Promotie Renée Henskens
Crackverslaving vraagt om gespecialiseerd harddrugsbeleid
Crackverslaving is een relatief nieuwe en extreem risicovolle
verslaving. Tot op heden is er geen effectieve behandeling voorhanden,
ook niet buiten Nederland. Het Rotterdamse bemoeizorgprogramma, dat
door promovenda Renée Henskens wordt beschreven in haar proefschrift
Grab and hold, levert de eerste inzichten over behandeling van
chronische risicogebruikers van crack. Cliënten zijn erg tevreden, zo
leert het onderzoek, en er zijn aanwijzingen dat de lichamelijke
gezondheid, de algemene leefsituatie en psychiatrische problematiek
van de deelnemers verbeterde.
Als begin jaren negentig crack (de rookbare variant van cocaïne) zijn
intrede doet in de drugsscene in Rotterdam, wordt het klimaat harder
en agressiever. Cokegebruik bleek heftig, bijzonder schadelijk en
moeilijk te reguleren. Er werd een experimenteel programma voor
crackverslaving ontwikkeld, dat het bestaande aanbod zou aanvullen.
Dit zogenoemde bemoeizorgprogramma (BP) was gericht op personen die,
ondanks hun ernstige en levensbedreigende problematiek, nauwelijks
gebruik maakten van de reguliere zorg. In BP werd een mix van
hulpverleningsmethoden aangeboden: actieve bemoeizorg om toeleiding
naar het project te bevorderen, voorlichtings- en
preventieactiviteiten, time-out voorziening in klinieken, medische
zorg, counseling, psychiatrische begeleiding en praktische hulp (zoals
budgetbeheer). Acupunctuur werd ingezet als lokkertje. In haar
proefschrift Grab and hold (beetpakken en vasthouden) onderzocht Renée
Henskens de effectiviteit van deze behandelmethode in de
verslavingszorg. Ze ging na of BP heeft geleid tot therapietrouw en of
het een positief effect had op de lichamelijke gezondheid, en hoe de
cliënten het project beoordeelden.
Henskens concludeert dat cliënten van BP een hoge therapietrouw
vertoonden en erg tevreden waren over dit nieuwe type hulpverlening.
Deze resultaten zijn zeer positief, aangezien uitval vrij normaal is
in de behandeling van cocaïneverslaving. In BP maakten de cliënten
(die zon 38 jaar oud waren) gemiddeld zes maanden vrijwillig gebruik
van de geboden hulp en bezochten zij om de twee dagen de
hulpverleners. Er zijn ook aanwijzingen dat de lichamelijke
gezondheid, de algemene leefsituatie en psychiatrische problematiek
van de cliënten verbeterden.
Ook onderzocht Henskens of vrouwelijke crackgebruikers anders omgaan
met BP dan mannen. Vrouwelijke crackverslaafden (met name
straatprostituées) waren in een aanzienlijk slechtere conditie dan
mannen. Meer dan de helft van deze vrouwen was ooit lichamelijk en/of
seksueel misbruikt. Dakloosheid, psychiatrische problemen en een
extreme vorm van verloedering en verkommering kwamen veelvuldig voor.
Mede door hun hectische levensstijl hadden deze vrouwen een lagere
therapietrouw dan mannen. Ook hadden zij minder baat bij BP.
Vrouwelijke straatprostituées hebben een grote behoefte aan een
24-uurs opvang, waarin een geïntegreerd hulpverleningaanbod (medische
zorg, verslavingszorg en geestelijke gezondheidszorg) wordt
aangeboden. Bemoeizorg zal een prominente plaats moeten innemen
aangezien deze vrouwen zeer moeilijk in de zorg te houden zijn.
Het onderzoek levert een basis voor een meer gedifferentieerd en
gespecialiseerd harddrugsbeleid in Nederland. Echter, omdat BP de
eerste op crack gerichte hulpverlening was die wetenschappelijk is
onderzocht, dienen de resultaten als een bescheiden startpunt voor
verder onderzoek te worden beschouwd.
Drs. Renée Henskens (1964, Haarlem) studeerde algemene sociale
wetenschappen aan de Universiteit Utrecht. Na haar afstuderen in 1993
werkte ze bij Bureau Driessen aan een landelijke inventarisatie van
aidspreventie-activiteiten in de verslavingszorg. Daarna startte zij
haar eigen onderzoeksbureau Da Forte (verslaving en veiligheid). Sinds
1996 is ze werkzaam als onderzoeker bij de GGD Rotterdam, waar zij
zich bezighoudt met verslaving en sociale psychiatrie.
Noot voor de pers
Renée Henskens promoveert op vrijdag 3 december 2004 om 14.00 uur in
de aula van de Universiteit van Tilburg (Warandelaan 2, Tilburg).
Het proefschrift is getiteld Grab and hold. Randomized controlled
trial of the effectiveness of an outreach treatment program for
chronic, high-risk crack abusers (ISBN 90-5175-106-0).
Promotores zijn prof.dr. H. Garretsen (UvT), prof.dr. F. Sturmans
(EUR), co-promotor: dr. I. Bongers (UvT).
Journalisten kunnen een exemplaar van het proefschrift opvragen bij de
afdeling Voorlichting en Externe Betrekkingen van de UvT, tel: 013 466
2000, e-mail: persberichtUvT@uvt.nl.
Er verschijnt geen handelseditie, vandaar dat anderen het proefschrift
rechtstreeks kunnen opvragen bij Renée Henskens. Voor overige vragen
kunt u terecht bij bij GGD Rotterdam en omstreken, via
communicatieadviseur Jelle Zeilstra tel: 010 433 97 68 of mobiel:
06 12 99 23 97.
Persberichten van de UvT vindt u ook op internet:
www.uvt.nl/persberichten/.
Laatst gewijzigd: donderdag 25 november 2004
bullet Meer zoekmogelijkheden
bullet Experts en expertise
Zie ook
Contact
E-mail: P.H.C.Siebers
Universiteit van Tilburg