Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht

23 december 2004
PB04-200

Producentenvertrouwen industrie opnieuw lager

Het producentenvertrouwen in de industrie is in december 2004 uitgekomen op -0,7. Dit is ruim 1 punt lager dan in november. Hoewel het vertrouwen de laagste stand sinds april dit jaar heeft bereikt, ligt het nog wel ver boven het dieptepunt in juni 2003. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.

Ondernemers somberder over de toekomstige productie Het producentenvertrouwen is een stemmingsindicator voor de industrie. Het cijfer is samengesteld uit drie deelindicatoren: de verwachte productie in de komende drie maanden, het oordeel over de voorraden gereed product en het oordeel over de orderpositie. Belangrijkste oorzaak van de daling van het producentenvertrouwen in december van dit jaar is de pessimistischer kijk op de verwachte productie in de komende drie maanden. De meerderheid van de producenten van zowel consumptie- als investeringsgoederen verwacht een daling van de productie. In de voorafgaande maanden rekenden ze nog op een stijging. De ondernemers zijn in december ook een fractie negatiever over hun voorraden gereed product. Ze zijn echter iets positiever over hun orderpositie.

Orderportefeuille kleiner
De ondernemers in de industrie hebben in november 2004 zowel op de binnenlandse als op de buitenlandse markt iets minder orders binnengehaald dan in oktober. De orderportefeuille uitgedrukt in maanden werk is teruggelopen. Dit geldt zowel voor de producenten van halffabrikaten als die van investeringsgoederen. Het oordeel over de orderontvangst veranderde niet.
ln.... personeel aan te trekken. Bijna een kwart van de ondernemers verwacht Een op de zes ondernemers verwacht de personeelsomvang in de komende maanden te verminderen, terwijl maar een op de vijfentwintig juist van plan is sbc....
hogere verkoopprijzen, een op de tien lagere prijzen. Vooral de producenten van halffabrikaten verwachten hogere prijzen. w Technische toelichting
w Het producentenvertrouwen in de industrie, beschikbaar vanaf 1985, is samengesteld uit drie deelindicatoren: de verwachte productie, het oordeel w van de ondernemers over de orderpositie en het oordeel over de voorraden CBS Persbericht PB04-200 pagina 1 van 2

gereed product. Een nadere toelichting over het producentenvertrouwen en de conjunctuurtest vindt u op onze website.

Producentenvertrouwen in de industrie (na verwijdering van seizoeninvloeden) Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sep Okt Nov Dec Jaar 2001 4,5 3,3 1,4 -0,4 -0,6 -0,5 -1,8 -1,4 -2,2 -4,6 -5,2 -5,8 -1,1 2002 -3,8 -1,7 -2,0 -1,1 -1,5 -1,4 -2,5 1,2 -1,0 -2,6 -0,6 -2,1 -1,6 2003 -4,1 -6,6 -6,9 -5,4 -6,9 -9,4 -7,2 -7,2 -4,9 -3,3 -3,6 -2,1 -5,6 2004 -1,4 -3,0 -2,3 -1,4 1,8 1,9 0,5 0,5 0,7 1,3 0,4 -0,7 Bron: CBS

Producentenvertrouwen in de industrie 11,0
5,5
0,0

-5,5

-11,0
'85 '86 '87 '88 '89 '90 '91 '92 '93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04

Bron: CBS

CBS Persbericht PB04-200 pagina 2 van 2


---- -- Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht

PB04-201
23 december 2004 Consumentenvertrouwen daalt opnieuw 9.30 uur Het consumentenvertrouwen is, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, in december 2004 uitgekomen op -29. Dit is 2 punten lager dan in november. Het is de vierde achtereenvolgende maand dat het vertrouwen lager is dan een maand eerder. De daling in december werd vooral veroorzaakt doordat consumenten de toekomst van de economie en de eigen financiële situatie negatiever inschatten. Dit blijkt uit het Consumenten Conjunctuuronderzoek van het CBS.

Oordeel economisch klimaat negatiever Het oordeel van consumenten over het economisch klimaat is in december verslechterd ten opzichte van een maand eerder. Vooral over het economisch klimaat in de komende twaalf maanden zijn ze negatiever geworden.

