuilles dan de
traditoneel geadviseerde brede portefeuilles van ongeveer 25 aandelen
voldoende zijn om het neerwaartse risco weg te diversificeren.
*
Erasmus Universiteit Rotterdam