Centraal Bureau voor de Statistiek
Persbericht
23 december 2004
PB04-200
Producentenvertrouwen industrie opnieuw lager
Het producentenvertrouwen in de industrie is in december 2004 uitgekomen
op -0,7. Dit is ruim 1 punt lager dan in november. Hoewel het vertrouwen de
laagste stand sinds april dit jaar heeft bereikt, ligt het nog wel ver boven het
dieptepunt in juni 2003. Dit blijkt uit cijfers van het CBS.
Ondernemers somberder over de toekomstige productie
Het producentenvertrouwen is een stemmingsindicator voor de industrie. Het
cijfer is samengesteld uit drie deelindicatoren: de verwachte productie in de
komende drie maanden, het oordeel over de voorraden gereed product en het
oordeel over de orderpositie.
Belangrijkste oorzaak van de daling van het producentenvertrouwen in
december van dit jaar is de pessimistischer kijk op de verwachte productie in
de komende drie maanden. De meerderheid van de producenten van zowel
consumptie- als investeringsgoederen verwacht een daling van de productie.
In de voorafgaande maanden rekenden ze nog op een stijging. De
ondernemers zijn in december ook een fractie negatiever over hun voorraden
gereed product. Ze zijn echter iets positiever over hun orderpositie.
Orderportefeuille kleiner
De ondernemers in de industrie hebben in november 2004 zowel op de
binnenlandse als op de buitenlandse markt iets minder orders binnengehaald
dan in oktober. De orderportefeuille uitgedrukt in maanden werk is
teruggelopen. Dit geldt zowel voor de producenten van halffabrikaten als die
van investeringsgoederen. Het oordeel over de orderontvangst veranderde
niet.
ln.... personeel aan te trekken. Bijna een kwart van de ondernemers verwacht
Een op de zes ondernemers verwacht de personeelsomvang in de komende
maanden te verminderen, terwijl maar een op de vijfentwintig juist van plan is
sbc....
hogere verkoopprijzen, een op de tien lagere prijzen. Vooral de producenten
van halffabrikaten verwachten hogere prijzen.
w Technische toelichting
w Het producentenvertrouwen in de industrie, beschikbaar vanaf 1985, is
samengesteld uit drie deelindicatoren: de verwachte productie, het oordeel
w van de ondernemers over de orderpositie en het oordeel over de voorraden
CBS Persbericht PB04-200 pagina 1 van 2
gereed product. Een nadere toelichting over het producentenvertrouwen en de
conjunctuurtest vindt u op onze website.
Producentenvertrouwen in de industrie (na verwijdering van seizoeninvloeden)
Jan Feb Mrt Apr Mei Juni Juli Aug Sep Okt Nov Dec Jaar
2001 4,5 3,3 1,4 -0,4 -0,6 -0,5 -1,8 -1,4 -2,2 -4,6 -5,2 -5,8 -1,1
2002 -3,8 -1,7 -2,0 -1,1 -1,5 -1,4 -2,5 1,2 -1,0 -2,6 -0,6 -2,1 -1,6
2003 -4,1 -6,6 -6,9 -5,4 -6,9 -9,4 -7,2 -7,2 -4,9 -3,3 -3,6 -2,1 -5,6
2004 -1,4 -3,0 -2,3 -1,4 1,8 1,9 0,5 0,5 0,7 1,3 0,4 -0,7
Bron: CBS
Producentenvertrouwen in de industrie
11,0
5,5
0,0
-5,5
-11,0
'85 '86 '87 '88 '89 '90 '91 '92 '93 '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04
Bron: CBS
CBS Persbericht PB04-200 pagina 2 van 2
---- --
Centraal Bureau voor de Statistiek
Persbericht
PB04-201
23 december 2004 Consumentenvertrouwen daalt opnieuw
9.30 uur Het consumentenvertrouwen is, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, in
december 2004 uitgekomen op -29. Dit is 2 punten lager dan in november.
Het is de vierde achtereenvolgende maand dat het vertrouwen lager is dan
een maand eerder. De daling in december werd vooral veroorzaakt doordat
consumenten de toekomst van de economie en de eigen financiële situatie
negatiever inschatten. Dit blijkt uit het Consumenten Conjunctuuronderzoek
van het CBS.
Oordeel economisch klimaat negatiever
Het oordeel van consumenten over het economisch klimaat is in december
verslechterd ten opzichte van een maand eerder. Vooral over het economisch
klimaat in de komende twaalf maanden zijn ze negatiever geworden.
Consumenten ook negatiever over eigen financiën
De koopbereidheid is, gecorrigeerd voor seizoeninvloeden, in december
uitgekomen op -23. Dit is nagenoeg gelijk aan november. De koopbereidheid
is gebaseerd op het oordeel over de financiële situatie van het eigen
huishouden en op de vraag of de tijd gunstig is voor het doen van grote
aankopen.