Consumenten ook negatiever over eigen financiën De koopbereidheid is, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, in december uitgekomen op -23. Dit is nagenoeg gelijk aan november. De koopbereidheid is gebaseerd op het oordeel over de financiële situatie van het eigen huishouden en op de vraag of de tijd gunstig is voor het doen van grote aankopen.
Consumenten zijn behoorlijk negatiever geworden over hun financiële situatie in de komende twaalf maanden. Deze indicator bereikte in december de laagste seizoengecorrigeerde waarde ooit door het CBS berekend. Over de eigen financiën in de afgelopen twaalf maanden zijn consumenten niet van mening veranderd. Ten slotte zijn ze over het doen van grote aankopen minder negatief dan in november.

ln.... Gedurende de eerste acht maanden van 2004 nam het vertrouwen van de Aarzelend herstel slaat om in daling consumenten voorzichtig toe. In augustus bereikte het consumenten- sbc.... Gedurende het hele jaar waren er per saldo meer pessimisten dan optimisten. vertrouwen een piek. Daarna daalde het vertrouwen en in december is de consument weer bijna net zo somber als aan het begin van het jaar. Het vertrouwen lag over het algemeen wel minder laag dan in 2003. w Technische toelichting
w Het Consumenten Conjunctuuronderzoek (CCO) wordt uitgevoerd in de eerste w tien werkdagen van de maand.
CBS Persbericht PB04-201 pagina 1 van 3

De index van het consumentenvertrouwen geeft aan in hoeverre huishoudens vinden dat het economisch gezien beter of slechter gaat. Het consumentenvertrouwen wordt bepaald op basis van de mening van huishoudens over het algemene economisch klimaat en over de eigen financiële situatie. Maandelijks worden hierover in het Consumenten Conjunctuuronderzoek (CCO) vijf vragen gesteld aan ongeveer duizend huishoudens. Daarnaast bevat het CCO onder andere vragen over de verwachtingen voor de werkloosheid en de inflatie en over het spaargedrag en aankoopplannen van huishoudens.
De geïnterviewden kunnen vinden dat het beter gaat (de `optimisten'), dat het slechter gaat (de `pessimisten') of dat de situatie gelijk blijft. De indicatoren worden berekend door het percentage optimisten te verminderen met het percentage pessimisten.
Naast het CBS, stelt ook de Europese Commissie (EC) voor Nederland een indicator van het consumentenvertrouwen samen. De EC hanteert daarbij echter deels andere vragen dan het CBS. In de EC-berekening ligt de nadruk geheel op de verwachtingen voor de toekomst, waar in de indicator van het CBS ook de huidige situatie van de consument en diens oordeel over de afgelopen twaalf maanden worden meegenomen. De EC publiceert haar indicator altijd later dan het CBS waardoor de meest recente maand niet zichtbaar is in de grafiek.

Tabel 1: Consumentenvertrouwen, oordeel economisch klimaat, koopbereidheid: saldo van positieve en negatieve antwoorden (na correctie voor seizoeninvloeden)
2004
Juni Juli Augustus September Oktober November December Consumenten- -25 -21 -19 -22 -26 -27 -29 vertrouwen
Oordeel -33 -25 -22 -24 -31 -34 -39 economisch
klimaat
Economisch -56 -51 -50 -47 -53 -53 -56 klimaat afgelopen
jaar
Economisch -9 0 5 -2 -9 -14 -22 klimaat komend
jaar
Koopbereidheid -20 -18 -17 -20 -23 -22 -23 Financiële -22 -22 -25 -28 -26 -28 -28 situatie afgelopen
jaar
Financiële -3 -3 1 -4 -11 -9 -17 situatie
komend jaar
Gunstige tijd voor -35 -30 -29 -28 -32 -31 -24 grote aankopen
Bron: CBS

CBS Persbericht PB04-201 pagina 2 van 3

Tabel 2: Consumentenvertrouwen, oordeel economisch klimaat, koopbereidheid: saldo van positieve en negatieve antwoorden (oorspronkelijke reeks)
2004
Juni Juli Augustus September Oktober November December Consumenten- -25 -21 -18 -21 -27 -28 -32 vertrouwen
Oordeel -34 -25 -22 -23 -33 -35 -40 economisch
klimaat
Economisch -59 -52 -49 -45 -52 -54 -57 klimaat afgelopen
jaar
Economisch -9 3 6 -2 -14 -16 -22 klimaat komend
jaar
Koopbereidheid -20 -18 -16 -20 -24 -24 -26 Financiële -24 -23 -24 -29 -26 -29 -28 situatie afgelopen
jaar
Financiële -4 -5 3 -3 -12 -9 -15 situatie
komend jaar
Gunstige tijd voor -30 -25 -27 -28 -33 -33 -36 grote aankopen
Bron: CBS

Grafiek 1: Consumentenvertrouwen volgens de definitie van het CBS en de Europese Commissie (na correctie voor seizoeninvloeden) 40
Bron: CBS, Europese Commissie
30

20
10
0

-10

-20

-30

-40

-50
1999 2000 2001 2002 2003 2004 Consumentenvertrouwen (definitie CBS) Consumentenvertrouwen (definitie EC) CBS Persbericht PB04-201 pagina 3 van 3


---- --