Raad voor de Transportveiligheid
PERSBERICHT 29 november 2004
Raad voor de Transportveiligheid onderzocht 33 ongevallen met roeruitval
Meer aandacht voor stuurinrichting binnenschepen
Ongevallen met binnenschepen, veroorzaakt doordat een schip 'uit het roer
loopt', blijken uit het door de Raad verrichte onderzoek in bijna drie van
de vijf ongevallen te moeten worden toegeschreven aan technische gebreken
aan de stuurinrichting. Daarom, zo stelt de Raad voor de
Transportveiligheid, onder voorzitterschap van mr. Pieter van Vollenhoven,
in een vandaag verschenen themastudie, is een periodieke keuring van de
stuurinrichtingen wenselijk. De Raad heeft een jaar lang (2001) alle
ongevallen die werden veroorzaakt doordat het betrokken schip 'uit het roer
liep' aan een uitgebreid onderzoek onderworpen. In totaal zijn 33
binnenschepen in de studie betrokken. In 19 gevallen (58%) bleken
technische oorzaken aan het ongeval ten grondslag te liggen. Andere
oorzaken waren infrastructurele aspecten, ergonomische gebreken en
stuurfouten.
Als tekortkomingen van de stuurinrichting signaleert de Raad ontwerpfouten
- reden waarom de Raad de Minister van Verkeer en Waterstaat aanbeveelt een
typekeuring voor stuurinstallaties in te stellen - en gebreken aan de
hydraulische, elektrische, mechanische en alarmsystemen. In veel gevallen
blijken de gebreken samen te hangen met aanpassingen die later zijn
aangebracht aan bestaande stuursystemen.
Infrastructurele aspecten, zoals de specifieke diepte en vorm van het
Amsterdam-Rijnkanaal, spelen een rol in die zin dat op dit kanaal
'oeverzuiging' optreedt; de in de binnenvaart gebruikelijke stuurautomaten
(z.g. bochtautomaten) zijn niet geschikt om daarvoor te corrigeren.
De inrichting van de stuurhut speelde in 15% van de onderzochte ongevallen
een rol. Daarbij gaat het met name om bedieningshendels waarbij de hendel
(deels) buiten de lessenaar uitsteekt. In de praktijk blijken deze
gemakkelijk ongemerkt aangeraakt te worden, waardoor het schip van koers
verandert.
Naast een periodieke keuring van de stuurinrichting beveelt de Raad de
sector ook aan schepen te laten controleren op oordeelkundige aansluiting
van apparatuur en installaties en de daarvoor nodige bekabeling, om
elektromagnetische storingen uit te sluiten. Bij één van de onderzochte
ongevallen bleek storing van de installatie, als gevolg van gebruik van een
mobiele telefoon, een rol te hebben gespeeld.
De Raad geeft aan dat ongevallen met binnenschepen, waarbij de
stuurinrichting een rol speelt, ongeveer eenmaal per week worden gemeld.
Meestal blijft persoonlijk letsel uit en is er alleen sprake van materiële
schade. Mede omdat een ongeval met een binnenschip potentieel grote schade
kan veroorzaken, bijvoorbeeld wanneer het schip geladen is met gevaarlijke
stoffen, vindt de Raad dat aan deze ongevallen meer aandacht moet worden
besteed.