Consumenten zijn behoorlijk negatiever geworden over hun financiële situatie
in de komende twaalf maanden. Deze indicator bereikte in december de
laagste seizoengecorrigeerde waarde ooit door het CBS berekend. Over de
eigen financiën in de afgelopen twaalf maanden zijn consumenten niet van
mening veranderd. Ten slotte zijn ze over het doen van grote aankopen
minder negatief dan in november.
ln.... Gedurende de eerste acht maanden van 2004 nam het vertrouwen van de
Aarzelend herstel slaat om in daling
consumenten voorzichtig toe. In augustus bereikte het consumenten-
sbc.... Gedurende het hele jaar waren er per saldo meer pessimisten dan optimisten.
vertrouwen een piek. Daarna daalde het vertrouwen en in december is de
consument weer bijna net zo somber als aan het begin van het jaar.
Het vertrouwen lag over het algemeen wel minder laag dan in 2003.
w Technische toelichting
w Het Consumenten Conjunctuuronderzoek (CCO) wordt uitgevoerd in de eerste
w tien werkdagen van de maand.
CBS Persbericht PB04-201 pagina 1 van 3
De index van het consumentenvertrouwen geeft aan in hoeverre huishoudens
vinden dat het economisch gezien beter of slechter gaat. Het
consumentenvertrouwen wordt bepaald op basis van de mening van
huishoudens over het algemene economisch klimaat en over de eigen
financiële situatie. Maandelijks worden hierover in het Consumenten
Conjunctuuronderzoek (CCO) vijf vragen gesteld aan ongeveer duizend
huishoudens. Daarnaast bevat het CCO onder andere vragen over de
verwachtingen voor de werkloosheid en de inflatie en over het spaargedrag en
aankoopplannen van huishoudens.
De geïnterviewden kunnen vinden dat het beter gaat (de `optimisten'), dat het
slechter gaat (de `pessimisten') of dat de situatie gelijk blijft. De indicatoren
worden berekend door het percentage optimisten te verminderen met het
percentage pessimisten.
Naast het CBS, stelt ook de Europese Commissie (EC) voor Nederland een
indicator van het consumentenvertrouwen samen. De EC hanteert daarbij
echter deels andere vragen dan het CBS. In de EC-berekening ligt de nadruk
geheel op de verwachtingen voor de toekomst, waar in de indicator van het
CBS ook de huidige situatie van de consument en diens oordeel over de
afgelopen twaalf maanden worden meegenomen. De EC publiceert haar
indicator altijd later dan het CBS waardoor de meest recente maand niet
zichtbaar is in de grafiek.
Tabel 1: Consumentenvertrouwen, oordeel economisch klimaat,
koopbereidheid: saldo van positieve en negatieve antwoorden (na
correctie voor seizoeninvloeden)
2004
Juni Juli Augustus September Oktober November December
Consumenten- -25 -21 -19 -22 -26 -27 -29
vertrouwen
Oordeel -33 -25 -22 -24 -31 -34 -39
economisch
klimaat
Economisch -56 -51 -50 -47 -53 -53 -56
klimaat afgelopen
jaar
Economisch -9 0 5 -2 -9 -14 -22
klimaat komend
jaar
Koopbereidheid -20 -18 -17 -20 -23 -22 -23
Financiële -22 -22 -25 -28 -26 -28 -28
situatie afgelopen
jaar
Financiële -3 -3 1 -4 -11 -9 -17
situatie
komend jaar
Gunstige tijd voor -35 -30 -29 -28 -32 -31 -24
grote aankopen
Bron: CBS
CBS Persbericht PB04-201 pagina 2 van 3
Tabel 2: Consumentenvertrouwen, oordeel economisch klimaat,
koopbereidheid: saldo van positieve en negatieve antwoorden
(oorspronkelijke reeks)
2004
Juni Juli Augustus September Oktober November December
Consumenten- -25 -21 -18 -21 -27 -28 -32
vertrouwen
Oordeel -34 -25 -22 -23 -33 -35 -40
economisch
klimaat
Economisch -59 -52 -49 -45 -52 -54 -57
klimaat afgelopen
jaar
Economisch -9 3 6 -2 -14 -16 -22
klimaat komend
jaar
Koopbereidheid -20 -18 -16 -20 -24 -24 -26
Financiële -24 -23 -24 -29 -26 -29 -28
situatie afgelopen
jaar
Financiële -4 -5 3 -3 -12 -9 -15
situatie
komend jaar
Gunstige tijd voor -30 -25 -27 -28 -33 -33 -36
grote aankopen
Bron: CBS
Grafiek 1: Consumentenvertrouwen volgens de definitie van het CBS en
de Europese Commissie (na correctie voor seizoeninvloeden)
40
Bron: CBS, Europese Commissie
30
20
10
0
-10
-20
-30
-40
-50
1999 2000 2001 2002 2003 2004
Consumentenvertrouwen (definitie CBS)
Consumentenvertrouwen (definitie EC)
CBS Persbericht PB04-201 pagina 3 van 3
---- --
Centraal Bureau voor de Statistiek