Oratie hoogleraar Siem Korver
"Markt stuurt voedselsector steeds beter"
De agrarische- en voedselsector, de agro-food business, maakt
momenteel ingrijpende ontwikkelingen door. Er is sprake van
ketenomdraaiing: de consumentenvraag is in toenemende mate sturend in
plaats van het productieaanbod. Ook Nederlandse producenten zullen het
roer om moeten gooien en zich meer richten op de markt, aldus
hoogleraar Food, Farming and Agribusiness Siem Korver in zijn oratie
op 20 januari.
Die grote veranderingen in deze sector hangen samen met de
veranderende wensen van consumenten omtrent voedselveiligheid, met de
maatschappelijke randvoorwaarden voor dierlijke en plantaardige
productie, met veranderingen in de structuur van de sector zelf en met
wijzigingen in prijzen voor de primaire producten als gevolg van
WTO-afspraken. Dat er grote veranderingen in de sector nodig zijn, is
een kwestie waarvan zowel de sector zelf als de (internationale)
politiek zich terdege bewust is. Het motto Van zorgen voor naar zorgen
dat siert niet voor niets het beleid 2005 van het Ministerie van
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
De belangrijkste opdracht voor de wereldwijde agro-food business is en
blijft het zorgen voor voldoende voedsel voor de groeiende
wereldbevolking. Volgens de laatste schattingen neemt het aantal
ondervoede mensen weer toe. In West-Europa en Noord-Amerika is sinds
de vijftiger jaren sprake van grote toename in productie als gevolg
van het gevoerde landbouwbeleid. Dit productiegedreven beleid is
inmiddels herzien. De markt voor agro-producten verandert van een
aanbod- naar vraagmarkt. Waar in het verleden de veilingklok centraal
stond, is nu sprake van ketensturing waarbij in toenemende mate de
consumentenvraag bepalend is. Korver verwijst naar de Japanse
auto-industrie om het belang van samenwerking met partners in de
verticale keten van toeleveranciers, producenten, retailers et cetera
te onderstrepen. Die samenwerking wordt gekenmerkt door
gemeenschappelijke doelstellingen, een lange termijn relatie, een open
en eerlijke uitwisseling van informatie en een gezamenlijke planning
van de relevante processen.
Volgens Korver ontkomen producenten er niet aan de markt als
uitgangspunt voor hun business te nemen. Hij verwacht dat er als
gevolg van consolidatie in de retail in Europa uiteindelijk niet meer
dan vier tot zes grote spelers zullen overblijven. Ook bij de food en
non-food bedrijven vinden consolidaties plaats, zoals de vorming van
Campina-Arla en de Bestmeat Food Group.
Internationalisering
De positie van de primaire producent is sterk veranderd. Waar hij in
het verleden rechtstreeks met de consument zaken deed, is hij nu
partner van de agro-food business. Deze omschakeling brengt vragen aan
de orde die volgens Korver momenteel onvoldoende beantwoord kunnen
worden. Een extra complicatie is in de ogen van Korver het feit dat de
verschillende actoren de huidige situatie anders taxeren en dus andere
oplossingen voor ogen hebben.
In zijn rede gaat Korver ook in op de internationalisering binnen de
agro-food sector. De ontsluiting van Midden-Europa, de val van het
Sovjetimperium en de recente uitbreiding van de Europese Unie hebben
grote invloed, evenals het liberaliseren van de economie in
bijvoorbeeld India, Brazilië en China. Korver voorziet dat door de
globalisering van de agro-food business de rol van de internationale
handelspolitiek zwakker zal worden.
Ruimtelijke ordening en milieu spelen volgens de hoogleraar ook een
bijzondere rol in West-Europa en is medebepalend voor de toekomstige
ontwikkelingen van de primaire productie. Er zijn twee opties voor de
agrarische sector (tuinbouw, akkerbouw, sierteelt, veehouderij):
verbreding van de activiteiten of verdere specialisatie."
Prof.dr.ir. Siem Korver (1953) is sinds 1 september 2004 bijzonder
hoogleraar Food, Farming and Agribusiness aan de Universiteit van
Tilburg. De leerstoel is ingesteld door de Zuidelijke Land- en
Tuinbouworganisatie (ZLTO) en werd eerder bekleed door dr. Cees
Veerman, de huidige minister van Landbouw. Korver is lid van de
directie van het foodconcern Dumeco, waar hij de functie vervult van
directeur Farm & Supply Management. Dumeco, gevestigd te Boxtel, is
een onderdeel van Bestmeat Food Group. Korver werkte tien jaar lang
aan de toenmalige Landbouwuniversiteit Wageningen en was onder andere
gastdocent aan de North Carolina State University. Hij vervulde
diverse managementposities in de agro-food business.
Symposium
De rede van Siem Korver is onderdeel van het symposium Food and
agriculture under the public eye. De kern van de discussie tijdens
deze middag is: Wat laat je over aan de private sector en wat moet je
op regionaal, nationaal, of op EG-niveau regelen? Bij deze afweging is
het consumentenvertrouwen cruciaal en speelt de internationale handel
een belangrijke rol. Het symposium start om 14.00 in gebouw Y, zaal 1.
Sprekers zijn onder meer dr. Cees Veerman, minister van Landbouw,
Visserij en Voedselkwaliteit, dr. Jaap Vink, voorzitter Raad van
Bestuur CSM en prof.dr. Theo Verhallen, decaan Economische Faculteit
UvT.
Meer informatie over het symposium: drs. Clemens van Diek, voorlichter
Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, tel: 013 466 2500,
e-mail: c.vandiek@uvt.nl of ir. Jeannette de Lange, tel: 06 53847514.
Noot voor de pers
Siem Korver spreekt zijn inaugurele rede 'Marktgerichte duurzame
voedselketens: individuele zwakte omzetten in collectieve kracht' uit
op 20 januari om 16.15 in de aula van de Universiteit van Tilburg,
Warandelaan 2, Tilburg.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met prof.dr.ir. Siem
Korver, via tel: 013 466 2315, e-mail: s.korver@uvt.nl.
De tekst van de rede is voor journalisten (onder embargo tot 20
januari) te verkrijgen via de Afdeling Voorlichting en Externe
Betrekkingen, UvT, tel: 013 466 2000, e-mail: persberichtenuvt@uvt.nl.
Persberichten van de UvT staan ook op Internet:
www.uvt.nl/persberichten/
Informatie over deskundigen van de UvT, zie: www.uvt.nl/webwijs
Laatst gewijzigd: dinsdag 11 januari 2005
bullet Meer zoekmogelijkheden
bullet Experts en expertise
Zie ook
Contact
E-mail: P.H.C.Siebers
Universiteit van Tilburg