Gemeente Almere

Speech bij nieuwjaarsreceptie VBA

GESPROKEN WOORD GELDT

Dames en heren,

Het thema dat de VBA dit jaar heeft gekozen geeft voldoende stof tot spreken: ondernemen met plezier! U vraagt zich vast af of dat nog kán in Almere. Er zijn heel wat zaken waar je als ondernemer niet bepaald vrolijk van wordt: lange en ingewikkelde procedures, overbodige regels, files, economische recessie.

Je kunt je allereerst afvragen: is het de taak van de overheid om ondernemers plezier te bezorgen? Ik denk het niet. Als overheid staan wij voor het algemeen belang en daar hoort bij dat wij, voor individuen, soms onplezierige regels moeten uitvoeren.

Plezier in het ondernemen daar zult u dus zélf voor moeten zorgen. Ik zie het wél als mijn taak het ondernemingsklimaat in Almere zo plezierig mogelijk te maken. Ik wil u dus in elk geval het plezier in het ondernemen niet ontnemen! Kortom: leuker kan ik het niet maken, wel makkelijker!

Als we terugkijken naar 2004 gaan onze gedachten allereerst uit naar de vele slachtoffers van de afschuwelijke ramp die Azië heeft getroffen. In de eerste plaats een menselijk drama van enorme omvang. Maar ook in economisch opzicht is dit een ramp voor de bewoners van de getroffen landen. Een ramp die zij niet te boven kunnen komen zonder onze hulp. Laten wij het niet bij noodhulp laten en ieder op onze eigen manier een steentje bijdragen aan de wederopbouw! In navolging van andere gemeenten heeft Almere gisteren bij het verwelkomen van de 175 duizendste inwoner bekendgemaakt dat wij 1 euro per inwoner op giro 555 storten.

Van Azië naar Almere is een rare overgang. Toch wil ik met u kort terugblikken op het economische jaar dat achter ons ligt. Door de komst van nieuwe bedrijven en de groei van bestaande bedrijven is het aantal arbeidsplaatsen spectaculair gegroeid (met ruim 13 duizend). Deze groei werd voor een groot deel weer ongedaan gemaakt door de afname van arbeidsplaatsen als gevolg van de economische recessie. Per saldo kunnen we er 1743 arbeidsplaatsen bijschrijven. Geen slecht resultaat, zeker niet als je kijkt naar de landelijke ontwikkelingen en die in andere regios. De vooruitzichten voor 2005 zijn gunstig: we zien overal de tekenen van economisch herstel. We gaan voor komend jaar uit van 5% economische groei. Daarmee zouden we ruim boven onze doelstelling van 2500 arbeidsplaatsen moeten uitkomen.

Eén van de bedrijven die aanzienlijk gaat bijdragen aan die groei is Pon Equipment Power Systems, beter bekend als PON. Dit bedrijf houdt zich met een groot scala aan activiteiten bezig, maar is bij u wellicht het meest bekend als toeleverancier van caterpillars (grondverzetmachines) en vorkheftrucks. Pon is op dit moment nog gevestigd in Amsterdam Zuid-Oost, maar vestigt zich in de loop van dit jaar op de Sallandsekant, waar diverse activiteiten geconcentreerd worden op een nieuwe campus. Deze campus moet op 1 januari 2006 operationeel zijn. Bij de start levert dit 130 arbeidsplaatsen op. Op termijn kan dit uitgroeien naar 350 arbeidsplaatsen.

Door de globalisering zien we steeds meer concurrentie ontstaan tussen economische regios. Almere maakt steeds meer onderdeel uit van de regio Groot Amsterdam. Amsterdam moet de strijd aan met Parijs, Londen en het Ruhrgebied. Begin februari tijdens de Noordvleugelconferentie moeten we als regio een antwoord formuleren op de vraag hoe we die concurrentie het beste aan kunnen gaan. Volgens mij lukt dat alleen maar als we elkaar binnen de regio aanvullen!

