Universiteit van Tilburg

Afstudeeronderzoek naar e-cinema

Filmdigitalisering leidt tot 'live'-bioscoop en realisme

Ruim honderd jaar na de geboorte van cinema, gaat de film digitaal. Aan de hand van een analogie tussen de huidige digitalisering en de intrede van de geluidsfilm eind jaren twintig voorspelt de Tilburgse letteren-studente Zarina Kadirbaks de terugkeer van live evenementen in de bioscoop en meer realisme in de film. Kadirbaks studeert af op vrijdag 26 november.

In de zomer van 1999 vond de eerste digitale vertoning van een Hollywood-film plaats. George Lucas Star Wars: Episode I - The Phantom Menace werd digitaal vertoond in vier bioscopen in Los Angeles en New York. Maar sindsdien beperkt de digitale cinema zich tot bioscoopreclame en filmhuisfilms. Het merendeel van de bioscopen beschikt namelijk nog niet over de benodigde apparatuur. Het Nederlandse DocuZone is één van de digitale projecten. Letteren-studente Zarina Kadirbaks trekt in haar afstudeerwerk parallellen tussen de introductie van de geluidsfilm eind jaren twintig van de vorige eeuw en de huidige digitalisering. Haar uitgangspunt is dat de geschiedenis zich herhaalt en dat men van het verleden kan leren. De geluidsfilm zorgde ervoor dat acteurs een stem kregen. Digitalisering betekent het einde van celluloid. Het is duidelijk dat deze twee ontwikkelingen in technologisch opzicht mijlpalen in de filmgeschiedenis zijn, die gevolgen hebben voor de status van distributeurs, producenten en exploitanten. De geluidsfilm beperkte de internationale distributie van films, digitalisering bevordert deze juist. Beide technologieën bevorderen wel de productie van nationale films.
Digitalisering betekent een snelle en goedkope pre-productie, productie en post-productie van films. Voor distributeurs betekent digitalisering een kostenbesparing tot maar liefst 80-90%. Maar doordat digitale films makkelijker, sneller en goedkoper te verspreiden zijn, is het een optie dat producenten hun films rechtstreeks aan exploitanten zullen aanbieden. Kadirbaks twijfelt eraan of dit zal gebeuren; zij hebben goede contacten en een eigen selectie maken uit het enorme aanbod is een hele klus. Wel kunnen er nieuwe distributeurs op de markt komen die geen films verhuren, maar speciale evenementen, zoals rechtstreekse sport- en muziekevenementen of educatieve evenementen: 'other digital stuff' of kortweg ODS genaamd. Hiermee zou het live-karakter van de cinema, dat juist verdween bij de introductie van de geluidsfilm, weer terug kunnen keren.

Kip en ei
Kadirbaks signaleert dat net als bij de introductie van de geluidsfilm exploitanten terughoudend zijn met de aanschaf van nieuwe apparatuur. Er is sprake van een soort kip-ei situatie.
Exploitanten wagen zich niet aan nieuwe apparatuur omdat het aanbod klein is; producenten maken geen digitale producten omdat de afzetmarkt klein is. Duidelijke standaarden zouden exploitanten over de streep kunnen trekken, maar de filmindustrie discussieert hier al enkele jaren over. De verwachting is dat het nog zeker tien jaar duurt voordat de reguliere bioscopen digitaal werken. Op grond van de analogie tussen de geluidsfilm en digitalisering voorspelt Kadirbaks ook een effect op de programmering en de inhoud van films. Interactieve films en ODS zijn mogelijke nieuwe genres. Verder maakt de veel kleinere camera een nauw contact tussen acteur en cameraman mogelijk, waardoor het spel realistischer wordt. Daarnaast maakt digitalisering ondertiteling stukken goedkoper waardoor buitenlandse films makkelijker en sneller hun weg zullen vinden naar de bioscopen.

Noot voor de pers
Drs. Zarina Kadirbaks studeert op vrijdag 26 november af bij de Faculteit der Letteren in de richting Bedrijfscommunicatie en Digitale Media onder supervisie van dr. Hans van Driel.
Voor meer informatie kunt u zich wenden tot Zarina Kadirbaks, e-mail: zarinakadirbaks@hotmail.com of Hans van Driel, tel: 013 466 2931, e-mail: h.vdriel@uvt.nl.
Persberichten van de UvT staan ook op internet: www.uvt.nl/persberichten
Laatst gewijzigd: donderdag 25 november 2004 bullet Meer zoekmogelijkheden
bullet Experts en expertise

Zie ook

Contact
E-mail: P.H.C.Siebers