Vrije Universiteit Amsterdam

Overzicht | veb@dienst.vu.nl

---

Virtuele wereld moet maatschappelijke problemen helpen kraken

Op maandag 13 en dinsdag 14 december vindt op de Vrije Universiteit de eerste bijeenkomst plaats van het onderzoeksproject NEW TIES, een ambitieus samenwerkingsverband in het vakgebied van de Kunstmatige Intelligentie tussen vijf Europese universiteiten. NEW TIES valt onder het Future Emerging Technologies initiatief, dat deel uitmaakt van het 6e Kaderprogramma van de Europese Unie. NEW TIES wil een virtuele wereld programmeren om te bestuderen hoe een zichzelf-ontwikkelende samenleving problemen het hoofd biedt door verkenning van de eigen leefomgeving, leerprocessen en het ontwikkelen van oplossingen voor die problemen. Evolutie, leren en samenwerking op sociaal niveau van de virtuele individuen zijn focuspunten voor het onderzoek.

NEW TIES gaat plaatsvinden in vier stappen. De eerste is het bouwen van een softwareomgeving waarin alle simulaties gemaakt zullen worden. Deze omgeving zal gebruik maken van meer dan 50 computers in Europa die op een zgn. peer-to-peer manier samenwerken. Het definiëren van een aantal concrete omgevingen en bijbehorende uitdagingen voor de virtuele samenleving vormen de volgende stap. Virtuele individuen (of agents) zullen "leven" en leren te overleven, door om te gaan met de problemen die zij tegenkomen. Aangezien het doel is een sociale samenleving na te bootsten, moeten deze problemen ook van sociale aard zijn; liefst gelijksoortig aan kwesties die in een werkelijke maatschappij voorkomen. De derde stap is het opzetten van de individuen en een samenleving die uitgerust zijn met voldoende leer- en aanpassingsvermogen om de uitdagingen van hun omgeving het hoofd te bieden. Daar hoort ook de relatie bij tussen het probleem en de cultuur, maar ook de structuur van de virtuele samenleving. De laatste stap bestaat eruit de oplossingen die de virtuele samenleving heeft gevonden, te vergelijken met de oplossingen die de echte leefwereld hiervoor naar voren draagt.

Eerder al zijn virtuele samenlevingen geprogrammeerd, voor zowel wetenschappelijke als recreatiedoeleinden zoals het computerspel SimCity. Dergelijke simulaties waren echter nooit zo grootschalig als NEW TIES die nastreeft. De agents zullen complexer zijn dan die uit bestaande programma"s. Ook de omvang van de populatie moet op miljoenen individuen uitkomen. Zo hopen de wetenschappers een zichzelf ontwikkelende ("evoluerende") artificiële omgeving te produceren, die in staat is zelf de leefomgeving te verkennen en een beeld ervan te creëren, alsook van de samenleving, door samenwerking en interactie op diverse niveaus.

Analyse van een virtuele wereld kan helpen helder te maken waar in de werkelijke samenleving problemen ontstaan en hoe die eventueel opgelost kunnen worden. De virtuele samenleving kan zo een inspiratie zijn voor wetenschappers in het werkelijke onderzoeksveld. Bovendien is voor het construeren van de virtuele maatschappij data noodzakelijk over de echte maatschappij, die niet altijd voor handen is. Het NEW TIES project verheldert op deze wijze dus ook welke kennishiaten er nog zijn en kan deze wellicht gaan invullen.

NEW TIES staat voor New and Emergent World models Through Individual, Evolutionary, and Social learning. Prof. dr.Guszti Eiben, hoogleraar Kunstmatige Intelligentie bij de Faculteit de Exacte wetenschappen, is coördinator en initiatiefnemer van het project.