Als onderdeel van de gouden driehoek Amsterdam, Schiphol, Almere nemen wij een belangrijke plaats in binnen de regio. Dáár moet het gebeuren, daar is iedereen het over eens. Helaas is de rol die Almere zou moeten spelen binnen die regio nog onvoldoende uitgedacht en moet ik constateren dat Almere binnen de regio economisch nog onvoldoende op de kaart staat. Zo lees ik tot mijn verbazing in een interview met gedeputeerde Henry Meijdam van Noord Holland de toekomstig burgemeester van Zaanstad : je moet woningen bouwen op plekken waar veel werk is. (uitspraak in laatste nummer van Regionale Samenwerking).

Ik denk dat we het juist om moeten keren: je moet méér werk halen naar plekken waar in het verleden veel gebouwd is. En als we daar binnen de regio geen afspraken over kunnen maken, dan luidt de conclusie: we bouwen geen woningen, waar weinig werk is!

Als we een sterkte-zwakte analyse maken dan moeten we constateren dat de regio Amsterdam vooral tekort heeft aan bètaverwante bedrijvigheid. Volgens mij liggen hier grote kansen voor Almere. Daarnaast kán er in Almere vaak wat in de rest van de regio niet meer mogelijk is. Opvallend is bijvoorbeeld dat tegen alle landelijke ontwikkelingen in de industrie in Almere een sterke groei doormaakt. Ruim 6% groei vorig jaar. Ten opzichte van 1990 is de werkgelegenheid in deze sector zelfs verdubbeld!

Nu heb ik niet over klassieke industrie, die je in Nederland steeds meer ziet verdwijnen. Als gevolg van hoge arbeidskosten, oliecrises en vraaguitval worden de ouderwetse productieprocessen steeds meer uitgeplaatst. In Nederland ontwikkelt zich een meer hoogwaardige industrie die zich richt op assemblage, ICT, onderzoek en ontwerp.

Dit sluit uitstekend aan bij de ambities van Almere om de kenniseconomie sterker te ontwikkelen. Zoals u weet wordt de ontwikkeling van nieuwe locaties voor industrie op de Vaart nogal vertraagd door de Europese Vogelrichtlijn. Ook als gemeente hebben we met regels te maken! Onze eigen regels, maar ook met provinciale, landelijke en Europese regels waar we zélf aan moeten voldoen of die we moeten uitvoeren.

Regels roepen per definitie tegenstellingen op. De éne helft van Nederland roept om meer regels, de andere helft juist om afschaffing van regels. In het hoofdlijnenakkoord heeft dit college afgesproken dat we het aantal regels in de periode 2004 2006 met 25% gaan verminderen. We hebben het totaal van regels en de manier waarop die worden toegepast doorgelicht en uw vertegenwoordigers - de VBA en het MKB -gevraagd waar u tegenaan loopt.

De totale oogst bestaat uit een actieplan van 170 voorstellen. Het gaat hierbij om regels op het gebied van vergunningen, welstand, milieu etc. Kortom, zaken waar u dagelijks mee te maken heeft. Het college wil een groot deel van deze voorstellen uitvoeren. Ik wil u oproepen om hierbij intensief en constructief met ons samen te werken. Te vaak blijkt namelijk dat, als het puntje bij paaltje komt, het bedrijfsleven zich verzet tegen de afschaffing van regels. Zo blijken uw collegas van de ambulante handel die toch het meest mobiel zouden moeten zijn het minst beweeglijk als het gaat om het invoeren van meer marktwerking!

Als ondernemer heb je veel te maken met regels. In het laatste VBA Magazine geheel gewijd aan horeca - staan enkele treffende voorbeelden opgenomen van hoe het wél en hoe het niet moet.

Aan de éne kant een ondernemer op de Grote Markt die enthousiast is over de samenwerking met de gemeente. Aan de andere kant een ondernemer uit Almere Haven die in het woud van complexe, tegenstrijdige en onnodige regels letterlijk en figuurlijk door de bomen het bos niet meer ziet. Deze voorbeelden maken mij wel iets duidelijk, namelijk dat het niet over de regels zélf gaat, maar over de wijze waarop deze worden toegepast. Regels mogen nooit een doel op zich worden!

Daar zijn we ons binnen de gemeente wel degelijk van bewust. We hebben inmiddels ook een traject in gang gezet om het proces van vergunning, toezicht en handhaving te versnellen en te verbeteren. Daarbij kunt u denken aan: betere informatie vooraf - zodat u tijdig weet welke informatie er van u wordt gevraagd, één loket, één accounthouder enzovoort. Hoe we dat doen dat zal u verder niet zoveel interesseren. Ik ga ervan uit dat u het merkt in 2005!

Overigens kúnnen we het aantal regels alleen maar verminderen als we de regels díe we hebben goed en consequent handhaven. Regels moeten helder zijn, maar het moet ook helder zijn dat die voor iedereen gelden! Daarom hebben we ook op het punt van handhaving inmiddels een inhaalslag ingezet.

Als ik denk aan plezier in ondernemen, dan is competitie een belangrijk element. Wat is er nou leuker dan de beste zijn op uw vakgebied, de concurrent te verslaan? We zijn als Almere het afgelopen jaar een aantal keer in de prijzen gevallen. Door Elsevier werden we uitgeroepen tot de grootste economische groeier, Building Business riep Almere uit tot de gemeente met de beste reputatie in de bouwwereld. We lieten vele grote gemeenten achter ons in de benchmark over gemeentelijke dienstverlening en service.

Dit soort prijzen of eervolle vermeldingen zijn natuurlijk momentopnames. En betekenen zeker niet dat het niet beter kan. Maar er gaat ook een gunstig effect vanuit. Prijzen stimuleren tot nog grotere prestaties. Nu ga ik geregeld op bezoek bij bedrijven in Almere en verwonder mij dan over de prestaties die daar worden geleverd. We hebben heel veel winnaars in huis die wat mij betreft veel prominenter in beeld mogen komen. We hebben op dit moment al een aantal ondernemersprijzen, waar ik straks de belangrijkste van mag uitreiken, namelijk de Prijs van het Meest Ondernemende Bedrijf!!

Om ontwikkelingen te stimuleren in sectoren die nu nog onderbelicht zijn zou ik twee nieuwe ondernemersprijzen instellen: een Horecaprijs en een prijs voor het beste ondernemersplan. De reden ligt voor de hand: de horeca is nog onderontwikkeld in Almere, maar er zijn een paar goede ondernemers bezig die meer bekendheid verdienen. In het VBA Magazine komen er al enkele in beeld. Een horecaprijs voor Almere genereert meer bekendheid bij onze inwoners voor deze ondernemers. Zon prijs vraagt natuurlijk goede en deskundige voorbereiding, maar ik denk dat we daar met Horeca Almere wel uitkomen.

De prijs voor het beste ondernemingsplan zal vooral bestemd zijn voor starters en innoverende bedrijven. Almere is dé gemeente voor starters. Tegen de duizend nieuwe bedrijven gaan hier ieder jaar van start. Als gemeente stimuleren we dat op vele manieren, bijv. door begeleiding in het Starters Service Centrum, maar ook door het aanbieden van geschikte huisvesting. In Almere Poort is onlangs de eerste paal geslagen voor een bedrijfsverzamelgebouw. In samenwerking met Rabobank Almere en Rabo Vastgoed openen we begin volgend jaar een nieuw bedrijvencentrum aan de Markerkant, waar ongeveer 60 kleinere ondernemers onderdak kunnen vinden. Tenslotte willen we meer ruimte maken voor werken in de wijk door waar mogelijk bestemmingsplannen te versoepelen.

Om uw plezier nog verder te vergroten doe ik graag een beroep op uw vakantiegevoel. Bij het Miljoenennotaontbijt heb ik een pleidooi gehouden het Stadscentrum uit te roepen tot toeristisch gebied. De ondernemers die dat willen, krijgen op deze wijze de mogelijkheid zeven dagen per week open zijn en worden niet langer beperkt door wettelijk voorgeschreven openingstijden. In het college is dit idee goed ontvangen. We willen zelfs een stap verder gaan door heel Almere uit te roepen tot toeristisch gebied!

Dames en heren, volgens mij biedt dit voldoende ingrediënten voor een zeer plezierig 2005. Voordat ik overga tot het uitreiken van de Prijs voor het Meest Ondernemende Bedrijf van 2004 wens ik u namens het college een zeer voorspoedig nieuw jaar!

* 'Meest ondernemende bedrijf' in 2004
Mitsubishi Heavy Industries Equipment Europe B.V. (MEE)
* VBA
externe website